Hatice Meryem'in hikâye ve romanlarında toplumsal cinsiyet rollerinin incelenmesi

Abstract

Edebî metinlerde toplumsal cinsiyet rollerinin merkeze alındığı bu tezde, 2000'lerde eserlerini vermeye başlayan Hatice Meryem'in Siftah, Sinek Kadar Kocam Olsun Başımda Bulunsun, İnsan Kısım Kısım Yer Damar Damar, Aklımdaki Yılan, Yetim ve Bir Kadını Öldürmeye Nereden Başlamalı? adlı eserleri incelenmiştir. Hatice Meryem'in söz konusu eserlerinde inşa ettiği kurgusal dünyada kadınlık ve erkeklik rollerinin erkek egemen toplum yapısıyla ne derecede ilişkili olduğu ve Türk toplumunun sosyal, siyasal, kültürel özelliklerinin cinsiyet rollerine ne şekilde etki ettiği incelenmiş; yazarın feminist bir bakış açısıyla kaleme aldığı hikâyelerin alt yapısını oluşturan cinsiyetçi söylemin toplumsal cinsiyet normlarıyla ilişkisi üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde toplumsal cinsiyet ve feminizmle ilgili kavramlara yer verilmiş ve bu kavramların edebiyatla ilişkisi açıklanmıştır. İkinci bölümde ise Hatice Meryem'in hayatı, edebî hayatı ve eserleri üzerinde durulmuştur. Yine ikinci bölümde yazarın söz konusu eserlerindeki toplumsal cinsiyet rolleri incelenmiş ve eserlerinde ataerkil düzeni eleştirmek için kullandığı eril söylem değerlendirilmiştir. Sonuç kısmında toplumsal cinsiyet rollerinin söz konusu eserlerde ne şekilde ele alındığının genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Feminist edebiyat kuramından yararlanılarak hazırlanan bu tezin, kadın çalışmalarına ve kadınların edebiyat tarihinde görünürlüğüne katkı sağlaması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Hatice Meryem, toplumsal cinsiyet rolleri, feminizm, kadın, erkek.

In this thesis, which focuses of gender roles in literary texts, the Works of Hatice Meryem, who started to give her Works in the 2000s, Siftah, Sinek Kadar Kocam Olsun Başımda Bulunsun, İnsan Kısım Kısım Yer Damar Damar, Aklımdaki Yılan, Yetim and Bir Kadını Öldürmeye Nereden Başlamalı? were examined.In these works, Hatice Meryem's fictional world was examined how the roles of femininity and masculinity are related to the male-dominated society structure and how the social, political and cultural characteristics of Turkish society affect gender roles. The relationship of sexist discourse, whicih forms the basic of the stories written by the author from a feminist point of view, to gender norms has been emphasized.This study consists of two parts. In the first chapter, concepts related to gender and feminism are included and their relationship to literature is explained. In the second chapter, the life, literary life and works of Hatice Meryem are emphasized. The gender roles in these works of Hatice Meryem are emphasized. The gender roles in these works were examined and the masculine discourse used in their works was evaluated. In the conclusion of the thesis, it was evaluated how gender roles were handled in these works. This thesis, written using feminist literary theory, is intended to contribute to womens's work and women's work and women's appearances in literary history.Key words: Hatice Meryem, gender roles, feminism, woman, man.