Farklı iki ağır metale (bakır ve çinko) maruz kalan tıbbi sülüklerde (Hirudo verbana) salya antimikrobiyal özelliklerin araştırılması

Abstract

Araştırmada çinko ve bakır metallerinin farklı konsantrasyonlarının tıbbi sülüklerde salya antimikrobiyal özellikleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla 300 adet Hirudo verbana türü sülük kullanıldı. 10 Litre suya 15 adet olacak şekilde stoklanan tıbbi sülükler bakır ve çinko metallerinin letal dozların altında belirlenen farklı iki doza maruz bırakılmıştır. Bu dozlar çinko için 96 saat boyunca 3,0 mg/L ile 12 mg/L ve 30 gün boyunca 0,5 mg/L ile 2,0mg/L olarak uygulanmıştır. Bakır için ise 96 saat boyunca 0,15 mg/L ile 0,6 mg/L ve 30 gün boyunca 0,02 mg/L ile 0,08 mg/L konsantrasyonda bakır içeren çözeltilere maruz bırakıldı. Bu uygulamalardan sonra sülüklerden alınan salya örneklerinin antimikrobiyal karakteristiği antibiyogram çalışmaları ile belirlenmeye çalışılmıştır. Salyaları alınan sülük dokularında bakır ve çinko için biriken ağır metal miktarları ICP-MS cihazı ile analiz edilerek belirlenmiştir. Ayrıca salyada lipit peroksidasyon düzeyleri malondialdehyde (MDA) miktarları analiz edilerek ortaya konuldu. Çalışmada balık patojenlerinden Lactococcus garviae ve Yersinia ruckeri' ye karşı sülük salyasının herhangi bir antimikrobiyal etki göstermediği belirlenmiştir. Tıbbi sülüklerin çinko ve bakır metallerine maruz kaldıklarında dokularında depolanan ağır metal miktarlarının arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca çinko ve bakırın farklı konsantrasyon ve sürelerde maruziyetinde sülük salyasında malondialdehit değerlerinin de artış gösterdiği bulunmuştur. Elde edilen verilerden Hirudo verbana türü tıbbi sülüğün çinko ve bakır ağır metalleri için iyi bir biyo-monitör organizma olduğu ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Tıbbi sülük, Hirudo verbana, antimikrobiyal, salya, ağır metal, antibiyogram, malondialdehyde

In the study, the effects of different concentrations of zinc and copper metals on the antimicrobial properties of saliva in medicinal leeches were investigated. For this purpose, 300 Hirudo verbana leeches were used. Medical leeches, which were stocked as 15 pieces in 10 liters of water, were exposed to two different doses of copper and zinc metals, which were determined below the lethal doses. These doses were 3,0 mg/L to 12 mg/L for 96 hours and 0,5 mg/L to 2,0 mg/L for 30 days for zinc. For copper, it was exposed to copper-containing solutions at a concentration of 0,15 mg/L to 0,6 mg/L for 96 hours, and at a concentration of 0,02 mg/L to 0,08 mg/L for 30 days. After these applications, antimicrobial characteristics of saliva samples taken from leeches were tried to be determined by antibiogram studies. Heavy metal amounts accumulated in leech tissues from which saliva was taken were analyzed by ICP-MS device and accumulation amounts for copper and zinc were determined. In addition, lipid peroxidation levels in the saliva were determined by analyzing the amount of malondialdehyde (MDA). In the study, it was determined that the leech saliva did not show any antimicrobial effect against the fish pathogens Lactococcus garviae and Yersinia ruckeri. It has been determined that when medical leeches are exposed to zinc and copper metals, the amount of heavy metals stored in their tissues increases. In addition, it was found that malondialdehyde values in leech saliva increased when zinc and copper were exposed at different concentrations and durations. From the data obtained, it was revealed that medicinal leech of the Hirudo verbana species is a good biomonitor organism for zinc and copper heavy metals. Keywords: Medicinal leech, Hirudo verbana, antimicrobial, saliva, heavy metal, antibiogram, malondialdehyde