Ebeveyn ergen ilişkisinin ergenlerin internet bağımlılığını yordayıcı etkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırma, ebeveyn ve ergen değerlendirmesiyle ergenlerin internet bağımlılığının belirlenmesi ve ebeveyn-ergen ilişkisinin ergenlerin internet bağımlılığına etkisinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı, ilişki arayıcı tasarımda yapılmıştır.Araştırma İzmir'de bir Anadolu Lisesinde Ekim - Kasım 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 196 öğrenci ve velisi olmak üzere toplam 392 kişi oluşturmuştur. Veri toplamada, Kişisel Bilgi Formları, Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu (YİBT-KF), Anababayla İlişkiler Ölçeği ve Aile- Çocuk İnternet Bağımlılığı Ölçeği (AÇİBÖ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, sayı ve yüzde dağılımı, t-testi, tek yönlü varyans analizi, Kruskal Wallis-H testi, korelasyon analizi ve doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.Ergen bildirimine göre ergenlerin %5.1'inde internet bağımlılığı olduğu, aile bildirimine göre ergenlerin %8.2'sinin `Sınırlı Semptom Gösteren` grupta olduğu saptanmıştır. Ergen ve aile bildirimine göre aile bir aradayken internet kullanma durumuna göre internet bağımlılığı puanları anlamlı farklılık göstermektedir (p<0.05). AÇİBÖ alt boyutlarından sosyal soyutlanma alt boyutu erkek ergenlerde kızlara göre anlamlı farklılık göstermektedir (p<0.05). Aile bildirimine göre, Anababayla İlişkiler Ölçek puanının anne boyutunda anne-ergen ilişkisi arttıkça internet bağımlılığı puanı azalmaktadır ve internet bağımlılığı değişimin %3'ünü açıklamaktadır. (R^2=0.03, p<0.05). Ergen bildirimine göre, Anababayla İlişkiler Ölçek puanının baba boyutunda baba-ergen ilişkisi arttıkça internet bağımlılığı puanı azalmaktadır ve internet bağımlılığı değişimin %6'sını açıklamaktadır (R^2= 0.06, p<0.05).Ergenlerin internet bağımlılığı düzeyleri aile ve ergen bildirimine göre benzerdir. Ergenlerin, anne ve baba ile ilişkisi azaldıkça internet bağımlılığı puanları artmaktadır. Aile bildirimine göre, ergen ile anne ilişkisi internet bağımlılığının %3'ünü, ergen bildirimine göre ergen ile baba ilişkisi ise %6'sını yordamaktadır. Aile ve ergen ilişkisini geliştirmeye yönelik müdahale programları, ailelere ve erenlere internet bağımlılığı ile ilgili planlı eğitimler yapılması önerilmektedir. Erkek ergenlerde ve annesi lise mezunu olan ergenelerde internet bağımlılığı puanları daha yüksek olduğundan, okul rehberlik hizmetlerinde bu grubun risk açısından izlenmesi ve buna yönelik programların oluşturulması önerilmektedir.Anahtar Sözcükler: anne-baba ve ergen ilişkisi, ergenler, internet bağımlılığı, okul sağlığı hizmetleri, psikiyatri hemşireliği

The study has been done as descriptive, correlation-seeking design to determine adolescents 'internet addiction through parent and adolescent evaluation and to examine the effect of parent-adolescent relationship on adolescents' Internet addiction.The research has been done in an Anatolian High School in Izmir between October - November 2019. The sample of the study consisted of a total of 392 people, 196 students and their parents. In data collection, Personal Information Forms, Short Form of Young's Internet Addiction Test (YIAT-SF), Parent-Adolescent Relationship Scale and Parent- Child Internet Addiction Test (PCIAT) were used. Number and percentage distribution, t-test, one-way variance analysis, Kruskal Wallis-H test, correlation analysis and linear regression analysis were used to evaluate the data.According to the adolescent report, it was found out that 5.1% of the adolescents have internet addiction, while according to the family report, 8.2% of the adolescents are in the `Limited Symptom Group` group. According to the adolescent and family reports, the internet addiction scores differ significantly by internet usage status when the family is together (p <0.05). The social isolation sub-dimension of the MPSAS sub-dimensions shows a significant difference in male adolescents compared to their female counterparts (p <0.05). According to the family report, as the mother-adolescent relationship increases in the mother dimension of the Relations with Parents Scale score, the internet addiction score decreases and internet addiction explains 3% of the change (R^2=0.03, p<0.05). According to the adolescent report, as the father-adolescent relationship increases in the father dimension of the Relations with Parents Scale score, the internet addiction score decreases and internet addiction explains 6% of the change (R^2= 0.06, p <0.05).Internet addiction levels of adolescents are similar according to family and adolescent reports. As the relationship of adolescents with their mother and father decreases, their internet addiction scores increase. According to the family report, the relationship between the adolescent and mother predicts 3% of internet addiction, and according to the adolescent report, the relationship between the adolescent and father predicts 6%. It is recommended that intervention programs to improve family and adolescent relations, along with planned trainings for families and adolescents on internet addiction be carried out. Since internet addiction scores are higher in male adolescents and adolescents whose mothers are high school graduates, it is recommended to monitor this group in terms of risk in school counseling services and to create programs for this accordingly.Keywords: adolescents, internet addiction, parent and adolescent relationship, psychiatric nursing, school health services