Okul yöneticilerinin benlik saygısı algıları ile psikolojik iyi olma durumları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmada okul yöneticilerinin benlik saygısı algıları ile psikolojik iyi olma durumları arasındaki ilişkinin betimlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, okul sistemini başarıya ulaştırmada önemli görevler üstlenen okul yöneticilerinin, benlik saygısı düzeylerinin psikolojik iyi oluşlarına etkilerinin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinden tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Mardin ili Artuklu, Midyat, Ömerli, Savur, Derik, Mazıdağı, Kızıltepe, Nusaybin, Yeşilli ve Dargeçit ilçelerinde resmi anaokul, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimde görev yapan toplam 1232 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, tesadüfî (random) örnekleme yöntemlerinden basit rastgele örnekleme tekniği kullanılarak 191 okul müdürü, 23 müdür başyardımcısı ve 241 müdür yardımcısı olmak üzere toplam 455 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada `Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği` ve `Perma İyi Oluş Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan okul yöneticilerinin benlik saygısı algıları ve psikolojik iyi olma durumları arasındaki ilişki incelenirken katılımcıların görevdeki hizmet yılına, branşına, idarecilik süresine, görev yapılan okul türüne, medeni duruma, cinsiyete ve idarecilik görevlerine ilişkin değişkenler ele alınmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama ve standart sapma gibi betimsel istatistikler ile t-testi, ANOVA (tek yönlü varyans analizi), Pearson Korelâsyonu ve Regresyon analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, genel olarak okul yöneticilerinin benlik saygısı düzeyleri ile psikolojik iyi olma düzeylerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan okul yöneticilerinin benlik saygısı algıları ile psikolojik iyi olma durumlarına ilişkin algılarının araştırmada kullanılan bağımsız değişkenlerin bazılarında istatistiksel olarak anlamlı farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Okul yöneticilerin benlik saygısı ile psikolojik iyi oluş alt faktörü olan olumlu duygular düzeyleri arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde; psikolojik iyi oluş alt faktörleri olan olumlu duygu durumları ile yalnızlık ve olumsuz duygular alt boyutları arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde; sağlıklı olma hissi, başarı, anlam, olumlu ilişkiler, bağlanma alt boyutları arasında pozitif yönlü ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okul yöneticilerinin benlik saygısı algıları, psikolojik iyi oluş ölçeğinin alt faktörü olan anlam, yalnızlık, olumlu duygular ve olumsuz duyguların olumlu ve anlamlı yordayıcısıdır.

In this research, it is aimed to describe the relationship between the perceptions of self-steem of school administrators and their psychological well-being. In this direction, it is aimed to reveal the effects of self-esteem levels of school administrators, who undertake important tasks in making the school system successful, on their psychological well-being. The research is designed from the relational screening model. The universe of the research consists of 1232 school administrators working in public kindergarten, primary and secondary education in the provinces of Mardin Artuklu, Midyat, Ömerli, Savur, Derik, Mazıdağı, Kızıltepe, Nusaybin, Yeşilli and Dargeçit in the 2019-2020 academic year. The sample of the study consists of a total of 455 participants, including 191 school principals, 23 chief vice principals and 241 vice principals, using the simple random sampling technique, one of the random sampling methods.` Rosenberg Self-Estem Scale` and `Perma Well-Being Scale` is used in the research. In the research, the data is analyzed using the SPSS package program. While examining the relationship between the self-esteem perceptions and psychological well-being of the school administrators participating in the research, the variables related to the participants' years of service, branch, duration of administration, type of school, marital status, gender and administrative duties are discussed. In the analysis of the data, descriptive statistics such as arithmetic mean and standard deviation, t-test, ANOVA (one-way analysis of variance), Pearson Correlation and Regression analysis techniques are used. As a result of the research, it is determined that the school administrators' self-esteem levels and psychological well-being levels are moderate. It has been determined that there are statistically significant differences in the self-esteem perceptions of the school administrators participating in the research and their perceptions of their psychological well-being in some of the independent variables used in the research. There is a positive and low correlation between school administrators' self-esteem and positive emotions, which is a sub-factor of psychological well-being; positive emotional states, which are psychological well-being sub-factors, and loneliness and negative emotions sub-dimensions are positive and moderate; It has been determined that there is a positive and highly significant relationship between the sub-dimensions of feeling of being healthy, success, meaning, positive relationships, and attachment. Self-esteem perceptions of school administrators are positive and significant predictors of meaning, loneliness, positive emotions and negative emotions, which are sub-factors of psychological well-being scale.