Eğitim ve sağlık çalışanlarında kayırmacılık ile işe bağlılık arasındaki ilişkinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı Kırşehir'de görev yapan eğitim ve sağlık çalışanlarının kayırmacılık algıları ile işe bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmada Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde görev yapan 276 sağlık ve Kırşehir İl Merkezi'nde bulunan devlet liselerinde görev yapan 254 eğitim çalışanı olmak üzere toplam 530 katılımcıya anket uygulanmıştır. Verilerin toplanmasında Asunakutlu ve Avcı'nın (2010), Abdalla vd. (1998) ile Ford ve McLaughin'in (1985) çalışmalarından yararlanarak geliştirdiği 12 maddelik nepotizm ölçeği; Asunakutlu ve Avcı (2010) ile Büte ve Tekarslan'ın (2010) Abdalla vd. (1998) ile Ford ve McLaughin'in (1985) çalışmalarından yararlanarak geliştirdiği 17 maddelik kronizm ölçeği ve Schaufeli Bakker ve Salanova (2006) tarafından geliştirilen Eryılmaz ve Doğan (2012) tarafından uyarlanan 17 maddelik Utrecht işe bağlılık ölçeğinden faydalanılmıştır. Ölçeklerdeki sorulara verilen cevaplar 5'li Likert tarzında olup; 1- Kesinlikle katılmıyorum ve 5-Kesinlikle katılıyorum şeklinde derecelendirilmiştir. Araştırmada toplanan veriler SPSS programına yüklenmiş ve toplanan veriler üzerinde tanımlayıcı istatistikler, normal dağılıma uygunluk testi, açımlayıcı faktör analizi, bağımsız gruplar arası t testi, tek ve çift yönlü varyans analizi ile korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda nepotizmle işe bağlılık arasında negatif yönlü ve istatistiksel açıdan anlamlı (r=-0,104; p<0,05) bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Aynı şekilde kronizmle işe bağlılık arasında ise zayıf ve negatif yönlü ancak istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir (r=-0,107; p<0,05). Ayrıca kronizm ile nepotizm arasında r=62,1'lik bir korelasyon olduğu görülmüştür (p<0,01). Analiz sonuçlarına göre kayırmacılık algısının artmasıyla işe bağlılık seviyesinin azaldığı ifade edilebileceğinden, çalışanların işe bağlılık düzeylerini arttırmak için yöneticilerin çalışanlarda liyakat ve adil bir çalışma ortamı algısı oluşturmaları gerekmektedir.

The main purpose of this study is to examine the relationship between the perceptions of favoritism and the level of work commitment of education and health workers working in Kırşehir. In the study, a questionnaire was applied to a total of 530 participants, 276 of whom work at Kırşehir Ahi Evran University Training and Research Hospital, and 254 who work at public high schools in Kırşehir City Center. In data collection, Asunakutlu and Avcı (2010), Abdalla et al. (1998) and Ford and McLaughin (1985) developed a 12-item nepotism scale; Asunakutlu and Avcı (2010) and Büte and Tekarslan (2010) Abdalla et al. (1998) and Ford and McLaughin (1985), the 17-item chronism scale and the 17-item Utrecht work engagement scale developed by Schaufeli Bakker and Salanova (2006) and adapted by Eryılmaz and Doğan (2012) were used. The answers given to the questions in the scales are in 5-point Likert style; 1- Strongly disagree and 5-Strongly agree. The data collected in the study were loaded into the SPSS program and descriptive statistics, normal distribution fit test, exploratory factor analysis, t-test between independent groups, one-way and two-way analysis of variance and correlation analysis were performed on the collected data.As a result of the findings obtained from the research, it was determined that there is a negative and statistically significant (r=-0.104; p<0.05) relationship between nepotism and work engagement. Likewise, a weak and negative, but statistically significant relationship was found between chronism and work engagement (r=-0.107; p<0.05). In addition, a correlation of r=62.1 was observed between chronism and nepotism (p<0.01). According to the results of the analysis, since it can be stated that the level of commitment to work decreases with the increase in the perception of favoritism, managers will need to create a perception of merit and a fair working environment in the employees in order to increase the level of commitment to the work of the employees.