Makroekonomik belirsizliğin Güney Avrupa ekonomileri üzerine etkisi

Abstract

Makroekonomik belirsizliğin ekonomik faaliyet üzerindeki etkisi ekonomik aktörler için en önemli konulardan biridir ve politika yapıcılar son dönemde karar alma süreçlerinde belirsizliğe daha fazla dikkat çekmektedirler. Makroekonomik belirsizlik, bireylerin davranışlarına, firmaların faaliyetlerine ve politika yapıcıların kararlarına önemli maliyetler yüklemektedir. Ekonominin karmaşık yapısı göz önüne alındığında, ekonomik belirsizliği ölçmek zordur. Ancak son yıllarda belirsizliğin niceliksel ölçümüne yönelik çalışmaların sayısı artmaktadır. Farklı makroekonomik faaliyetleri ve sektörleri içeren makroekonomik belirsizlik endeksi, kapsamlı ve alternatif bir bakış açısı sunarak reel ekonomi hakkında daha fazla bilgi barındırmakta ve dolayısıyla belirsizliğin kapsayıcılığını artırmaktadır.2008 Küresel Finansal Krizi ve 2010 Avro Bölgesi devlet borç krizi nedeniyle artan belirsizlik ortamında AB'de Kuzey-Güney ayrımının derinleşmesi GIIPS ülkeleri için belirsizliğin ekonomik faaliyet üzerindeki etkisinin araştırılmasını daha önemli kılmaktadır. Literatürde yalnızca bir çalışma (Mumtaz ve Musso, 2021) ABD, AB ve GIIPS ülke düzeyindeki belirsizliklerin GIIPS ülkelerinin ekonomik faaliyetleri üzerindeki etkilerini aynı model içerisinde incelemektedir. Ayrıca AB ve GIIPS ülkeleri için farklı koşullu değişen varyans ve PCA yöntemlerini kullanarak makroekonomik belirsizlikleri hesaplayan çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle tezimizin amacı, ABD, AB ve GIIPS ülkelerindeki makroekonomik belirsizliklerin GIIPS ülkelerinin sanayi üretimi üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Tezimizde küresel, bölgesel ve ülke düzeyinde makroekonomik serilerin belirsizliklerini hesaplamak için farklı koşullu değişen varyans yöntemleri kullanılmaktadır. Makroekonomik serilerin belirsizlikleri hesaplandıktan sonra seriler PCA ile bir araya getirilerek ABD, AB ve GIIPS ülkeleri için makroekonomik belirsizlik endeksleri üretilmektedir. Son aşamada ABD, AB ve GIIPS ülkeleri belirsizlik endekslerinin GIIPS ülkeleri üretim hacmi üzerindeki etkileri Vektör Otoregresif (VAR) yöntemi ve bu yöntemin araçlarından Etki-Tepki tekniğiyle test edilmektedir. Ampirik analizimin sonuçları ABD makroekonomik belirsizliğindeki artışın GIIPS ülkeleri sanayi üretimi üzerinde pozitif etkiye sahip olduğunu, ancak etkinin İtalya, Portekiz ve İspanya'da istatistiksel olarak anlamlı olduğunu göstermektedir. Ayrıca, AB ekonomik belirsizliğinin İrlanda, İspanya ve Portekiz sanayi üretimi üzerinde olumlu etkiye neden olurken İtalya ve Yunanistan sanayi üretimi üzerini olumsuz etkilemektedir. Ancak AB belirsizliğinin İspanya ve Portekiz sanayi üretimi üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlıdır. İrlanda ekonomisinin düzenleme-regülasyon kalitesi, hükümet etkinliği ve siyasi istikrarı bağlamında kurumsal kapasitesinin diğer AB ülkelerine göre daha güçlü olması İrlanda sanayi üretimi üzerinde belirsizlik dışındaki faktörlerin etkiye neden olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, Yunanistan ekonomisi içerisinde sanayi üretiminin payının düşük olması ABD ve AB makroekonomik belirsizliklerinin Yunanistan ekonomik faaliyetleri üzerinde etkisinin bulunmadığını göstermektedir. Bununla beraber, Etki-Tepki analizinden elde ettiğimiz bulgulara göre İspanya, Portekiz ve Yunanistan makroekonomik belirsizlikleri bu ülkelerin sanayi üretimi üzerinde negatif etkiye neden olmaktadır. Bu sonuçlar, artan belirsizliğin yatırımların ertelenmesine, istihdamın azalmasına ve dolayısıyla üretimin azalmasına neden olduğunu ileri süren Reel Opsiyonlar Teorisini destekleyen kanıtlar sunmaktadırGenel olarak İspanya, Portekiz ve Yunanistan ülke belirsizliklerinin artışında, politika yapıcılar bütçe açıklarını ve kamu borçlarını dikkate alarak, yatırımı ve üretimi teşvik eden politikalar uygulamalıdır. Öte yandan, ABD ve AB makroekonomik belirsizliklerinin arttığı dönemlerde GIIPS ülkelerindeki politika yapıcılar, işgücü piyasalarında kemer sıkma önlemleri ile dahili devalüasyon üzerinden üretim maliyetlerini düşürmek yerine, üretimin kalitesini artırıcı düzenlemeler yapmalıdır.

The effect of macroeconomic uncertainty on economic activity is one of the most significant issues for economic actors, and policymakers have recently attracted more attention to uncertainty in their decision-making process. Macroeconomic uncertainty brings hefty costs to individuals' behaviors, firms' operations, and policymakers' decisions. Considering the complex structure of the economy, it is hard to measure economic uncertainty. However, in recent years, the number of studies on the quantitative measurement of uncertainty has increased. Macroeconomic uncertainty index, which includes different macroeconomic activities and sectors, provides a comprehensive and alternative perspective, and contains more information about the real economy, and therefore increases the inclusiveness of uncertainty. In the era of increasing uncertainty due to the 2008 Global Financial Crisis and the 2010 Eurozone sovereign debt crisis, the deepening of the North-South divide in the EU makes it more important for GIIPS (Greece, Ireland, Italy, Portugal, Spain) countries to investigate the effect of uncertainty on economic activity. Only one study (Mumtaz and Musso, 2021) in the literature examines the effects of US, EU, and GIIPS country-level uncertainties on the economic activities of GIIPS countries within the same model. In addition, there is no study that uses different conditional variance techniques and Principal Component Analysis (PCA) method to measure macroeconomic uncertainties in the EU and GIIPS countries. For these reasons, the aim of our thesis is to investigate the effects of macroeconomic uncertainties in the US, EU and GIIPS countries on the industrial production of GIIPS countries. First, I calculated the uncertainties of US, EU, and GIIPS countries' various macroeconomic indicators. Then, I constructed the uncertainty indices for the US, EU, and GIIPS countries by using PCA. Finally, I estimated the impact of the US, EU, and GIIPS uncertainties on industrial production in the GIIPS countries with the utilization of the Vector Autoregressive (VAR) method and Impulse Response (IR) analysis.The results indicate that an increase in US macroeconomic uncertainty has a positive effect on the industrial production in GIIPS countries, but the effect is statistically significant in Italy, Portugal, and Spain. Also, EU economic uncertainty has a positive effect on the industrial production of Ireland, Spain, and Portugal while a negative impact on industrial production of Italy and Greece. However, the effect is statistically significant on the industrial production of Spain and Portugal. Institutional structure of the Irish economy with respect to regulation quality, government efficiency, and political stability is stronger than other EU countries, and this might explain that industrial production in Ireland is affected other than uncertainty factors. Also, the lower share of industrial production in the Greek economy shows that economic activity in Greece is not affected by the US and EU macroeconomic uncertainties. According to the findings obtained from impulse response analysis, macroeconomic uncertainties in Spain, Portugal, and Greece have a negative impact on the industrial production of these countries. These results support the Real Option theory, which argues that increased uncertainty causes a delay in investment and a decrease in employment, and therefore a fall in output.Overall, when country-specific uncertainty rises in Spain, Portugal and Greece, policy makers should implement policies that encourage investment and production, which takes the budget deficits and public debts into account. On the other hand, as the US and EU macroeconomic uncertainties increases, policy makers in the GIIPS countries should carry out regulations that increase the quality of production instead of decreasing production costs through internal devaluation with austerity measures in labor markets.