Finansallaşan ekonomide uluslararası finans merkezinin yeri

Abstract

Finansallaşma 1990'ların sonlarına doğru politik iktisat, sosyoloji ve siyaset bilimi gibi alanlarda sıklıkla kullanılan bir terim olarak dikkat çekmektedir. Temel olarak finansal alanın reel üretimden ayrışması, üretim ekonomisinden kopuk olarak faaliyetlerinin yürütülmesi finansallaşma olarak adlandırılmaktadır. Finans sektörünün nedenleri arasında gösterildiği kimi ekonomik krizler finansallaşma teriminin daha derinlemesine incelenmesine ihtiyaç doğurmuştur. 1970'lerin başından günümüze kadar yaşanan ekonomik yavaşlamalar ve karların azalma eğilimi ekonomide finansal spekülasyona dayalı birikim ve hayali sermaye yaratılması yönünde eğilimi doğurmuştur. Bu durum ise krizlere karşı kırılgan bir yapının oluşmasına neden olmuştur. Benzer tarihler içinde yükselmeye başlayan finans merkezlerinin kurulma hevesi bu hususların bağlantısına ilişkin şüphelerin doğmasına neden olmuştur. Çalışmada neoliberalizm, küreselleşme ve finansallaşma gibi olgular finans merkezleri ile birlikte değerlendirilmiştir. Çalışmada finans merkezleri olumlu ve olumsuz yanlarıyla incelenmiştir. Finans merkezlerinin varlığının finansallaşma ve ekonomiler üzerindeki etkileri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bir finans merkezi kurulmasının getirebileceği faydalar ile potansiyel zararları hâlihazırda kurulu olan finans merkezi örnekleri üzerinden gösterilmek istenmiştir.

Financialization became a frequently used term in fields of political economy, sociology and political science in late 1990's. Financialization basically refers to separation of the financial sector from real sector and separation of finance from production. Economic crises caused by financial sector necessitated a deeper examination of the term of financialization. Economic recessions and decline in the profit rates since the beginning of the 1970's have caused to capital accumulation based on financial speculation and also increased dominance of fictitious capital. These conditions created economic fragility and caused economic crises. Otherwise, financial center, which started to rise in similar times, raised doubts about the connection between financialization and financial center. In this paper, issues such as neoliberalism, globalization and financialization issues were discussed with financial centers. However, the financial centers were discussed with their positive and negative aspects. The effects of financial centers on financialization and economies were evaluated. Finally, this paper has aimed to show the benefits and potential losses of financial centers through the examples of financial centers already established.