Malzeme ihtiyaç planlama (MİP) sistemine dayalı bütçe planlaması için simülasyon modeli: Otomotiv yan sanayi sektöründen bir örnek

Abstract

Amaç: Kesikli Olay Simülasyon yöntemi ayrıntılı olarak üretim sistemi davranışını modellemek ve karar vericilerin nicel karar vermelerini desteklemek için kullanılmaktadır. Bu doğrultuda simülasyon yöntemine finansal karar süreçlerinde de ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez çalışmasında, dinamik talep profiline sahip olan bir imalat işletmesi için Kesikli Olay Simülasyon yöntemine dayalı olarak bütçe planı hazırlanması amaçlanmıştır.Yöntem: Kesikli Olay Simülasyon Yöntemi adımları doğrultusunda araştırmaya öncelikle belirlenen işletmede imal edilen nihai ürünlere ait verilerin toplanması ile başlanmıştır. Araştırmada kullanılan nihai ürünlerin seçimi yüzlerce farklı çeşit ürün içerisinden, bileşiminde ortak hazır malzeme ve hammadde içeren, varyant ürünler olması kısıtı altında ürün koordinatörü ile yapılmıştır. Ürünler için halihazırda bir ürün ağacı mekanizması bulunmadığından montaj talimatları doğrultusunda ayrıntılı malzeme listeleri simülasyon için uygun şekilde hazırlanmıştır. Ayrıca gerekli tüm fiyat ve detaylar da genel müdür ve satın alma bölümü ile yapılan toplantılarda elde edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya ürünlere olan talebin davranış yapısı belirlenerek başlanmıştır. Simülasyon C# programlama dili ile kodlanmıştır. Kullanılan malzeme ihtiyaç planlama sistemi lot-for-lot sipariş verme yöntemi ile çalıştırılmış ve ihtiyaç duyulan malzemeler belirlenmiştir. Tüm ürün kalemlerinin üretim ve satın alma miktarları, satın alma maliyetleri ve buna bağlı işçilik ve genel gider maliyetleri, tahmini enflasyon değeri giydirilerek hesaplanmıştır. Son olarak yapılan satışlardan elde edilen gelir hesaplanarak iki yıla ait bütçeler oluşturuluş ve raporlandırılmıştır.Sonuç: Bu tez çalışmasında, dinamik talep profiline sahip imalat işletmesinde, bütçe planını modellemek için kesikli olay simülasyon yaklaşımı geliştirilmiş ve önerilen sistem gerçek hayat şartlarında test edilerek sonuçlar paylaşılmıştır.

Purpose: The Discrete Event Simulation method is used to model the production system behavior in detail and to support the decision makers in their quantitative decision making. In this direction, financial information is also needed in the most important decisions to be taken. In this thesis, it is aimed to prepare a budget plan based on the Discrete Event Simulation method for a manufacturing company with a dynamic demand profile.Method: In line with the steps of the Discrete Event Simulation Method, the research was started with the collection of data on the final products manufactured in the specified enterprise. The selection of the final products used in the research was made among hundreds of different products with the product coordinator, under the constraints of having variant products containing common ready-made materials and raw materials in their composition. Since there is currently no product index mechanism for the products, detailed lists of materials have been prepared for simulation in accordance with the assembly instructions. In addition, all necessary details and prices were obtained during the meetings held with the general manager and purchasing department.Findings: The study started by determining the behavioral structure of the demand for the products. The simulation is coded with the C# programming language. The material requirement planning system used was operated with the lot-for-lot ordering method and the necessary materials were determined. Production and purchasing quantities of all product items, purchasing costs and related labor and overhead costs are calculated by adding the estimated inflation value. Finally, by calculating the revenue from the sales made, budgets for two years were created and reported.Conclusion: In this thesis, the Discrete Event Simulation approach is proposed and demonstrated to model the budget plan in a manufacturing company with a dynamic demand profile and the proposed system was tested in real life conditions and the results were shared.