Güney Bithynia'da bir kent: Prusa ad Olympum

Abstract

2000'li yıllara kadar Prusa ad Olympum kenti hakkında sadece birkaç çalışmayapılmıştı. Prusa kenti Antik Çağda Asia Minor'un orta büyüklükteki önemsizkentlerinden biri olduğu için araştırmacılara fazla malzeme sunamamış, sunduğukıt malzeminin bir kısmı da modern kentin aynı yerde konumlanması sebebiyletahrip olmuştu. Bu eksikliği giderme gayesi güden çalışmamızda tarihi,numismatik, epigrafik, arkeolojik veriler incelenerek yeni görüşler sunulmuştur:kentteki yapılar, resmî kurumlar, yakın çevresindeki köyler, kontrol ettiğiarazisiyle birlikte nüfusu gibi. Bunun dışında çokça tekrarlanan ve doğru sanılanbazı bilgilerin temelsizliğini ortaya koyduk: Tophane'deki Bithynia sarayı veBizans imparatoriçesinin Çekirge/Pythai'de yaptırdığı saray gibi. Bu yanlışlarınhangi yazarlardan kaynaklandığını, sonraki araştırmacıların bu yanlışlarısorgulamadan nasıl tekrarladıklarını gösterdik. Temelsizliğini gösterdiğimiz endikkat çekici konu ise kentin Hannibal tarafından kurulduğunu iddiasıdır. Tarihyazıcılığını dair yaptığımız mukayeseli analiz, çapraz kaynakların incelenmesiHannibal'in bu kente geldiğine dair en ufak veri sunmadı. Prusa'yı bölgesiyleilişkileri bağlamında incelerken kuzey komşuları Kios ve Apameia'nın dikkatçekici rollerini de saptadık. Kios'un Roma Dönemine kadar Apameia'nın ise RomaDöneminin başlamasıyla birlikte sonra sahip oldukları önem onları Nikaia ilebirlikte Güney Bithynia'nın en önemli kentleri yapmıştır.Anahtar kelimeler: Prusa ad Olympum, Kios, Apameia, Bithynia, Hannibal

Until the 2000s, only a few studies were made about the city of Prusa ad Olympum.Since the city of Prusa was one of the middle-sized insignificant cities of AsiaMinor in Antiquity, it could not provide so much material to the researchers, andsome of the scarce material it offered was destroyed due to the location of themodern city in the same place. In our study, which aims to eliminate thisdeficiency, new views are presented by examining historical, numismatic,epigraphic and archaeological data: its buildings, official institutions, villages in itsimmediate vicinity, its population with the land it controls. Apart from this, wehave revealed the invalidity of some arguements that is often repeated and thoughtto be true, such as the Bithynian palace in Tophane and the palace built by theByzantine empress in Çekirge/Pythai. We showed which authors caused theseongoing mistakes, and how later researchers repeated them without questioning.The most striking subject, whose baselessness we have shown, is the claim that thecity was founded by Hannibal. The comparative analysis of historiography and thecross-examination of sources did not provide the slightest indication that Hannibalcame to this city. While examining Prusa in terms of its relations with its region,we also identified the remarkable roles of its northern neighbors, Kios andApameia. The importance of Kios until the Roman Period and Apameia with thebeginning of the Roman Period made them the most important cities of SouthernBithynia together with Nikaia.Keywords: Prusa ad Olympum, Kios, Apameia, Bithynia, Hannibal