الهوية الثقافية للهجة العربية المحكية في ماردين

Abstract

Bu araştırma, Mardin bölgesinin tarihini kısaca tanıtmayı, sözlülehçesini, klasik Arapça dilinden türetilen bu lehçenin klasik Arap diliyleolan bağlantısını açıklamayı ve insani, sosyal ve ekonomik mirasını ifadeeden gelenek ve faaliyetlerini incelemeyi amaçlamaktadır.Araştırma, bu hususiyetleri, Mardinlilerin tüm yaşamları boyuncasürdürdükleri geriye kalan faaliyetleri dikkate alarak, tarihsel ve dilseltemelden güncel gerçekliğe doğru hareket eden kapsamlı bir vizyona göreele almaktadır.İlk bölüm, Mardin bölgesinin tarihsel bağlamını içermektedir. Butarihsel bağlam, en erken dönemlerden günümüze kadar olan tarihselaşamalara odaklanılarak kısa bir şekilde sunulmuştur.İkinci bölüm ise, Mardin lehçesinin dilsel temeli ve onu diğerlehçelerden ayıran özelliklerden bahsederek, ana dille olan bağlantısınıiçermektedir. Bu bölüme, eski Arapça kökenli ya da diğer dil velehçelerden gelen yabancı kökenli, Mardin diyalektindeki bazı kelimelerele alınmıştır.Üçüncü bölüm ise, Mardin bölgesindeki yaşça büyük olanlardanderlenen bazı sözlü kültür unsurlarını içermektedir. Bunlar, türüne görekültürel, sosyal ve ekonomik olarak sınıflandırılmıştır. Öyküler, fıkralar,atasözleri, şiirler ve teselli bulmak ve eğlenmek için başvurdukları bazıeğlenceler, onları diğerlerinden ayıran ve nesiller boyunca aktarılan elsanatları, tarım faaliyetleri gibi faaliyetleri içermektedir.Bu araştırma, Mardin halkının kültürü ve medeniyeti ile ilgiliolarak toplanan bilgileri, belgeleme ve arşivlemeye katkı sunan sahaçalışmasından bir örnek sunmakta, böylece gelecek nesiller için,başvurabilecekleri bir arşiv olarak kalacaktır.Anahtar Kelimeler: Mardin lehçesi, Mardin, Midyat, Mahallemiler, Tor Abidin, Türkiye'deki Araplar

This research is aimed at clarifying the cultural identity of Mardinand its surroundings, to that end, we briefly studied the history of Mardin,illustrated the dialect of Mardin and its links to the classical Arabic fromwhich it is derived, and explored their customs and activities that reflecttheir human, social and economic heritage.The research shows a comprehensive vision that moves from thelinguistic historical base to the current reality, taking into account theremaining activities that the Mardinians still keep in their lives.The first chapter includes the historical context of the Mardinregion and was presented in a brief way focusing on the historical stagessince the ancient ages up till now.The second chapter includes the linguistic roots of the Mardiniandialect and linking it to the mother tongue, mentioning what isdistinguished from the rest of the other dialects, attached with adictionary of `Mardinian vocabulary` that has ancient Arabic origins orintroduced from other languages.The third chapter includes what was collected from the centenarianin the Mardin region and it was classified into cultural, social, andeconomic. It dealt with stories, jokes, proverbs and poems, and somerecreational habits that they used to entertain themselves, and theiractivities such as handicraft, agricultural, medical and other things passeddown through the generations.This research presents a paradigm from fieldwork that includes theinformation gathered related to the culture and civilization of the peopleof Mardin, and a contribution to the documentation and archiving, to bekept for future generations as a reference.Keywords: Cultural identity, Mardin's dialect, Mardin, Muhallami, Stories, Proverbs