Örtü altı yetiştiricilikte bazı aşılı domates çeşitlerinin kök ur nematodlarına (Meloidogyne spp.) karşı dayanıklılıklarının ve nematod yoğunluğunun araştırılması

Abstract

Domates ülkemiz de büyük bir ekonomik öneme sahiptir. Antalya ili yetiştiricilikte ilk sıradadır. Domatesin en önemli zararlılarından birisi kök ur nematodudur (Meloidogyne spp.). Yapılan bu çalışmada Antalya ili ve bazı ilçelerinde örtüaltı domates ekim alanlarında 2019-2020 yıllarında kök ur nematodunun aşılı ve aşısız çeşitlerde yayılımıbulaşıklık durumu ve yoğunluğu araştırılmıştır. Antalya ilinde 6 ilçe ve 31 köyden 303 toprak ve kök örneği alınmıştır. Temiz ve bulaşık alanlar belirlenmiştir. Bulaşık alanlarda önceden bölgede tespit edilen Meloidogyne incognita ve Meloidogyne javanica saptanmıştır. 137 aşılı domates örneğinden 22'si(%16,05), 166 aşısız domates örneğinden88'i(%53,01) kök ur nematodu ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. Aşılı çeşitlerin aşısız çeşitlere göre toprak kökenli hastalıklara daha dayanıklı olduğu belirlenmiştir. Kök ur nematodu ile bulaşık alanlarda aşılı çeşitlerin aşısız çeşitlere oranla daha fazla verim verdiği gözlemlenmiştir. Kök ur nematodu ile bulaşık olan aşılı domateslerin topraktanikinci dönem larva (J2) sayısı 100 ve daha fazla görülmesine rağmen kök gelişiminin güçlü olduğu ve urlanmanın kabul edilebilir olduğu belirlenmiştir. Yumurta paketi skalasına göre tüm aşılı çeşitler en fazla 2 seviyesinde değer alarak dayanıklı kabul edilmiştir. En yoğun bulaşıklık Serik ilçesinde Belkıs, Yeşilyurt, Kökez, Gebiz köylerinde, Manavgat ilçesinde Çakış köyünde, Aksu ilçesinde Macun mahallesinde görülmüştür. Demre ilçesinden alınan örneklerde kök ur nematoduna rastlanmamıştır. Anahtar Kelimeler : M. incognita, kök ur nematodu, domates, Antalya

Tomato has a great economic importance in our country and Antalya province is in the first place in cultivation. One of the most important pests of tomato is root knot nematode (Meloidogyne spp.). In this study, the spread of the root knot nematode in vaccinated and unvaccinated varieties between 2019-2020 in greenhouse tomato cultivation areas in Antalya province and some districts was investigated. 303 soil and root samples were taken from 6 districts and 31 villages in Antalya. Clean and contaminated areas were determined in the study. It was determined that 22 (16,05%) out of 137 grafted tomato samples and 88 (53,01%) out of 166 unvaccinated tomato samples were contaminated with root knot nematode. It has been determined that grafted varieties are more resistant to soil borne diseases than unvaccinated varieties. It has been observed that grafted varieties yield more yields than unvaccinated varieties in areas contaminated with root knot nematodes. Although the number of J2 period larvae of the grafted tomatoes contaminated with root knot nematode was around 100 or more from the soil, it was determined that the root development was strong and the growth was acceptable. According to the egg package scale, all grafted varieties are considered durable with a maximum value of 2. The most intensive contamination was seen in the villages of Belkıs, Yeşilyurt, Kökez, Gebiz in Serik, Çakış village in Manavgat, Macun district in Aksu. No root knot nematode was found in samples taken from Demre. In the investigations, M. incognita and M. javanica previously identified in the region were identified.Key Words : M. incognita, root knot, tomato, Antalya