Sarı köpek üzümü (Solanum luteum Mill.) ve Şeytan Elması (Datura stramonium L.)'nın çimlenme ve gelişme biyolojileri üzerine etkili olan faktörlerin araştırılması

Abstract

SARI KÖPEK ÜZÜMÜ (Solanum luteum Mill.) VE ŞEYTAN ELMASI (Datura stramonium L.)'NIN ÇİMLENME VE GELİŞME BİYOLOJİLERİ ÜZERİNE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASIAyşegül KOCATAŞErciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri EnstitüsüYüksek Lisans Tezi, Eylül 2022Danışman: Prof. Dr. Doğan IŞIKÖZETBu çalışmada Solanum luteum Mill. (Sarı Köpek Üzümü) ve Datura stramonium L. (Şeytan Elması) yabancı otlarının tohum çimlenmesi ve bitki gelişim biyolojilerine abiyotik (çevresel) faktörlerin etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yabancı ot tohumlarının çimlenmesine farklı derecelerdeki sıcaklık (5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 ve 40 °C), farklı tuz konsantrasyonları (0, 25, 50, 100, 150, 200 ve 250 mM), farklı pH değerleri (4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10), ışık (12 saat aydınlık-12 saat karanlık), karanlık (tamamen karanlık) ve farklı toprak derinliklerinin (1, 2, 5, 10, 15 ve 20 cm) etkileri araştırılmıştır.Yapılan araştırmanın sonuçlarına göre S. luteum tohumlarının en yüksek çimlenme oranı %61.65 değeri ile 25 °C sıcaklıkta en düşük çimlenme oranı ise %19.10 değeri ile 35 °C sıcaklıkta görülmüştür. D. stramonium tohumlarının en yüksek çimlenme oranı %85.83 değeri ile 30 °C sıcaklıkta en düşük çimlenme oranı ise %41.66 değeri ile 15 °C sıcaklıkta görülmüştür.Işık ve karanlık ortamın tohum çimlenmesi üzerine etkileri araştırılan bu çalışmada S. luteum tohumlarının ışık ve karanlık uygulamalarında çimlenme oranlarına bakıldığında her iki uygulamada da tohumların %21.66'sı çimlenmiştir. D. stramonium tohumlarında ise ışık uygulamasında tohumların %88.33'ü çimlenirken karanlık uygulamasında tohumların %84.16'sının çimlendiği görülmüştür.Farklı pH değerlerinin tohum çimlenmesi üzerine etkileri araştırılan bu çalışmada S. luteum tohumları %65.83 değeri ile pH 9 da en yüksek çimlenme oranına sahipken, %26.66 değeri ile pH 8 de en düşük çimlenme oranına sahiptir. D. stramonium tohumları %92.49 değeri ile pH 10 da en yüksek çimlenme oranına sahipken, %64.99 değeri ile pH 9 da en düşük çimlenme oranına sahiptir. Farklı tuz konsantrasyonlarının çimlenme üzerine etkilerinin araştırıldığı çalışmada S. luteum tohumlarının çimlenme oranı %19.99 değeri ile en yüksek 0 mM tuz uygulamasında elde edilmişken, %4.16 değeri ile en düşük çimlenme oranı 50 mM tuz uygulamasından elde edilmiştir. D. stramonium tohumlarının çimlenme oranı %87.50 değeri ile en yüksek 25 mM tuz uygulamasında elde edilmişken, %0.83 değeri ile en düşük çimlenme oranı 100 mM tuz uygulamasından elde edilmiştir.Farklı toprak derinliklerinin bitki çıkışı üzerine etkilerinin araştırıldığı çalışma doğal iklim koşullarında arazide yapılmıştır. S. luteum tohumlarının bitki çıkış oranı %50 değeri ile en yüksek 1 ve 2 cm toprak derinliği uygulamalarında elde edilmişken D. stramonium tohumlarının bitki çıkış oranı %50 değeri ile en yüksek 2 cm toprak derinliği uygulamasında elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler:Solanum luteum Mill., Datura stramonium L., Çimlenme, Sıcaklık, pH, Tuz, Işık, Toprak derinliği.

INVESTIGATION OF FACTORS AFFECTING GERMINATION AND DEVELOPMENT BIOLOGY OF YELLOW NIGHTSHADE (Solanum luteum Mill.) AND THORN-APPLE (Datura stramonium L.)Ayşegül KOCATAŞErciyes University, Graduate School of Natural and Applied SciencesMaster Thesis, September 2022Supervisor: Prof. Dr. Doğan IŞIKABSTRACTIn this study, it was aimed to determine the effects of abiotic (environmental) factors on seed germination and plant development biology of Solanum luteum Mill. and Datura stramonium L.. The effects of different degrees of temperature (5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 and 40 °C), different salt concentrations (0, 25, 50, 100, 150, 200 and 250 mM), different pH levels (4, 5, 6, 7, 8, 9 and 10), light (12 hours light-12 hours dark), dark (totally dark) and different soil depths (1, 2, 5, 10, 15 and 20 cm) on the germination of weed seeds were investigated.According to the results of the research, the highest germination rate of S. luteum seeds was seen %61.65 at 25 °C and the lowest %19.10 at 35 °C. The highest germination rate of D. stramonium seeds was %85.83 at 30 °C and the lowest germination rate was %41.66 at 15 °C.In this study, the effects of light and dark environment on seed germination were investigated, when the germination rates of S. luteum seeds were examined in light and dark applications, %21.66 of the seeds germinated in both applications. In D. stramonium seeds, on the other hand, %88.33 of the seeds germinated in the light application, while %84.16 of the seeds germinated in the dark application.In this study, the effects of different pH values on seed germination were investigated, while S. luteum seeds had the highest germination rate at pH 9 with a value of %65.83, and the lowest germination rate at pH 8 with a value of %26.66. D. stramonium seeds have the highest germination rate at pH 10 with a value of %92.49, and the lowest germination rate at pH 9 with a value of %64.99.In the study in which the effects of different salt concentrations on germination were investigated, the germination rate of S. luteum seeds was obtained with the highest 0 mM salt application with a value of %19.99, while the lowest germination rate with a value of %4.16 was obtained from 50 mM salt application. While the germination rate of D. stramonium seeds was %87.49, the highest 25 mM salt application was obtained, the lowest germination rate with %0.83 was obtained from 100 mM salt application.The study, which investigated the effects of different soil depths on emergence, was carried out in the field under natural climatic conditions. While the emergence rate of S. luteum seeds was obtained at the highest 1 and 2 cm soil depth applications with a value of %50, the emergence rate of D. stramonium seeds was obtained at the highest 2 cm soil depth with a value of %50.Keywords: Solanum luteum Mill., Datura stramonium L., Germination, Temperature, pH, Salt, Light, Soil depth.