Seray Şahiner'in eserlerinin toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi

Abstract

Feminizm hareketinin odağında gelişen feminist edebiyat eleştirisi, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ve kadın-erken ayrımının toplumun üretimi olan ve toplumu temsil eden edebî eserlerde de görüldüğünü tespit etmiş ve bu eserlere feminist bir bakış açısıyla yaklaşılmasına aracılık etmiştir. Bu sayede, kadınların edebiyattaki temsillerine, edebiyat tarihçilerinin odaklandığı yazarlara, kadın yazarların edebiyat kamusundan dışlanmasına, kadınların edebî metinler içerisindeki davranış ve tutumlarına, metinlerdeki toplumsal cinsiyet uygulamalarına eleştiri getiren feminist edebiyat eleştirisi; kadın yazarlara ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği ortadan kaldıracak metinlere kadınların kendi tarihlerini oluşturmalarını sağlayacak şekilde yer verilmesine kaynaklık etmiştir. Bu tezde merkeze alınan Seray Şahiner de feminist bir bakış açısıyla yazdığı eserlerde ele aldığı karakterlerle ataerkil düzene ve toplumsal cinsiyet rollerine eleştiri getiren yazarlardandır. Dolayısıyla bu tezde, Şahiner'in metinlerindeki kadınlar ve erkekler, kadınlık ve erkeklik rolleri bağlamında ayrıntılı olarak incelenecektir. Bu roller kapsamında yazarın eserlerindeki karakterlerin geliştirdiği tutum ve davranışlar odağa alınacak, ataerkil toplumun toplumsal cinsiyet rollerini belirlemedeki etkisi feminist kuram ışığında tartışılacaktır. Bundan hareketle yazarın Gelin Başı, Hanımların Dikkatine, Antabus, Kul ve Hepyek eserleri feminist edebiyat eleştirisi bağlamında incelenecektir. Bu sayede feminist bilinçle yazan bir kadın yazarın toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan metinlerinin değerlendirmesi yapılarak kadınların edebiyat tarihindeki görünürlüğünün artmasına katkı sağlanacaktır.

Feminist literary criticism, which developed at the center of the feminist movement, determined that gender inequality and the distinction between men and women are also seen in literary works that are the production of the society and represent the society, and mediated the approach to these works from a feminist perspective. In this way, feminist literary criticism criticizes the representations of women in literature, the authors that literary historians focus on, the exclusion of women writers from the literary public, the behavior and attitudes of women in literary texts, and gender practices in texts; It has been the source of including women writers and texts that will eliminate gender inequality in a way that will enable women to create their own history. Seray Şahiner, who is at the center of this thesis, is one of the writers who criticize the patriarchal order and gender roles with the characters she deals with in her works written from a feminist perspective. For this reason, in this thesis, women and men in Şahiner's texts will be examined in detail in the context of female and male roles. Within the scope of these roles, the attitudes and behaviors developed by the characters in the author's works will be focused on, and the effect of patriarchal society on determining gender roles will be discussed in the light of feminist theory. Based on this, the author's works Gelin Başı, Hanımların Dikkatine, Antabus, Kul ve Hepyek will be examined in the context of feminist literary criticism. Thus, by evaluating the texts of a woman writer who writes with a feminist consciousness, advocating gender equality, it will contribute to the increase of the visibility of women in the history of literature.