ABD başkanlık sistemi ile Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin yapısal ve işlevsel olarak incelenmesi

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti siyasal hayatında genel bir perspektiften bakılınca yaşanan siyasi gerilimler, koalisyon hükümetleri ve devlet başkanı ile hükümet başkanı arasındaki siyasi çatışmalar dikkat çekmektedir. Bu duruma karşılık 1980'li yıllardan itibaren bu siyasi sorunların sebebi hükümet modeli olarak görülmeye başlamıştır. Daha sonraki süreçte iste hükümet istikrarını sağlamak amacı ile başkanlık sistemi hükümet modeline geçilme söylemleri gün yüzüne çıkmıştır. 1980 yılında Tercüman Gazetesi ve Yeni Forum Dergisi ile başlayan başkanlık sistemi tartışmaları Turgut Özal ile siyasete yansımış ve daha sonrasında Süleyman Demirel ve Recep Tayyip Erdoğan gibi siyasi liderlerde başkanlık sisteminden taraf olmuştur. Bu sebepten çalışmanın içeriği gereğince Türkiye'de yaşanan başkanlık sistemi tartışmaları Özal, Demirel ve Erdoğan (AK Parti) dönemleri ile ele alınmış ve bu konu siyasi liderlerin söylemleri ile desteklenmiştir.Buna ilaveten, başkanlık sisteminin model ülkesi olan ABD ile Türkiye'nin özgün hükümet modeli olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi bu çalışmanın son bölümünde karşılaştırılmıştır. İki hükümet modeli arasında söz konusu olan karşılaştırma devlet erkleri bakımından yapısal ve işlevsel kıyaslamayı içermektedir. Bu çerçevede her iki model arasındaki yasama, yürütme ve yargı güçlerinin yapısal durumuna açıklık getirilmiş ve işlevsel olarak tanınan görev ve yetkileri karşılaştırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Başkanlık Sistemi, Kuvvetler Ayrılığı Teorisi, Hükümet Örgütlenme Biçimleri

From an overall perspective of the Republic of Turkey's political life Judging by experienced political tensions, it is noteworthy coalition government and political conflicts between the head of government with the president. However, the reason for these political problems has been seen as a model of government since the 1980s. In order to ensure the stability of the government in the following period, the discourse on the transition to the presidential system government model has come to light. The presidential system debates, which started in 1980 with Tercüman Newspaper and Yeni Forum Magazine, were reflected in politics with Turgut Özal and later became political party leaders such as Süleyman Demirel and Recep Tayyip Erdoğan. This is in accordance with the content of the work without reason that presidential debates taking place in Turkey, Özal and Demirel, Erdogan (AKP) have dealt with these issues periods and is supported by the rhetoric of political leaders.In addition, the model country of the presidential system in Turkey Presidential System of Government, which is unique government model were compared with the United States in the last part of this study. The comparison between the two government models involves structural and functional comparisons in terms of state powers. In this framework, the structural situation of the legislative, executive and judicial powers between the two models was clarified and their functionally recognized duties and powers were compared.Keywords: Presidential Government System, Presidential System, Separation of Powers Theory, Forms of Government Organization