Kişilik özelliklerinde erken dönem uyumsuz şemalar ve bağlanma stillerinin karşılaştırılması

Abstract

Yapılan araştırmada kişilik özellikleri ile erken dönem uyumsuz şemalar ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca demografik değişkenlere göre farklılık durumlarının da incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmanın örneklemini internet erişimi olan ve yaşları 18-65 arasındaki 350 katılımcıdan oluşturmaktadır. Araştırmaya katılmaya gönüllü olan bireylere Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği, Yakın İlişkide Yaşantılar Envanteri-II (YİYE-II) ve Temel Kişilik Özellikleri Envanteri uygulanmıştır. Pandemi nedeniyle örneklem grubuna internet ortamı üzerinden ulaşılmıştır. Bu araştırmada kişilik özelliklerinde erken dönem uyumsuz şemalar ve bağlanma stillerinin karşılaştırılmasına yönelik analizler SPSS 21 programıyla gerçekleştirilmiştir. İlk olarak kayıp ve uç değer analizleri gerçekleştirilmiş ve 3 katılımcının verileri araştırmadan çıkarılmıştır. Yapılan normallik testi sonucunda basıklık ve çarpıklık değerlerinin ise -2 ile +2 değerlerinin içinde olduğu bu nedenle verilerin normal dağılım gösterdiği anlaşılmıştır. Demografik değişkenlere yönelik analizler frekans analiziyle incelenirken, değişkenler arasındaki ilişki ise MANOVA, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu ve Çoklu Regresyon analiziyle incelenmiştir.Araştırma sonucunda duyguları bastırma, sosyal izolasyon, başarısızlık, boyun eğicilik ve duygusal yoksunluğun, dışadönüklüğü yordadığı belirlenirken; başarısızlık, yetersiz özdenetim, sosyal izolasyon, yüksek standartlar ve duygusal yoksunluğun, sorumluluğu yordamaktadır. Duyguları bastırma, kendini feda etme ve karamsarlık nörotisizmi ve uyumluluğu yordarken; başarısızlık, boyun eğicilik, dayanıksızlık ve haklılığın, deneyime açıklığı yordamakta; onay arama ve kendini feda etmenin, negatif değeri yordamaktadır. Ayrıca kaygılı ve kaçıngan bağlanmanın, sorumluluğu yordadığı tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar tartışılmış olup önerilerde bulunulmuştur.

In this study, the relationship between personality traits with early maladaptive schemas and attachment styles was examined. In addition, it was aimed to examine the differences in terms of demographic variables. The sample of this research consists of 350 participants between the ages of 18-65 who have internet access. Demographic Information Form, Young Schema Scale, Experiences in Close Relationship-Revised (ECR-R) and Basic Personality Traits Inventory were applied to individuals who have voluntarily participated in the study. Due to the pandemic, the sample group was contacted via the internet. This study also analyzes the comparison of early maladaptive schemas and attachment styles in personality traits through the SPSS 21 program. First, loss and extreme value analyzes were performed and the data of 3 participants were excluded from the study. As a result of the normality test, it was understood that the kurtosis and skewness values were between -2 and +2 values, therefore the data showed a normal distribution. While analyzes for demographic variables were analyzed by frequency analysis, the relationship between variables was examined by MANOVA, Pearson Product Moments Correlation and Multiple Regression analysis. As a result of the research, it was determined that suppression of emotions, social isolation, failure, submissiveness and emotional deprivation predicted extraversion; failure, inadequate self-control, social isolation, high standards and emotional deprivation predict responsibility. While suppression of emotions, self-sacrifice and pessimism predict neuroticism and adaptability; failure, submissiveness, vulnerability and righteousness predict openness to experience; Approval seeking and self-sacrifice predict negative value. In addition, it was determined that anxious and avoidant attachment predicted responsibility. The results obtained from the research were discussed and suggestions were made.