Okul öncesi eğitim kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği: Karma yöntem çalışması

Abstract

Bu araştırma, okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin iş sağlığı ve güvenliği algı düzeylerinin ve görüşlerinin incelendiği betimsel bir araştırmadır.Araştırmada, nicel ve nitel veri toplama araçlarının birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda tarama modeli, nitel boyutunda ise fenomoloji (olgu bilimi) kullanılmıştır. Araştırmanın evreni 2020-2021 eğitim-öğretim yılında, Ankara ili, Çankaya ilçesinde bulunan anaokullarında görev yapan 110 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunda ise Çankaya ilçesinde bulunan 16 anaokulunda görev yapan okul öncesi öğretmenleri benzeşik örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Nicel kısmında Doğdu (2019) tarafından geliştirilmiş olan İSG performans ölçeği kullanılmıştır. Anaokullarında görev yapan 110 okul öncesi öğretmenine İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) performans ölçeği uygulanarak veriler elde edilmiştir. Toplanan veriler SPSS 22.0 istatistik paket programı aracı ile analiz yapılmıştır.Nitel kısmında veri toplama işlemleri ses kaydı ve görüşme yapılarak gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde elde edilen veriler transkript edilmiştir. Nitel verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır.Araştırma bulguları genel olarak değerlendirildiğinde, okul öncesi öğretmenlerinin İSG algı düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmada yönetsel önlem ve tedbirleri alt boyutunda nicel kısmında gerekli önlemleri alındığı, nitel kısımda ise eğitimlerin uygulamalı olarak yapılması sonucuna ulaşılmıştır. İş sağlığı ve güvenliğine yönelik çalışmalara ilişkin alt boyutunda nicel kısmında `çalışma arkadaşlarım okulda İSG açısından bir tehdit ile karşılaştıkları anda, derhal okul yönetimine haber verir` ortalamasının yüksek çıktığı nitel kısmında ise gerekli tedbirlerin alındığı, tedbirlere uyulduğu görüşlerine ulaşılmıştır. İSG yönelik farkındalık ve bilinç düzeyi alt boyutunda nicel kısmında farkındalık ve bilinç düzeylerinin yüksek olduğu, nitel kısmında ise meslek hastalıkları konusunda bilgilerinin olmadığı görüşlerine ulaşılmıştır. İSG eğitim uygulamaları alt boyutunda nicel araştırma bulgularına göre `İSG ile ilgili eğitimler anlaşılır bir dille sunulur` maddesinin yüksek olduğu, nitel kısmında ise eğitimlerin uygulamalı olması, eğitimlerin yetersiz olduğu görüşlerine ulaşılmıştır. İSG ye yönelik yönetim ve çalışanlar arasında işbirliği alt boyutunda `okulumuz çalışanları sağlık ve güvenlik konularındaki endişelerini rahatlıkla dile getirirler` maddesinin yüksek olduğu, nitel kısmında ise `yönetici ve çalışanlar işbirliği yapmakta`, `çalışanlar düşüncelerini rahatlıkla ifade etmektedir` görüşlerine ulaşılmıştır. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin iş sağlığı ve güvenliğine yönelik algılarının nicel ve nitel verilerden edinilen sonuçların birbirini desteklediği sonucuna ulaşılmıştır.

This research is a descriptive study examining the occupational health and safety perception levels and opinions of preschool teachers working in pre-school education institutions.In the research, the mixed method in which quantitative and qualitative data collection tools are used together was used. The survey model was used in the quantitative dimension of the research, and phenomology (phenomenology) was used in the qualitative dimension. The universe of the research consists of 110 preschool teachers working in kindergartens in Ankara province, Çankaya district in the 2020-2021 academic year. In the qualitative aspect of the research, pre-school teachers working in 16 kindergartens in Çankaya district were selected with the homogeneous sampling method. In the quantitative part, the OHS performance scale developed by Doğdu (2019) was used. Data were obtained by applying the OHS performance scale to 110 preschool teachers working in kindergartens. The collected data were analyzed with the SPSS 22.0 statistical package program tool.In the qualitative part, data collection was carried out by voice recording and interviews. The data obtained from the interviews were transcribed. Content analysis technique was used in the analysis of qualitative data.When the research findings were evaluated in general, it was seen that the OHS perception levels of preschool teachers were high. In the research, it was concluded that the necessary measures were taken in the quantitative part of the administrative measures and measures sub-dimension, and the trainings were carried out practically in the qualitative part. In the quantitative part of the sub-dimension on studies on occupational health and safety, it was concluded that the average of `My colleagues immediately notify the school administration when they encounter a threat in terms of occupational health and safety at school` is high, and in the qualitative part, the necessary precautions are taken and the precautions are followed. . In the sub-dimension of awareness and awareness of OHS, it was concluded that awareness and consciousness levels are high in the quantitative part, and that they do not have knowledge about occupational diseases in the qualitative part. According to the quantitative research findings in the sub-dimension of OHS training practices, it was concluded that the item `trainings related to OHS is presented in an understandable language` is high, while in the qualitative part, the trainings are applied and the trainings are insufficient. In the sub-dimension of cooperation between management and employees regarding OHS, the item `Our school employees can easily express their concerns about health and safety` is high, while in the qualitative part, `manager and employees cooperate`, `employees express their thoughts easily` opinions have been reached. In the research, it has been concluded that the preschool teachers' perceptions of occupational health and safety, the results obtained from the quantitative and qualitative data support each other.