Okul yöneticilerinin kullandıkları güç türleri ile öğretmenlerin işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin kullandıkları güç türleri ile öğretmenlerin işten ayrılma niyeti arasında bir ilişkinin olup olmadığını ve varsa bu ilişkinin yönünü ve düzeyini belirlemektir. İlişkisel tarama modelinde yapılan araştırmanın evreni 2019-2020 Eğitim-Öğretim yılında Siirt il merkezi ile Kurtalan, Baykan ve Şirvan ilçelerindeki 209 ilkokul ve bu ilkokullarda görev yapan 1.281 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemini, tabakalı örnekleme yoluyla seçilen 425 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada `Okullarda Örgütsel Güç Kaynakları Ölçeği` ve `İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmada veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel istatistik, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon ve regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin genel olarak okul yöneticilerinin kullandıkları güç türlerine ilişkin algı düzeyi yüksek iken işten ayrılma niyetlerinin ise düşük olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin okul yöneticilerinin kullandıkları güç türlerine ve işten ayrılma niyetlerinin araştırmada kullanılan bağımsız değişkenlerin bazılarında istatiksel olarak anlamlı farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin işten ayrılma niyetleri güç türleri alt ölçeklerinden ödül ve uzmanlık gücü ile negatif yönlü düşük düzeyde, karizmatik güç ile negatif yönlü orta düzeyde, yasal güç ile pozitif yönlü düşük düzeyde ve zorlayıcı güç ile pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ayrıca güç türleri alt ölçeklerinden yasal, ödül, karizmatik, uzmanlık ve zorlayıcı gücün işten ayrılma niyetine ait varyansın %22'sini açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to determine whether there is a relationship between the types of force used by school admistrators and the teachers' turnover intention, and if so, to determine the direction and level of this relationship. The research was carried out with the survey model. The population of the research consists of 1,281 teachers working in 209 primary schools in Siirt province and Kurtalan, Baykan and Şirvan districts in 2019-2020 academic year. The sample of the study consists of 425 teachers selected according to the stratified sampling method. In this research `Types of Power that School Administrators Use Scale` and `Turnover Intention Scale` were used. The research data were analyzed with the SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) program. Descriptive statistics, independent samples t-test, one-way Anova, correlation and regression analysis techniques were used to analyze the data. According to the results of the research, it was determined that the perception level of teachers about the types of power used by school administrators was high and their turnover intention was low. It was determined that there are statistically significant differences in the independent variables used in the research for determining the relationship between school administrators and teachers' turnover intention. In the study, it was found that teachers' turnover intention was low-level negative with reward and expertise, negative-low-level relationship with charismatic power, positive-low-level with legal power, and positive-medium-level-significant relationship with coercive power. In addition, it was concluded that the sub-scales of power types; legal, reward, charismatic, expertise and coercive power explained 22% of the variance of the intention to leave.