Turunçgil unlubiti, Planococcus citri (Hemiptera: Pseudococcidae) mücadelesinde entomopatojen nematodların bazı insektisit ve bitkisel yağlarla birlikte kullanılma olanakları

Abstract

Turunçgil unlubiti, Planococcus citri (Hemiptera: Pseudococcidae) mücadele edilmediği takdirde yüksek oranda ürün kayıplarına neden olan turunçgil ana zararlısıdır. Vücudunun koruyucu mum salgısıyla kaplı olmasının yanısıra, karanlık ve saklı yerlerde beslenmeleri, kimyasal mücadelesini güçleştirmektedir. Bu nedenle birçok doğal düşman uygulaması kimyasallara alternatif olarak uygulanmaktadır. Steinernematidae ve Heterorhabditidae familyalarına ait entomopatojen nematodlar, böcekler üzerinde patojen etkiye sahip ve ekonomik açıdan önemli birçok böcek için biyolojik kontrol ajanıdır. Yapılan bu çalışmada, labaratuvar koşullarında, mineral yağ, sulfoxaflor, azadiraktin ve kekik yağının dört entomopatojen nematod (EPN) türünün canlılığı üzerine etkisi ve EPN'ların Planococcus citri üzerindeki biyolojik etkinliğine katkısı araştırılmıştır. Çalışma sonunda tüm canlılık testlerinde oranlar, %92,8 ile %98 arasında farklılık göstermiştir. Yapılan kombinasyon uygulamalarınının P. citri'de meydana getirdiği ölüm oranlarına bakıldığında ise, en yüksek ölüm oranlarının sırasıyla; mineral yağ ile H. indica (%98,7), H. bacteriophora (%98,7), S. carpocapsae (%92,5) kombinasyonları, azadiraktin ile H. bacteriophora (%87,5), H. indica (%82,5) kombinasyon uygulamalarında gerçekleşmiştir. Kekik yağı hariç tüm kombinasyon uygulamalarının EPN etkinliğini artırıcı yönde katkı sağladığı görülmüştür. Kekik yağının, sadece H. indica'nın etkinliğine katkı sağlayıp, H. bacteriophora üzerinde negatif etkiye sahip olduğu görülmüştür. Steinernematidae türlerinde önemli bir etkisi saptanmamıştır.Anahtar Kelimeler: Entomopatojen nematod, Mineral yağ, Sulfoxaflor, Azadiraktin, Kekik Yağı, Unlubit

Citrus mealybug, Planococcus citri (Hemiptera: Pseudococcidae) is a main citrus pest which causes high yield losses in case of not controlled. Besides the fact that its body is covered with protective wax secretion, feeding in dark and hidden places makes its chemical control difficult. Many natural enemy applications can be applied as an alternative to chemicals. Entomopathogenic nematodes belonging to the families Steinernematidae and Heterorhabditidae have a pathogenic effect on insects and are a biological control agent for many economically important insects. In this study, the effect of mineral oil, sulfoxaflor, azadiractin and thyme oil on the viability of four EPN species and its contribution to the biological effectiveness of EPNs on Planococcus citri were investigated under laboratory conditions. The results of the study show that the rates in all viability tests varied between 92,8% and 98%. Considering the mortality rates caused by the combination applications to P. citri, the highest mortality rates were in the combination applications of H. indica (98,7%), H. bacteriophora (98,7%), S. carpocapsae (92,5%) with mineral oil and H. bacteriophora (87,5%), H. indica (82,5%), with azadiractin, respectively. It has been shown to contribute to increasing EPN effectiveness in all combination applications except thyme oil. Thyme oil has been found to have a negative effect on H. bacteriophora, only contributing to increasing the effectiveness of H. indica. No significant effect has been found on Steinernematidae species.Keywords: Entomopathogen nematodes, Mineral oil, Sulfoxaflor, Azadiractin, Thyme oil, Mealybug