Saanen keçilerinde meme formu ve süt verim özellikleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Saanen keçilerinde canlı ağırlık, vücut kondisyon puanın, vücut ölçüleri ile meme özelliklerinin doğum tipi ve laktasyon dönemlerine göre değişimini belirlemektir. Araştırma materyalini, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Küçükbaş Hayvancılık Biriminde yetiştirilen 3-6 yaş arasındaki toplam 38 baş Saanen keçi oluşturmuştur. Saanen keçilerinde canlı ağırlık ortalaması 70.86 kg'dır. Canlı ağırlık üzerinde incelenen etmenlerden laktasyon dönemi ve laktasyon sırasının etkisi istatistiki olarak önemlidir (P<0.05).Saanen keçilerinde vücut kondisyon puanı (VKP) ortalaması 2.71 dir. Bu değer, laktasyon başında 2.94 iken, ilerleyen laktasyonla birlikte azalarak ortalama 2.55'e kadar düşmüştür. VKP üzerinde sistematik çevre faktörlerinde laktasyon dönemi, laktasyon sırası ve doğum tipinin etkisi istatistiki olarak önemlidir (P<0.05).Saanen keçilerinde vücut özellikleri üzerinde incelenen etmenlerden laktasyon döneminin etkisi önemsiz bulunurken laktasyon sırası ve doğum tipinin etkisi önemli bulunmuştur (P<0.05). Laktasyon dönemine göre keçilerde vücut ölçüleri incelendiğinde, genel olarak laktasyonun sonuna doğru göreli artışlar meydana gelmiştir.Saanen keçilerinde günlük ortalama süt verimi, laktasyon süt verimi ve laktasyon süresi sırasıyla; 2.82 litre, 788.69 litre ve 278.69 gündür. Süt verim özellikleri üzerine laktasyon sırası, doğum tipi ve laktasyon döneminin etkisi önemli saptanmıştır (P<0.05).Saanen keçilerinde meme genişliğine (MG) ait ortalama, laktasyonun başı ve sonunda sırasıyla; 17.69 cm ve 13.85 cm'dir. Meme çevresi(MÇ) ise sırasıyla; 48.33 cm ve 42.53 cm'dir. Saanen keçilerinde laktasyon dönemlerine göre incelenen meme özellikleri arasındaki ayrım istatistiki olarak önemlidir (P<0.05).Çalışmada, Saanen keçilerinde meme çevresi (MÇ) ile meme başı uzunluğu (MBUZ), meme çevresinin (MÇ) meme derinliği (MDERİN) olan ilişkisi önemli bulunmuştur (P<0.01). Sarnıç derinliğinin (SD) sadece meme derinliği (MDERİN) ile olan ilişkisi önemli (P<0.05) olup diğer özelliklerle olan ilişkisi önemli değildir. Günlük Ortalama Süt Verimi (GOSV)'nin meme çevresi (MÇ) ve meme derinliği (MDERİN) ile olan ilişkisi istatistiki olarak önemlidir (P<0.01). Laktasyon Süt Veriminin (LSV) günlük ortalama süt verimi (GOSV) ile olan ilişkisinin yanı sıra meme derinliği (MDERİN) ve meme çevresiyle (MÇ) olan ilişkisi de önemli bulunmuştur. Meme genişliğinin (MG) meme çevresi (MÇ) ve meme derinliği (MDERİN) ile olan ilişkisi P<0.01'e göre meme başı uzunluğu (MBUZ) ve meme başı çapıyla (MBÇA) olan ilişkisi ise P<0.05'e göre önemlidir. Sonuç olarak, Saanen keçilerinde süt verimi ile meme morfolojik özellikleri arasında yüksek bir fenotipik korelasyon belirlenmiş olmakla birlikte yapılacak ıslah araştırmalarında özellikle yarı-entansif ve entansif işletmeler için dolaylı seleksiyon kriteri olarak kullanılması önerilmektedir.

The aim of this study; To determine the change of live weight, body condition score, body measurements and udder characteristics according to birth type and lactation periods in Saanen goats. The research material consisted of 38 Saanen goats aged 3-6 years, which were raised in the Ege University Faculty of Agriculture, Department of Animal Science, Sheep and Goat Breeding Unit. Average live weight of Saanen goats is 70.86 kg. The effect of lactation period and lactation order on live weight is statistically significant (P<0.05). The mean body condition score (BCS) in Saanen goats is 2.71. While this value was 2.94 at the beginning of lactation, it decreased to an average of 2.55 with advancing lactation. The effect of lactation period, parity and birth type on systematic environmental factors on BCS is statistically significant (P<0.05).While the effect of lactation period was found to be insignificant among the factors examined on body measurements in Saanen goats, the effect of parity and birth type was found to be significant (P<0.05). When the body measurements of goats are examined according to the lactation period, relative increases have occurred towards the end of lactation in general.Average daily milk yield, lactation milk yield and lactation period in Saanen goats; 2.82 liters is 788.69 liters and 278.69 days. Parity, birth type and lactation period were found to be significant on milk yield traits (P<0.05).Mean udder width (UW) in Saanen goats at the beginning and end of lactation, respectively; it is 17.69 cm and 13.85 cm. Udder circumference (UC) is respectively; it is 48.33 cm and 42.53 cm. In Saanen goats, the distinction between udder characteristics examined according to lactation periods is statistically significant (P<0.05).In the study, the relationship between udder circumference (UC) and teat length (TL), udder circumference (UC) and udder depth (UD) was significant in Saanen goats (P<0.01). The relationship between cistern depth (SD) and udder depth (UD) is significant (P<0.05), but its relationship with other traits is not significant. The relationship of Daily Average Milk Yield (DAMY) with udder circumference (UC) and udder depth (UD) was statistically significant (P<0.01). In addition to the relationship between Lactation Milk Yield (LMY) and average daily milk yield (DAMY), its relationship with udder depth (UD) and udder circumference (UC) was also found to be significant. The relationship of udder width (UW) with udder circumference (UC) and udder depth (UD) is significant according to P<0.01, and its relationship with teat length (TL) and teat diameter (TD) is significant according to P<0.05.As a result, although a high phenotypic correlation was determined between milk yield and udder morphological characteristics in Saanen goats, it is recommended to be used as an indirect selection criterion, especially for semi-intensive and intensive farms, in breeding studies.