Farklı gelişme devrelerinde endemik fiğ türü Vicia freyniana Bornm.'un verim ve bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'ye endemik, çok yıllık bir fiğ türü olan Vicia freyniana Bornm.'un çiçeklenme öncesi, tam çiçeklenme ve bakla doldurma dönemlerindeki verim ve bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2019 yılında Uşak'ta yürütülmüştür. Çalışmada, serada köklendirilerek 1 m x 1 m aralıklardaki ocaklara dikilen tek bitkiler kullanılmış olup, her gelişme dönemi için 10'ar bitkiden elde edilen veriler tesadüf blokları deneme desenine göre değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Vicia freyniana'da doğal bitki boyu 48,40 – 128,20 cm, ana sap uzunluğu 52,10 – 175,70 cm, sap sayısı 20,40 – 43,40 adet/bitki, ana sap kalınlığı 7,73 – 10,13 mm, ana sapta yaprak sayısı ise 4,00 – 15,30 adet/sap arasında değişim göstermiştir. Gelişme dönemlerine göre yeşil ot ve kuru ot verimleri sırasıyla 4359,80 – 5234,00 g/bitki ile 797,32 – 1873,15 g/bitki aralığında tespit edilmiştir. Vicia freyniana'da ortalama bitkide çiçek salkımı sayısı 143,34 adet/bitki, salkımda bakla sayısı 19,60 adet, baklada tane sayısı 2,32 adet/bakla olarak belirlenirken, tohum verimi 42,78 g/bitki, bin tane ağırlığı ise 6,67 g olarak saptanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre Vicia freyniana'da yaprak uzunluğu, yaprakçık eni ve boyu değerleri ilerleyen gelişme dönemiyle ile birlikte azalırken, diğer özelliklerde önemli artışlar tespit edilmiştir. Ancak araştırmadan elde edilen sonuçlar hakkında daha sağlıklı bir karar verebilmek için çalışmanın en az bir yıl daha yürütülmesinin yararlı olacağı kanaatine varılmıştır.

This study was conducted to determine the yield and some agricultural properties of Vicia freyniana Bornm., which is an endemic perennial Vicia species to Turkey, in pre-flowering, full flowering, and pod filling development stages in Usak, in the 2019 year. In the study, single plants rooted in the greenhouse and planted at 1 m x 1 m intervals were used, and the data obtained from 10 plants for each development period were evaluated according to the design of randomized blocks.According to the results, the natural plant height in Vicia freyniana is 48,40 – 128,20 cm, the main stem length is 52,10 – 175,70 cm, the number of the main stems is 20,40 – 43,40 per/plant, main stem diameter is 7,73 – 10,13 mm, the number of leaves on the main stem is varied 4,00 – 15,30 per/stem. Forage and hay yields were determined between 4359,80 –5234,00 g/plant and 797.32 – 1873.15 g/plant, respectively, according to the growth periods. In Vicia freyniana, the average number of raceme per plant was determined as 143,34 per/plant, the number of pods per raceme was determined as 19,60, the number of seeds per pod was 2,32, the seed yield was determined as 42,78 g/plant and the weight of one thousand seeds was 6,67 g.According to the results obtained in the study, while leaf length, leaflet width, and length values in Vicia freyniana decreased with the advancing development period, significant increases were found in other properties. However, it has been concluded that it would be beneficial to carry out the study for at least one more year to make a better decision about the results obtained from the research.