19. yüzyılda muhasebe düşüncesinde yaşanan gelişmelerin Türkiye'deki yansımaları

Abstract

XIX. yüzyıl Türk muhasebe düşüncesi açısından önemli değişimlerinyaşandığı, çift yanlı kayıt yönteminin kabul gördüğü bir yüzyıl olmuştur.1839'da Tanzimat Fermanı'nın ilanı ile batılılaşma süreci başlamıştır. Özelteşebbüsün teşvik edilmesi, kâr temelli teşebbüslerin oluşturulması, çiftyanlı kayıt sürecine geçilmesi, muhasebeci yetiştirmek için okullarınaçılması bu dönemin gelişmelerindendir.Çalışmada, XIX. yüzyılda muhasebe düşüncesindeki gelişmelerincelenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde XIX. yüzyılda OsmanlıDevletinde yaşanan hukuki siyasal ve ekonomik gelişmelere, ikincibölümünde dünyada ve Osmanlı Devletinde XIX. yüzyılda muhasebealanında yaşanan gelişmelere değinilmiştir. Sonuç bölümünde ise eldeedilen veriler değerlendirilmiştir.Bu çalışmanın amacı, batılılaşma süreciyle birlikte Osmanlı'nın çiftyanlı defter tutma sürecine geçiş nedenlerinin ve sonuçlarının etkileriniincelemektedir.Anahtar Kelimeler: Tanzimat Fermanı, merdiven yöntemi, batılılaşma süreci, çift yanlı kayıt yöntemi

XIX. The century has been a century in which important changes wereexperienced in terms of Turkish accounting thought and the double entrymethod was accepted. With the declaration of the Tanzimat Edict in 1839,the westernization process began. Encouragement of private enterprise,establish ment of profit-based enterprises, transition to double-entryregistration process, opening of school stotrain accountant sare among thedevelopments of this period.In the study, The developments in accounting thought in the 19 thcentury were examined. On first part of the study, The legal, political andeconomic developments which were taken place Ottoman Empire in thenineteen century, in the second part. In the 19 th century the developmentswhich were taken place in the field of accounting in the World and OttomanEmpire.Theaim of this study is to examine the effects of the Ottoman'stransition to double-entry registration method with the westernizationprocess by revealing the reasons and the results.Key Words: The rescript of Gülhane, westernization process, stairs method, transition to double entry book keeping