Psikolojik sermayenin işe bağlılık üzerindeki etkisinde içsel motivasyonun aracı rolü: Kamu çalışanları üzerinde bir araştırma

Abstract

Sürekli gelişmeye, değişmeye ve kendini yenilemeye mecbur olan iş dünyasında, insan kaynaklarını etkili şekilde kullanmak verimliliği ve faydayı arttırmak açısından bir zorunluluktur. İnsan kaynaklarını etkin kullanabilmek için çeşitli yönetim felsefeleri ve yöntemlerinden faydalanmak mümkündür. Bu yöntemlerden bir tanesi de psikolojik sermayedir. Psikolojik sermaye, bir kişinin işteki performansını ve başarılarını iyileştirmeye yardımcı olmak için kullanabileceği bir dizi kaynağı ifade etmek için kullanılan önemli konulardan biridir.Çalışanların işlerine olan bağlılığı örgütün başarı sağlayabilmesi konusunda son derece önemli konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. İnsan kaynaklarını etkili kullanabilmenin temelinde iş görenin işine olan bağlılığı yatmaktadır. İşine bağlı olan çalışanlar verilen görevleri yerine getirme aşamasında zorlanmazlar ve örgütün çıkarları doğrultusunda hareket etmek isterler.Örgütler, başarı ve devamlılık sağlayabilmek için insan kaynağını iyi ve etkin şekilde kullanmalıdır. İnsan kaynaklarını etkin kullanabilmenin temelinde ise motivasyon yatmaktadır. Örgüt çalışanlarının içsel motivasyonu ne kadar yüksek olursa işe olan bağlılıkları, performansları, iş tatmin düzeyleri o kadar çok olacaktır.Bu çalışmanın amacı psikolojik sermayenin işe bağlılık üzerindeki etkisinde içsel motivasyonun aracılık rolünü ortaya koymaktır. Çalışma iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılmaya çalışıldığı tarama modeline göre tasarlanmıştır. Araştırmaya yol gösterici olması ve hipotezlerin oluşturulması açısından bir model kurulmuş ve sınama işlemi YEM ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi Kırşehir ili kamu çalışanları arasından basit tesadüfî örnekleme yöntemi ile seçilen 487 çalışandan oluşmaktadır. Bu araştırmada: Luthans ve arkadaşları tarafından geliştirilen, Çetin ve Basım (2012) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan psikolojik sermaye ölçeği, Schaufeli ve arkadaşları (2002) tarafından geliştirilen, Eryılmaz ve Doğan (2012) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan UWES İşe Bağlılık Ölçeği ve Mottaz (1985) tarafından geliştirilen, Dündar ve arkadaşları (2007) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan İçsel Motivasyon Ölçeği kullanılmıştır.Ölçeklerden elde edilen verilerin değerlendirilmesinde Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi Testi, Yapısal Eşitlik Modellemesi, İndependet Samples T Test, One Way Anova analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda psikolojik sermayenin içsel motivasyon üzerinde doğrudan etkisi ve işe bağlılığın içsel motivasyon üzerinde doğrudan etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik sermaye ve işe bağlılık etkileşiminde içsel motivasyonun kısmi aracılık etkisinin olduğu yapılan analizlerle ortaya konmuştur.

In the business world, which is obliged to constantly develop, change and renew itself, it is a necessity to use human resources effectively in order to increase efficiency and benefit. It is possible to benefit from various management philosophies and methods in order to use human resources effectively. One of these methods is psychological capital, which refers to a set of resources that a person can use to improve their performance and achievements in business life.Employees commitment to their jobs can be identified as one of the most important issues for the organization to be successful. Employee's commitment to his job is the basis of effective use of human resources. Employees who are committed to their jobs do not have difficulty in performing their assigned duties and prioritize the interests of the organization.Organizations should manage their human resources effectively to provide success and continuity. Motivation lies behind the effective use of human resources. The higher the internal motivation of the employees of the organization, the more their commitment to work, their performance and job satisfaction will be.The aim of this study is to reveal the mediating role of intrinsic motivation in the effect of psychological capital on job commitment. The study was designed according to the scanning model in which the relationships between two or more variables were analyzed. A model was established to guide the research and form the hypotheses, and the testing process was carried out with SEM. Questionnaire method was used as a data collection tool in the study. The sample of the study consists of 487 employees created by the random sampling method among the public employees living in Kırşehir.In this study, three scales will be employed. First one is psychological capital scale, which is developed by Luthans et al., and translated into Turkish by Çetin and Basım (2012). The second one is UWES Work Commitment Scale, which is developed by Schaufeli et al. (2002) and translated into Turkish by Eryılmaz and Doğan (2012). The last one is the Internal Motivation Scale, which is developed by Mottaz (1985) and translated to Turkish by Dündar et al. (2007).Exploratory and Confirmatory Factor Analysis Test, Structural Equation Modeling, Independent Samples T Test, One Way Anova analysis were used in the evaluation of the data obtained from the scales. As a result of the analysis, it was concluded that psychological capital and work commitment has a direct effect on intrinsic motivation. It has been implied by the analysis that intrinsic motivation has a partial mediating effect on the interaction between psychological capital and work commitment.