Erzurum ili merkezinde bal tüketim tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Amaç: Erzurum İli Merkez ilçelerde (Palandöken, Yakutiye, Aziziye) yaşayan tüketicilerin bal tüketim tercihlerini etkileyen değişkenlerin neler olduğunu incelemektir. Ayrıca tüketicilerin demografik yapılarına göre bal tüketim tercihlerinin belirlenmesidir.Yöntem: Çalışmanın ana materyalini Erzurum İli Merkezinde yaşayan bireylerle yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmuştur. Ayrıca ikincil veri kaynağı olarak; ilgili literatür çalışmaları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tarım ve Orman Bakanlığı ayrıca, Food and Agricultural Organization of United Nations (FAO) ve diğer ilgili kurumlardan sağlanan bilgilerden faydalanılmıştır. Evrenin tespiti aşamasında, Erzurum ili Merkez ilçelerde yaşayan 404 tüketiciye ulaşılmıştır. Araştırmada ana kitleyi en iyi şekilde temsil edecek örnek hacminin hesaplanmasında Oransal Örnekleme Yöntemi kullanılmıştır. Yapılan bu çalışmada Erzurum ili merkezinde yer alan, merkez ilçelerde (Yakutiye, Palandöken, Aziziye) hayatını sürdüren hane halklarının bal talebinin belirlenmesi, bal tüketim eğilimlerinin tespit edilmesi ve bal tüketim nedenlerinin ortaya konulması amacıyla bal tüketicilerinin bal tüketim tercihlerinde cinsiyet, gelir durumu, eğitim düzeyi, yaşadığı bölge, fiyat, lezzet, görsellik, ulaşım kolaylığı, koku, sağlık ve aylık ortalama bal tüketim değişkenleri arasındaki farklılaşma incelenmiştir. Bu nedenle bu araştırmada model olarak Analitik Hiyerarşik Proses Modeline yer verilmiştir. Katılımcılara anket yapılarak elde edilen veriler Microsoft Excel programında düzenlenmiştir. Anket verileri, ilçe gruplarına göre tanıtıcı istatistikler, Frekans dağılımı, Varyans Analizi (ANOVA), SPSS (21.0) paket programı yardımıyla yapılmış ve yorumlanmıştır.Bulgular ve Sonuç: Araştırmaya toplam 404 kişi katılmış olup, yaş ortalamaları 32'dir. Araştırmaya katılan tüketicilerin genelinde, 234'ünün (%57,9) cam kavanozu tercih ettikleri ve 184 kişi (%45,4) balı direk üreticiden aldığı belirlenmiştir. AHP yöntemiyle hane halkının %31,97'si için Süzme Bal, %28,29 'u için Petek Bal, %22,67'si için Dut Pekmezi ve %17,07 'si için ise Reçel tatlı tüketim gıdası olarak tercih ettiklerine ulaşılmış olup; bu durum istatistiki açıdan %1'de anlamlıdır. Elde edilen sonuçlara göre tüketiciler gıda maddesi olarak balı değerlendirdiğinde, öncelikli kriterlerinin %29,45 ile besin içeriği olduğu ve sırası ile; %24,34 ile lezzet, %23,67 ile ulaşım kolaylığı, %13,84 ile fiyat ve %08,70 ile sağlık olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Purpose: Erzurum Province is to examine what are the variables affecting the honey consumption preferences of consumers living in central districts (Palandöken, Yakutiye, Aziziye). In addition, it is the determination of honey consumption preferences according to the demographics of consumers.Method: The main material of the study was the data obtained from surveys with individuals living in Erzurum Province Center. Also as a secondary data source; related literature studies, the Turkish Statistical Institute, Ministry of Agriculture and Forestry, food and agricultural organization of united nations (FAO), and other related institutions were used. In determining the universe and its sample, accessibility was taken into account and it was decided to carry out this study in Erzurum province, Central districts. During the determination phase of the universe, 404 consumers living in the Central districts of Erzurum province were reached. In the research, the proportional sampling method was used to calculate the sample volume that will best represent the main audience. Participants were surveyed and the data obtained was organized in the Microsoft Excel program. Survey data, identifying statistics by county groups, Frequency distribution, Variance Analysis (ANOVA), SPSS (21.0).Findings and Results: The study involved 404 people, including 182 women and 222 men, with an average age of 32. Among the consumers surveyed, 234 (57.9%) preferred the glass jar and 184 people (45.4%) received the honey directly from the manufacturer. With ahp method, it was reached that they preferred Filter Honey for 31.97% of households, Honeycomb Honey for 28.29%, Mulberry Molasses for 22.67%, and Jam as sweet consumption food for 17.07%. Statistically, this makes sense at 1%. According to the results obtained, when consumers evaluate honey as a foodstuff, their priority criteria are 29.45% and have a nutritional content and, respectively; It was concluded that it tastes with 24.34%, transportation with 23.67%, price with 13.84%, and health with 08.70%.