Yapılı çevrede sürdürülebilir ve ekolojik tasarım stratejileri; Gaziantep ekolojik kent yapılaşması

Abstract

İnsanoğlu varoluşu ile birlikte ihtiyaç duyduğu şeyleri doğadan karşılamış, gelişen ve değişen ihtiyaçları doğrultusunda da kentlere göç etmişlerdir. Kentlerde artan yoğun nüfus ile birlikte doğal kaynakların tükenmeye başlaması, beraberinde birçok çevresel sorunu getirmiştir. Sanayi Devrimi ile artan ekonomik ve teknolojik gelişmeler, kentlerin hızla büyümesine, kentlerdeki nüfusun artmasıyla birlikte de düzensiz, çarpık kentleşmelerin oluşmasına ve tarım alanlarının giderek yitirilmesine sebep olmuştur. Özellikle kentlerde yaşanan bu yığılmaların sebep olduğu iklim değişikliklerinin çevreye verdiği zararların azaltılması için, kentlerin sürdürülebilirliği yönünde çeşitli politikalar ile birlikte, yerel yönetimlerce sürdürülebilir kentleşme yaklaşımları ortaya çıkmıştır. Sürdürülebilir kentler, insanlar için daha yaşanabilir kentler sunmanın yanısıra; ekolojik temelli, doğayla uyumlu ve bütüncül bir gelişimin olduğu kentler sunmayı hedefler.Bu tez çalışması; kentsel politikalar doğrultusunda belirlenen ekolojik kent kavramı ve ekolojik kent modelleri üzerine araştırmada bulunarak, Gaziantep Ekolojik kenti için belirlenen değerlendirme ve kredilendirme sisteminin ekolojik kent olarak değerlendirmedeki yeterliliğinin irdelenmesini amaçlar. Çalışma kapsamında; sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kentleşme kavramları ele alınmış, uluslararası politikalar çerçevesinde ortaya çıkan kentsel planlama yaklaşımlarına değinilmiş, bu yaklaşımlardan ortak politik söyleme sahip olan ekolojik kentleşme kavramı üzerine literatür taraması yapılmıştır. Bu bağlamda, dünyadan ve Türkiye'den birçok ekolojik kent örnekleri incelenmiş, Türkiye'de ki ekolojik kent örneklerinden `Gaziantep Ekolojik Kenti Projesi'ne` ait bilgi, veri ve dökümanlar taranmıştır. Gaziantep Ekolojik Kent Rehberleri doğrultusunda, kent için oluşturulan Ekolojik Teşvik Sistemi (ETS) değerlendirme kriterleri eski ve yeni rehber üzerinden tablo analizi yapılarak irdelenmiştir. Ayrıca Gaziantep Ekolojik Kenti'ne ait kriterlerin `Ekolojik Kent Çerçevesi Standartları` parametrelerince yeterliliğinin tartışılması amaçlanmıştır.

With its existence, human beings have met what they need from nature, migrated to cities in line with their developing and changing needs. The depletion of natural resources with the increasing dense population in cities has brought many environmental problems with it. The increasing economic and technological developments with the Industrial Revolution caused the rapid growth of cities, and the increase in the population in the cities led to the formation of irregular unplanned urbanization and the gradual loss of agricultural lands. Sustainable urbanization approaches have emerged by local governments, along with various policies towards the sustainability of cities, especially in order to reduce the damage to the environment caused by climate changes caused by these agglomerations in cities. Sustainable cities, besides offering more livable cities for people. It aims to offer cities that are ecologically based, compatible with nature and have a holistic development.This thesis work; It aims to examine the adequacy of the evaluation and crediting system determined for Gaziantep Ecological City in evaluating the ecological city as an ecological city, by conducting research on the ecological city concept and ecological city models determined in line with urban policies. Scope of work; The concepts of sustainability and sustainable urbanization were discussed, urban planning approaches that emerged within the framework of international policies were mentioned, and a literature review was made on the concept of ecological urbanization, which has a common political discourse from these approaches. In this context, many ecological city examples from the world and Turkey were examined, and the information, data and documents of the `Gaziantep Ecological City Project`, one of the ecological city examples in Turkey, were scanned. In line with Gaziantep Ecological City Guides, the Ecological Incentive System (ETS) evaluation criteria created for the city were examined by making table analysis on the old and new guides, and it was also aimed to examine the criteria of Gaziantep Ecological City by the `Ecological City Framework Standards` parameter.