Okul öncesi çocuklarda obezite taraması: Ebeveynlerin algıları ve çocuk beslenmesine ilişkin uygulamaları

Abstract

Amaç: Araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki çocukların beden kitle indekslerinin (BKİ)belirlenmesi, obezite ve obezite riski olan çocukların erken dönemde tanımlanması,ebeveynlerin çocuklarının ağırlığına ilişkin algılarının, kaygılarının ve çocuk beslenmesineilişkin uygulamalarının belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Araştırma, 06.11.2019-01.02.2021 tarihleri arasında, Kütahya SağlıkBilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Sağlığı veHastalıkları polikliniklerine gelen 347 çocuk ve ebeveyni ile yapılmıştır. Araştırma verileri,`Sosyodemografik Bilgi Formu`, `Çocuk Beslenme Anketi`, `Ebeveynlerin Sağlıklı KiloAlgısı Resim Çizelgesi` ve boy-kilo ölçümleri kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın verigirişi ve analizleri bilgisayar ortamında yapılmış ve verilerin değerlendirilmesinde SPSS 21.0paket programı kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi yüzde ve frekans dağılımları, Ki-kareve bağımsız örneklemler t testi, varyans analizi, Pearson korelasyon analizi ve regresyon analiziile yapılmıştır.Bulgular: Araştırmada çocukların yaş grupları ve cinsiyetleri ile BKİ'leri arasında istatistikselolarak anlamlı farklılık bulunmazken (p>0,05) ebeveynlerin yaşı ile çocukların BKİ'leriarasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Çocukların ekrankarşısında geçirdikleri süre arttıkça BKİ'lerinin de arttığı (p<0,05), çocukların ve ebeveynlerinBKİ'leri arasında pozitif yönde ilişkinin olduğu (p<0,05), ebeveynlerin çocuklarının yemesinikısıtlama uygulamaları ile çocuğunu yemeğe zorlama eğilimleri ve çocuklarının yemelerinitakip etme davranışları arasında da pozitif yönde ilişkinin olduğu (p<0,05) bulunmuştur. Ayrıcaobez olan 31 çocuğun ebeveynleri tarafından hiçbirinin obez olarak algılanmadığıbelirlenmiştir.Sonuç: Araştırmada ekran karşısında geçirilen süre arttıkça, ebeveyn yaşı azaldıkça veebeveynlerin BKİ'leri arttıkça, çocukların BKİ'lerinin arttığı belirlenmiştir. Ayrıcaebeveynlerin, çocuklarının vücut görünümü hakkında yanlış algıları vardır. Ebeveynlerin,çocuklarının daha zayıf görme eğilimlerinin olması, obezitesinin önlenmesinde engeloluşturabilir. Bu nedenle ebeveyn algısına yönelik müdahale çalışmalarının yapılmasına ihtiyaçvardır.Anahtar Kelimeler: Beslenme alışkanlıkları, ebeveyn tartı algısı, obezite, okul öncesi dönem.

Purpose: The purpose of the study is to determine the body mass index (BMI) of children atpreschool age, to identify those children at risk of obesity and obesity in the early period, andto determine parents' perceptions and concerns regarding the weight of their children, and todetermine their practices with regard to child nutrition.Material and Method: The study was conducted between November 6, 2019, and February 1,2021, with the participation of 347 children and parents who came to the Kutahya HealthSciences University Evliya Celebi Training and Research Hospital, Paediatrics Polyclinics. Theresearch data were collected using the `Sociodemographic Information Form,` the `ChildNutrition Questionnaire,` the `Healthy Weight Perception Picture Chart of Parents`, andheight-weight measurements. The data input and analysis of the research were conducted in acomputer environment, and the SPSS 21.0 package program was used to evaluate the data. Dataevaluation was performed with percentage and frequency distributions, Chi-square andindependent samples t-test, variance analysis, Pearson correlation analysis and regressionanalysis.Results: In the present study, while there was no statistically significant difference between theage groups and genders of the children and their BMIs (p>0,05), it was revealed that there wasa statistically significant difference between the age of the parents and the BMI of the children(p<0,05). It was found that as the time spent by children in front of the screen increased, theirBMI also increased (p<0,05), and there was a positive relationship between parents' practicesto restrict children's eating habits and the tendencies to force children to eat, and theirbehaviours to monitor their children's eating (p<0,05). In addition, it was determined that noneof the 31 obese children was perceived as obese by their parents.Conclusion: In the study, it was found that children's BMI increased as screen time increased,parental age decreased, and parents' BMI increased. Additionally, parents have misconceptionsabout the body appearance of their children. The fact that parents have weaker vision tendenciesof their children can be an obstacle to the prevention of obesity. Therefore, there is a need forintervention studies on parental perception.Keywords: Nutritional habits, parental weight perception, obesity, preschool period.