Lise öğrencilerinde akademik başarı, sosyal destek ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinde akademik başarı, algılanan sosyal destek ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmaya Yozgat ili Merkez ilçesi ve Şefaatli ilçesinde öğrenim gören 14-19 yaş aralığında olan 259 kız ve 206 erkek olmak üzere toplam 465 lise öğrencisi katılmıştır. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Şahin (2018) tarafından geliştirilen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği Öğrenci Formu ve Yıldırım (1997) tarafından geliştirilen Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin analizinde Sosyal Bilimler İstatistik Paket Programı (SPSS) kullanılmıştır. Normallik dağılımını test etmek için Kolmogorov-Smirnov testi, öğrencilerin sosyal medya bağımlılığı ve algılanan sosyal destek puanlarının tespiti için betimsel istatistikler, ikili değişkenler için Mann-Whitney U testi, ikiden fazla değişkenler için Kruskal-Wallis H testi yapılmıştır. Sosyal medya bağımlılığı ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkiyi belirlemek için ise Sperman Rho testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerdeki sosyal medya bağımlılığının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sosyal medya bağımlılığı puanları cinsiyete, okul türüne, anne ve baba eğitim düzeyine ve sosyal medya için kullanılan araç değişkenlerine göre farklılık göstermezken, sınıf, akademik başarı, aylık ortalama gelir, evde internet bağlantısı olup olmama, ne kadar zamandır sosyal medyayı kullandığı ve sosyal medya kullanım amacı değişkenlerine göre farklılık göstermiştir. Araştırmanın bir diğer sonucuna göre öğrencilerin algıladıkları sosyal destek düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Algılanan sosyal destek puanları cinsiyete ve evde internet bağlantısı olup olmama değişkenlerine göre farklılık gösterirken, sınıf, okul türü, akademik başarı, anne ve baba eğitim düzeyi, aylık ortalama gelir, ne kadar zamandır sosyal medyayı kullandığı, sosyal medya kullanım amacı ve sosyal medya için kullanılan araç değişkenlerine göre farklılık göstermemiştir. Yapılan analizler sonucunda, sosyal medya bağımlılığı ile algılanan sosyal destek arasında negatif yönde bir ilişki oluğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre algılanan sosyal destek düzeyi azaldıkça sosyal medya bağımlılığının arttığı söylenebilir. Öğrencilerdeki sosyal medya bağımlılığını azaltmak için İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri ve Rehberlik ve Araştırma Merkezleri ile iş birliği yapılarak eğitimler düzenlenebilir. Yerel yönetimler (Valilikler, Kaymakamlıklar, Belediyeler vb. ) ve Sivil Toplum Kuruluşları (Dernekler, Vakıflar, Odalar vb.) kendi bölgelerinde sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler yaparak öğrencilerin sosyal medya dışında zaman geçirmeleri sağlanabilir.

The aim of this study is to examine the relationship between academic achievement, perceived social support and social media addiction of high school students'. A total of 465 high school students, 259 girls and 206 boys, aged between 14-19, studying in Yozgat Merkez and Şefaatli districts participated in the research. The datas were collected using the Personal Information Form, the Social Media Addiction Scale Student Form developed by Şahin (2018) and the Perceived Social Support Scale developed by Yıldırım (1997). Scanning model was used in the research. Social Sciences Statistics Package Program (SPSS) was used to analysis of the data. To test the normality, Kolmogorov-Smirnov test, descriptive statistics to determine students' social media addiction and perceived social support scores, Mann-Whitney U test for two variables, Kruskal-Wallis H test for more than two variables were used. The Sperman Rho test was used to determine the relationship between social media addiction and perceived social support. As a result, it was determined that the social media addiction of the students was at a moderate level. While social media addiction scores did not differ according to gender, school type, education level of parents, and tool variables used for social media, class, academic achievement, average monthly income, whether there was an internet connection at home, how long they used social media and social media usage purpose differed according to the variables. According to another result of the study, it was seen that the students' perceived social support levels were high. While perceived social support scores differ according to gender and whether there is an internet connection at home, class, school type, academic achievement, mother and father education level, monthly average income, how long they have been using social media, the purpose of social media use, and the use of social media for social media purpose did not differ according to devices variables. It was determined that there is a negative relationship between social media addiction and perceived social support. According to this result, it can be said that as the perceived social support level decreases, social media addiction increases. In order to reduce social media addiction, trainings can be organized in cooperation with Provincial/District National Education Directorates and Guidance and Research Centers. Local administrations (Governors, District Governorates, Municipalities, etc.) and Non-Governmental Organizations (Associations, Foundations, Chambers, etc.) can provide social, cultural and sports activities in their regions, allowing students to spend time outside of social media.