KOAH hastalarında sanal gerçeklik ile yaptırılan solunum ve öksürük egzersizlerinin öz etkililik ve yaşam kalitesine etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma sanal gerçeklik ile yaptırılan solunum ve öksürük egzersizlerinin öz etkililik ve yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.Materyal ve Metod: Araştırma,ön test son test randomize kontrollü deneysel bir çalışma olarak yürütüldü. Araştırma Atatürk Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Merkezinin Göğüs Hastalıkları kliniğinde yapıldı. Araştırma Aralık 2021- Ocak 2023 tarihleri arasında yürütüldü. Veriler kişisel bilgi formu, KOAH Değerlendirme Testi, SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (YKÖ) , KOAH Öz-Etkililik Ölçeği ve Borg Dispne Skalası kullanılarak toplandı. Ayrıca işlem öncesi hastaların kalp atım hızı ve sonrası oksijen satürasyon değeri ölçümleri yapıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; ortalama, sayı, yüzdelik dağılımlar, bağımlı ve bağımsız gruplarda t-testi analiz yöntemleri kullanıldı.Bulgular: Deney grubundaki hastaların ön test ölçümünde 28.22±7.82 olan KOAH Değerlendirme testi puanlarının girişim sonucunda 19.78±6.49'e düştüğü, KOAH Öz-Etkililik Ölçeği toplam puan ortalamasının 2.23±0.92'den 3.37±0.79'e yükseldiği, SF-36 Yaşam Kalitesi Alt boyutları puan ortalamalarının tamamının yükseldiği, 4.69±2.46 olan BORG Dispne Skalası ölçeği son test puan ortalamasının 2.47±1.78 olduğu; ölçek toplam puanları ile alt boyutları arasındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu (p<0.001) sonucuna ulaşıldı. Sonuç: KOAH tanısı olan hastalarda sanal gerçeklik uygulaması ile yaptırılan solunum ve öksürük egzersizlerinin öz etkililik ve yaşam kalitesi düzeylerinin artırılmasında etkili olduğu belirlendi. Bu nedenle sanal gerçekliğin KOAH hastaları başta olmak üzere kronik hastalıkların semptomlarının azaltılması için kullanımının yaygınlaştırılması ve tedavi sürecine dahil edilmesi önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: KOAH, öksürük egzersizi, öz etkililik, sanal gerçeklik, solunum egzersizi, yaşam kalitesi

Purpose: This study was conducted to determine the effect of breathing and coughing exercises performed with virtual reality on self-efficacy and quality of life.Materials and Methods: The research was conducted as a pretest posttest randomized controlled experimental study. The research was carried out in the Chest Diseases Clinic of Atatürk University Research and Application Center. The research was carried out between December 2021 and June 2022. Data were collected using personal information form, COPD Assessment Test (CAT), SF-36 Quality of Life Scale (QQL), COPD Self-Efficacy Scale and Borg Dyspnea Scale. In addition, the patients' heart rate and oxygen saturation values were measured before the procedure. In the evaluation of the data; mean, number, percentile distributions, t-test analysis methods were used in dependent and independent groups.Results: The COPD Assessment test scores, which were 28.22±7.82 in the pre-test measurement of the patients in the experimental group, decreased to 19.78±6.49 as a result of the intervention, the mean total score of the COPD Self-Efficacy Scale increased from 2.23±0.92 to 3.37±0.79, SF-36 Quality of Life Sub-dimensions the mean score of the BORG Dyspnea Scale post-test mean score was 2.47±1.78, which was 4.69±2.46; It was concluded that the difference between scale total scores and sub-dimensions was statistically significant (p<0.001).Conclusion: It was determined that respiratory and coughing exercises performed with virtual reality application in patients with COPD diagnosis were effective in increasing the levels of self-efficacy and quality of life. For this reason, it is recommended that the use of virtual reality to reduce the symptoms of chronic diseases, especially COPD patients, should be widespread and included in the treatment process.Keywords: Breathing exercise, COPD, coughing exercise, quality of life, self-efficacy, virtual reality