Erken koklear implantasyon yaşının konuşma sesi bozukluğu şiddetine ve konuşma anlaşılırlığı düzeyine olan etkisinin incelenmesi

Abstract

Konuşma seslerinin algılanması ve üretilmesi işitme sistemine bağlı olduğundan işitme kaybı olan bireylerde artikülasyon ve fonolojik becerilerin yetersiz kaldığı bilinmektedir. Buna bağlı olarak konuşma anlaşılırlığı da bozulmaktadır. Artikülasyon ve fonolojik bozukluğun özellikleri; işitme kaybı başlangıç yaşı, işitsel bozukluk türü ve derecesinden etkilenmektedir. İleri ve çok ileri derecede işitme kaybı olan çocuklar, koklear implant gibi modern işitme teknolojisinden maksimum işitsel yarar sağlamaktadırlar. Bu araştırmada, prelingual işitme kayıplı çocuklarda koklear implantasyon zamanının konuşma sesi bozukluğu şiddetine ve konuşma anlaşılabilirliğine etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. İkincil olarak, normal işitme becerilerine sahip akranları ile koklear implantlı çocukların artikülasyon, fonolojik ve anlaşılabilirlik becerileri açısından karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Çalışmaya koklear implantasyon yaşı 12-18 ay, 18-24 ay ve 24-30 ay aralığında bulunan 5-7 yaş arasında toplam 45 çocuk (32 E, 13 K) ve normal işitme becerilerine sahip 5-7 yaş arasında toplam 15 çocuk (7 E, 8 K) dahil edilmiştir. Konuşma sesi becerileri değerlendirilmesi `Türkçe Sesletim ve Sesbilgisi Testi (SST)` nin üç alt testi kullanılarak konuşma anlaşılabilirliği değerlendirilmesi ise `Bağlamiçi Anlaşılabilirlik Ölçeği` kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, erken koklear implantasyon yaşına sahip çocukların artikülasyon-fonolojik becerileri ve konuşma anlaşılırlığı daha geç yaşta koklear implantasyon yapılan çocuklardan anlamlı derecede daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca en erken dönemde koklear implantasyon olan çocukların bile normal işitme becerilerine sahip akranları ile karşılaştırıldığında konuşma sesi becerilerinde ve konuşma anlaşılabilirliğinde anlamlı derecede düşük performans gösterdiği bulunmuştur..

The perception and production of speech sounds depends on the hearing system. It is known that articulation and phonological skills are insufficient in individuals with hearing loss. As a result, speech intelligibility is also impaired. Characteristics of articulation and phonological disorder; hearing loss is affected by the age of onset, the type and degree of hearing loss. Children with severe and profound hearing loss receive the maximum auditory benefit from modern hearing technology, such as a cochlear implant. The aim of this study was to examine effect of the first cochlear implantation period on severity of speech sound disorders and speech intelligibility in children with prelingual hearing loss. Secondarily, it is aimed to compare articulation, phonological and intelligibility skills of peers with normal hearing skills and children with cochlear implants. The study included 45 children aged 5-7 years (32 M, 13 F) with cochlear implantation age between 12-18 months, 18-24 months and 24-30 months and 15 children aged 5-7 years with normal hearing abilities (7 M, 8 K) is included. Speech sound skills were evaluated by using the `Turkish Articulation and Phonology Test (SST)` three subtests, and the assessment of speech intelligibility was made using the `Intelligibility In-context Scale-Turkish Version`. As a result of the study, children with early cochlear implantation age had significantly higher articulation-phonological skills and speech intelligibility than children with cochlear implantation at a later age. In addition, it was found that even children with cochlear implantation at the earliest stage performed significantly lower in speech sound skills and speech intelligibility compared to their peers with normal hearing abilities.