Kayseri/Gesi/Bahçeli (Efkere) surp stepanos Ermeni kilisesi koruma yaklaşımı ve yeniden işlevlendirme önerileri

Abstract

Kayseri; Ermeni halkının Hıristiyanlığa geçişinde önemli bir konumda yer almakta ve burada Ermenilere ait on iki kilise bulunmaktadır. Bahçeli'deki Surp Stepanos Kilisesi'nin inşa tarihi net olmamakla birlikte Tehcir Kanunu ile kilisenin boş ve bakımsız kaldığı, daha sonra narteks bölümünün konut işlevinde kullanıldığı, günümüzde ise yine kilisenin işlevsiz bırakıldığı görülmektedir. Bu çalışma ile kilisenin güncel durumu ayrıntılı bir şekilde belgelenmiştir. Belgelenmede yeni teknolojik ve diğital imkanlardan faydalanılarak yapının üç boyutlu lazer taramaları, nokta bulutu verileri ile kilisenin teknik çizimleri tamamlanmıştır. Ayrıca kilisenin etrafındaki tarihi yapılar incelenerek mekan ilişkileri değerlendirilmiş ve vaziyet planına işlenmiştir. Kilisenin eski fotoğrafları, arşiv kayıtları, literatür taramaları ve plan, mekan, süsleme olarak benzer özellikler gösterdiği diğer Ermeni Kiliseler'i ile karşılaştırılarak restitüsyon denemeleri yapılmış ve bu bağlamda Kayseri'de yer alan diğer Ermeni Kiliseler'i de araştırılarak belgelenmiştir.Türkiye'de çok sayıda işlevsiz olarak bırakılmış kilise bulunmakta, yapılan koruma çalışmaları da yetersiz kalmakta ya da sürekli olarak tekrar edilen bir eylem olmadığı için olması gerektiği gibi bir sonuca ulaşmamaktadır. Bu yapıların sürekli olarak korunması ve onarılması için bir işlev yüklemek ve yeniden kullanılan yapılar statüsüne sokmak koruma çalışmaları arasında giderek daha da olumlu bakılmaktadır. Bu çalışmada da kaderine terk edilen tarihi açıdan büyük önem taşıyan diğer yapılara referans olması dileği ile Surp Stepanos Kilisesi'nde yeni işlev önerileri geliştirilmiştir. İşlev önerileri alanda yapılan analizler ve gözlemler sonucu elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi ışığında gerçekleştirilmiştir.

Kayseri; It has an important place in the conversion of the Armenian people to Christianity and there are twelve Armenian churches here. Although the construction date of the Surp Stepanos Church in Bahçeli is not clear, it is seen that the church was left empty and neglected with the Deportation Law, then the narthex section was used as a residence, and today the church is left dysfunctional. With this study, the current state of the church was documented in detail. Three-dimensional laser scans of the building, point cloud data and technical drawings of the church were completed by making use of new technological and digital opportunities in documentation. In addition, the historical structures around the church were examined and the spatial relations were evaluated and included in the site plan. Restitution attempts were made by comparing the old photographs of the church, archive records, literature reviews and other Armenian Churches with similar features in terms of plan, space and decoration, and in this context, other Armenian Churches in Kayseri were also researched and documented.There are many dysfunctional churches in Turkey, and the conservation efforts are either insufficient or do not reach the desired result because there is no action that is constantly repeated. Assuming a function for the continuous preservation and restoration of these structures and putting them in the status of reused structures is increasingly viewed positively among conservation efforts. In this study, new function proposals have been developed for the Surp Stepanos Church, with the hope that it will be a reference to other historically important structures that have been abandoned to their fate. Function suggestions were made in the light of the evaluation of the information obtained as a result of the analyzes and observations made in the field.