Tunceli ilinde boşanma deneyimleri

Abstract

Türkiye genelinde boşanmaların artması nedeniyle kadın ve erkeklerin evlilikterolleri değişime uğramakta ve günümüzde, aile kurumuna yönelik birçok düzenlemeleryapılmaktadır. Ataerkil bir sisteme dayanan ve kadının ikincil konumda olmasınıpekiştiren düzenlemeler, toplumsal farklılıklara, tarihsel ve kültürel süreçleredayanmaktadır. Bu doğrultuda evliliğe ve evlilik sürecine yüklenen anlamlar, boşanmasürecini de etkilemekte ve boşanma sonrası uyum süreçleri, toplumsal değişmeye bağlısosyal, ekonomik, dinsel, kültürel ve tarihsel farklılıklara bağlı olarak değişmektedir.İnançsal ve kültürel yapısıyla farklılık gösteren ve kadın erkek eşitliğini ön plana çıkaranTunceli kentinde, boşanan kadın ve erkeklerin sorun yaşamadığı söyleminden hareketederek boşanan kadın ve erkeklerin boşanma deneyimleri öğrenilmeye çalışılmıştır.Çalışmaya yirmi bir katılımcı dâhil olmuş ve derinlemesine görüşme yapılıp izin verdikleriölçüde ses kayıtları alınmıştır. Betimsel olarak analiz edilen veriler, belirli temalar şeklindeyorumlanıp tartışmaya açılmıştır. Çalışmada evlilik süreçleri, boşanma süreçleri veboşanma sonrası uyum süreçleri, cinsiyet temelinde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.Kadınların, boşanmış olarak kendi kendilerine ve çocuklarına yetebilme çabaları, işyaşamına etkin olarak katılma ve güçlü olma zorunluluğunu hissetmeleri gibi durumlarlabaş etme çabaları ile yeniden kendi hayatlarını kurmaya çalıştıkları görülmüştür. Boşanmışve boşanma sürecinde olan erkekler, çocuklarından ayrı ve yeni hayat kurmanınzorluğunun üzerinde durmuştur. Kadın katılımcılardan farklı olarak bazı erkek katılımcılar,boşandıktan sonra geçen zamanın kendilerinde yalnızlık ya da boşluk gibi duygularhissettirdiğini belirtmiştir. Nihayetinde çalışmada, Tunceli kültürünün sağladığı akrabalıkilişkileri ve ailenin çocuklarına sahip çıkması, eğitim düzeyinin yüksek olması, dez avantajolan boşanmanın kent genelinde artması nedeniyle bir avantaja dönüşmesi gibi olumluyönleri tespit edilmiştir. Neticede Tunceli kentinde yaşamanın olumlu yönleri olduğu gibi,küçük bir kent olmasından kaynaklı olumsuzluklarla karşılaşan katılımcılar da olmuştur.Katılımcıların, hiç evlenmemiş olan insanlara göre özellikle toplumsal alanda, kendileriniaynı konumlandırmaması, boşanmanın kendilerinde hissettirdiği duyguya bağlı olarakkendi hayatlarında kısıtlamalara gitmesi, boşanma olgusunun sorunsallaştırıldığıdüşüncesini pekiştirmesi açısından, çalışma önem kazanmıştır.Anahtar kelimeler: Evlilik, boşanma, boşanma deneyimleri

Across the Turkey there is change in the roles of men and women in marriagedue to the increase of divorce and today, many arrangements are made for the familyinstitution. The arrangements based on a patriarchal system and corroborating thesecondary position of women are based on social differences, historical and culturalprocesses. In this direction, the meanings that put to marriage and the marriage processalso affect the divorce process and the postdivorce adjustment processes change dependingon the social, economic, religious, cultural, and historical differences due to social change.In the city of Tunceli, which differing with its religious and cultural structure and featurethe equality of men and women, the divorce experiences of divorced women and men weretried to be learned, based on the statement that divorced men and women do not haveproblems. Twentyone participants were included in the study and voice recordings weretaken as much as they permitted, through indepth interviews. The descriptively analyzeddata were interpreted as specific themes and opened to discussion. In the study, it wasdetermined that marriage processes, divorce processes, and postdivorce adjustmentprocesses differ depending on gender. It has been observed that divorced women try to setup their own lives again by trying to cope with situations such as trying to be selfsufficientand be sufficient to their childs, to participate actively in business life and to feel like theyhave to be strong. Men that is divorced or in divorce progress emphasized the difficulty ofsetting up a new life and being apart from their children. Unlike female participants, somemale participants stated that as the time passed after divorce made them feel loneliness oremptiness. Eventually, in the study, positive aspects have been confirmed such as kinshiprelations provided by the Tunceli culture and the family's ownership of their children, thehigh level of education, turned the divorcing in the city into an advantage due to increase,which was a disadvantage normally. As a result, as well as the positive aspects of living inTunceli city, some participants faced negativities arising due to Tunceli being a small city.The study has gained importance in terms of the fact that the participants do not positionthemselves the same compared to people who have never married, especially in the socialsphere, and start to make restrictions in their lives due to the feeling of divorce, andcorroborates the idea that divorce phenomenon is problematized.Keywords: Marriage, divorce, divorce experiences