Kıbrıs Türklerinin var oluş mücadelesinde gazeteci İsmet Kotak

Abstract

Bir ülkenin geçmişini ve geleceğini belirleyen çeşitli etkenler vardır. Bu etkenler arasında hiç kuşkusuz o ülkenin coğrafi ve stratejik konumu çok önemli bir yere sahiptir. Kıbrıs adası tam da bu sebeple tarih boyunca her zaman elde tutulmak istenen bir yer haline gelmiş ve çeşitli dönüm noktaları yaşamıştır. Kıbrıs coğrafyası askeri, siyasi ve ekonomik önemi sebebiyle birçok savaş ve mücadeleye şahit olmuş, büyük acıların yaşandığı bir coğrafya haline gelmiştir. Bunun yanı sıra Kıbrıs'ın yakın dönemi incelendiğinde özellikle Kıbrıslı Türklerin çok zorlu dönemlerden geçtiğini söylemek mümkündür. Kıbrıslı Türkler varlıklarını kanıtlamak, bu adada yaşadıklarını, diliyle, diniyle, gelenek göreneği ve tüm yaşanmışlıklarıyla, kanıtlamak ve kabul ettirmek için büyük bir mücadele vermek zorunda kalmışlardır. Kıbrıslı Türklere bu zor süreçte liderlik etmiş, halkı bilgisi, öngörüsü ve fikirleriyle yönlendirmiş birçok önemli isim bulunmaktadır. İşte bu isimlerden biri, gerek yazıları gerekse fiilen mücadelesiyle kendini her zaman gazeteci-yazar olarak tanımlamış İsmet Kotak'tır.Bu çalışma özellikle 1955-1974 arası Kıbrıs Türk toplumunun her alanda büyük mücadele vermek zorunda kaldığı 19 yıllık süreci, İsmet Kotak ekseninden değerlendirmek üzere yapılmıştır. Genel olarak Kıbrıs Türk mücadele tarihinin incelenmesinin yanı sıra Mağusa özeliyle Kıbrıs Türk yerel tarih çalışmalarına da ışık tutmak amaçlanmıştır. Ayrıca İsmet Kotak'ın gazeteci-yazar olma özelliğiyle göz önünde bulundurularak Kıbrıs Türk basın-yayın ve radyoculuk tarihi üzerinden Kıbrıslı Türklerin çeşitli alanlarda verdiği mücadele incelenmiştir.Bu bilimsel araştırma kapsamında İsmet Kotak özel aile arşivi ve bu arşivde yer alan Olay dergisi, Zafer ve Kooperatif gazeteleri, Ulvi Keser özel arşivinde yer alan Canbulat Radyosu Haberler Merkezi Yorum Saati kayıtları ve sözlü tarih çalışmaları başta olmak üzere, Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi (KGTY) meclis tutanakları ve yasaları, Kıbrıs Türk Yönetimi (KTY) meclis tutanakları ve yasaları, Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclis (KTFDKM) meclis tutanakları ve yasaları, Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) meclis tutanakları ve yasaları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) meclis tutanakları ve yasaları, KKTC Cumhurbaşkanlığı Gazete Arşivi, Kıbrıs Türk Milli Arşivi (KTMA), bazı özel arşivler, Kıbrıs Türk basını, basılı kaynaklar ve süreli yayınlardan da istifade edilmiştir.

Undoubtedly, the geographical and strategic position occupies a large part among the important factors determining the destiny of a country. Cyprus always had a strategic position that is desired to be retained and this factor has caused to live turning points throughout the history. This island is a geography where great suffering has taken place in our recent history. In addition to great struggles, especially the Turkish Cypriots had to struggle to prove and accept that they existed on the island, and they live right here with their language, religion, tradition and all their experiences. In these troubled processes and struggles, various community leaders emerge and lead the public with their knowledge, foresight and, ideas. There are many names that have led the Turkish Cypriots in this process. One of these important names is İsmet Kotak, who has always described himself as a journalist-writer with his writings and his actual struggle.This study was carried out to evaluate the 19-year period between 1955 and 1974, which passed with great struggles for the Turkish Cypriot community from the axis of İsmet Kotak. In addition to examining the history of the Turkish Cypriot struggle in general, it aims to shed light on the Turkish Cypriot local history studies in Famagusta in particular. Moreover concerning İsmet Kotak's feature of being a journalist-writer, the struggle of Turkish Cypritos in various fields through the history of the Turkish Cypriot press has been examined.For this scientific research, especially the family archive of İsmet Kotak which includes Olay Magazine, Zafer, Kooperatif, and Ulvi Keser private archive which includes the written records of Canbulat Radio News Center Yorum Time and oral history studies were used. Provisional Turkish Administration of Cyprus (PTAC) parliamentary minutes and laws, Turkish Administration of Cyprus (TAC) parliamentary minutes and laws, Constituent Assembly of Turkish Federated State of Cyprus (CATFSC) parliamentary minutes and laws, Turkish Federated State of Cyprus (TFSC) parliamentary minutes and laws, Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) parliamentary minutes and laws, TRNC Presidential Newspaper Archive, Cyprus Turkish National Archive, some private archives, Cyprus Turkish Press, printed sources and periodicals are mostly used of.