Unilateral meme kanseri tedavisi ile ilişkili üst ekstremite lenfödeminde kompleks boşaltıcı fizyoterapinin duyusal parametreler üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, unilateral meme kanseri ile ilişkili lenfödemi olan kadınlarda, kompleks boşaltıcı fizyoterapinin (KBF) duyusal değişkenlere etkisinin incelenmesidir. Çalışmaya unilateral meme kanseri ile ilişkili evre-2 lenfödemi olan toplam 29 kadın dahil edildi. Tüm değerlendirmeler bilateral uygulandı Ulnar styloid ve 5 cm aralıklarla aksillaya kadar çevre ölçümü yapıldı. Bu ölçümlere dayanarak, kol hacimleri frustum kesik koni formülü ile belirlendi. Medial ve lateral epikondilin orta noktasının 10 cm distalinden çevre ölçümü ve aynı seviyeden ultrasonografik değerlendirmeler (epidermis, dermis ve subkuten yağ kalınlıkları) yapıldı. Semmes-Weinstein monofilamentler (SWM), statik ve hareketli iki-nokta ayrımı, vibrasyon, basınç ağrı eşiği (BAE), dokunma lokalizasyonu ve sıcak-soğuk duyu testi aynı bölgeden değerlendirildi. Bunların dışında bireylere Soğuk İntoleransı Semptom Şiddeti Ölçeği (SİSŞÖ) ve Lenfödem Fonksiyonellik, Özürlülük ve Sağlık Anketi (LFÖSA) uygulandı. İlk değerlendirmeden sonra tüm hastalara KBF faz-1 programı (haftada 5 gün, toplam 3 hafta) uygulandı. Tedavi süresinin sonunda tüm değerlendirmeler tekrarlandı. Tedavi öncesi etkilenen ekstremitede volümetrik, çevre ve ultrasonografik ölçümler etkilenmeyen ekstremiteye kıyasla anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). KBF sonrası etkilenen kolda volümetrik, çevre ve ultrasonografik (epidermis hariç) ölçümler anlamlı olarak düştü (p<0,05). KBF öncesi, etkilenen tarafta SWM, statik ve hareketli iki-nokta ayrımı, BAE ve dokunma lokalizasyonu değerleri etkilenen tarafta etkilenmeyen tarafa kıyasla anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). Tedavi öncesi ve sonrası değerler karşılaştırıldığında, etkilenen tarafta SWM, statik ve hareketli iki nokta ayrımı, BAE ve dokunma lokalizasyonu değerleri anlamlı olarak azaldı (p<0,05). Tedavi sonrası SİSŞÖ değerleri değişmezken (p>0,05), LFÖSA sonuçlarının anlamlı olarak yükseldiği belirlendi (p<0,05). Meme kanseri ile ilişkili lenfödem hafif dokunma, statik ve hareketli iki-nokta ayrımı, basınç ağrı eşiği ve dokunma lokalizasyonu duyu algılamalarını azaltırken, KBF'nin lenfödemi olan kadınlarda bu duyusal algılamaları iyileştirebileceği görülmüştür. Lenfödemin duyu algılamalarını azaltabileceğinin bilincinde olarak, ilgili hastaların sadece ödemi azaltmak için değil, aynı zamanda duyusal fonksiyonlarını iyileştirmek için de KBF ile tedavi edilmesi önem arzetmektedir.

The aim of this study was to investigate the effect of complex decongestive physiotherapy (CDP) on sensory parameters in women with unilateral breast cancer-related lymphedema. A total of 29 women with unilateral breast cancer-related stage-2 lymphedema were included in the study. All evaluations were performed bilaterally. Circumference measurements were applied at the ulnar styloid and at each 5-cm segment until the axilla. Based on these measurements, arm volumes were determined using the frustum truncated cone formula. Additionally, the circumference measurement and ultrasonographic evaluations (epidermis, dermis and subcutaneous fat thicknesses) were applied at the same level, 10 cm distal to the midpoint of the medial and lateral epicondyle. Semmes-Weinstein monofilaments (SWM), static and moving two-point discrimination, vibration, pressure pain threshold (PPT), tactile localization and thermal sensation tests were evaluated from the same region. Besides, the Cold Intolerance Symptom Severity Questionnaire (CISS) and the Lymphedema Functioning Disability and Health Questionnaire (LYMPH-ICF-UL) were administered. After the initial evaluation, the CDP phase-1 program (5 days a week, for a total of 3 weeks) was applied to all patients. All evaluations were repeated at the end of the treatment period. Before treatment, volumetric, circumferential and ultrasonographic measurements were significantly higher in the affected extremity compared to the unaffected extremity (p<0.05). After CDP, volumetric, circumferential and ultrasonographic (except epidermis) measurements decreased significantly (p<0.05). Before CDP, SWM, static and moving two-point discrimination, PPT, and tactile localization values were significantly higher on the affected side compared to the unaffected side (p<0.05). When pre- and post-treatment values were compared, the SWM, static and moving two-point discrimination, PPT and tactile localization values decreased significantly on the affected side (p<0.05). While CISS scores were similiar after the treatment (p>0.05), the Lymph-ICF-UL scores increased significantly (p<0.05). While breast cancer-related lymphedema seems to reduce light touch, static and moving two-point discrimination, PPT and tactile localization, it was observed that CDP may improve these sensory perceptions. Being aware that lymphedema may reduce sensory perceptions, it is important to treat patients with CDP not only to reduce edema, but also to improve sensory functions.