Futbolcularda oksijen tüketimi ve enerji harcamasının kalp atım hızı indeks yöntemi ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma futbolcularda maksimal oksijen tüketimi (VO2maks) ve farklı egzersiz şiddetlerinde enerji harcamasının hesaplanmasında kalp atım hızı indeks (KAHindeks) yönteminin geçerliğini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya en az 3 yıldır müsabakalara katılan 54 erkek futbolcu gönüllü olarak katılmıştır. Dinlenik kalp atım hızı (KAHdin) ölçümünden sonra koşu bandında indirekt kalorimetrik yöntem (İK) ile giderek artan şiddette egzersiz protokolünde submaksimal ve maksimal oksijen tüketimi ölçülmüştür. Test sırasında katılımcıların her iş yükünde oksijen tüketimi (VO2) ve KAH değerleri kaydedilmiştir. KAHindeks değeri, KAHegzersiz/KAHdin oranından hesaplanmıştır. KAHindeks değerleri kullanılarak VO2maks ve rezerv KAH'ın (KAHR) < %75, %75-90 ve > %90'ına karşılık gelen şiddetlerde enerji harcaması tahmin edilmiştir. Her katılımcı için her bir hızda hesaplanan KAHindeks ve MET olarak VO2 değerleri arasındaki ilişki için regresyon analizi yapılmıştır. Ölçülen ve tahmin edilen VO2maks ve 3 farklı şiddette (<%75 KAHR, %75-90 KAHR ve >%90 KAHR) enerji harcaması değerleri arasındaki farklar Eşleştirilmiş t-testi ile belirlenmiştir. Ölçülen ve hesaplanan VO2maks ve enerji harcaması arasındaki fark ortalaması (hata) ve tutarlılık alt ve üst sınırları Bland-Altman grafikleme yöntemi ile belirlenmiştir. Aynı zamanda ölçülen ve hesaplanan değişkenler arasındaki uyum düzeyi Lin'in uyumluluk (Concordance) korelasyon katsayısı (ρc) ile belirlenmiştir. MET (VO2) ve KAHindeks değerleri arasında yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r = 0.721; p = 0.000). KAHindeks yöntemi ile tahmin edilen VO2maks anlamlı derecede düşüktür (%11,1) (p = 0.000). Benzer şekilde her bir şiddette KAHindeks yöntemi ile hesaplanan enerji harcaması İK'dan anlamlı derecede düşüktür (< %75 KAHR için t = 10,17 ; p = 0.000, %75-90 KAHR için t = 6.37; p = 0.04 ve >%90 KAHR için t = 3.52; p = 0.001). Bland-Altman grafikleme VO2maks için tutarlık sınırları arasındaki mutlak farkın büyük olduğunu göstermiştir. Tüm şiddetlerde hesaplanan ve ölçülen enerji harcaması değerlerinin ortalaması ve farkları arasında ilişki (trend) anlamlıdır (< %75 KAHR r = -0.36; p = 0,000, %75-90 KAHR için r = -0,44; p = 0,000 ve >%90 KAHR için r = -0,33; p = 0,000). İK ve KAHindeks yöntemi arasındaki Lin'in uyumluluk (Concordance) korelasyon katsayısı VO2maks için ρc = 0.05, <%75 KAHR için ρc = 0,48, %75-90 KAHR için ρc = 0,26, >%90 KAHR için ρc = 0,42 ve tüm şiddetler için zayıftır. Bu çalışmanın bulguları futbolcularda KAHindeks yönteminin VO2maks'ın tahmin edilmesinde kullanılamayacağını ancak farklı şiddetlerde enerji harcamasının değerlendirilmesinde kullanılabileceğini göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Futbol, Kalp Atım Hızı İndeksi, Enerji Harcaması, Maksimal Oksijen Tüketimi

This study was carried out to determine the validity of the heart rate index (HRindex) method in calculating the maximal oxygen consumption (VO2max) and energy expenditure of different intensity in soccer players. 54 male soccer players who took part in the competitions for at least 3 years participated in the study voluntarily. After the Resting Heart Rate (HRres) measurement, submaximal and maximal oxygen consumption was measured in the treadmill with the indirect calorimetric method (IC) in an increasingly intense exercise protocol. During the test, oxygen consumption (VO2) and HR values were recorded at each workload of the participants. The HRindex value was calculated from the HRexercise/HRres. Using HRindex values, energy expenditure was estimated at intensities corresponding to VO2max and reserve HR (HRr) < 75%, 75-90%, and > 90%. Regression analysis was performed for the relationship between HRindex and VO2 as MET, calculated for each participant at each rate. Differences between measured and estimated VO2max and energy expenditure values at 3 different intensities (<75% HRr, 75-90% HRr, and >90% HRr) were determined by Paired t-test. The mean difference (bias) between measured and calculated VO2max and energy expenditure and the lower and upper limits of consistency was determined by the Bland-Altman plotting method. At the same time, the level of agreement between the measured and calculated variables was determined by Lin's Concordance correlation coefficient (ρc). A highly significant correlation was found between MET (VO2) and HRindex values (r = 0.721; p = 0.000). The VO2max estimated by the HRindex method was significantly lower (11.1%) (p = 0.000). Similarly, the energy expenditure calculated by the HRindex method at each severity was significantly lower than the IC (for <75% HRr t = 10.17; p = 0.000, for 75-90% HRr t = 6.37; p = 0.04 and for >90% HRR t = 3.52; p = 0.001). Bland-Altman plotting showed that the absolute difference between the limits of consistency for VO2max was large. The relationship (trend) between the mean and differences of the calculated and measured energy expenditure values at all intensities is significant (for < 75% HRr r = -0.36; p = 0.000, for 75-90% HRr r = -0.44; p = 0.000 and for > %90 HRr r = -0.33 for; p = 0.000). Lin's Concordance correlation coefficient between IC and HRindex method ρc = 0.05 for VO2max, ρc = 0.48 for <75% HRr, ρc = 0.26 for 75-90% HRr, ρc = 0.42 for >90% HRr and weak for all intensities. The finding of this study showed that thr HRindex method can not be used to estimate VO2max in soccer players, but it can be used to evaluate energy expenditure at different intensities.Keywords: Soccer, Heart Rate Index, Energy Expenditure, Maximal Oxygen Consumption