Obez bireylerde duyusal işlemleme, çevresel faktörler ve serbest zaman aktivitelerine katılım arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma obez bireylerin serbest zaman aktivite katılımının, duyusal işlemleme becerilerinin ve çevresel faktörlerden etkilenimlerinin değerlendirilmesi ve bu faktörlerin arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacıyla planlandı. Çalışmamıza 51 obez birey ve 51 normal kilolu birey dahil edildi. Katılımcılara aktivite performansını değerlendirmek için Kanada Aktivite Performans Ölçeği (KAPÖ), çevresel faktörleri değerlendirmek için Craigh Hastanesi Çevresel Faktörler Ölçeği (CHIEF-SF), duyusal işlemleme becerilerini değerlendirmek için Adolesan/Yetişkin Duyu Profili (AYDP) ve obez bireylerin serbest zaman aktivite algıları, aktivite tercihleri, aktivite motivasyonları ve aktivite katılımını etkileyebilecek bariyer/kolaylaştırıcıların etkisi, aktivitelerini geçekleştirdikleri fiziksel ve sosyal çevrenin değerlendirilmesi için hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulandı. Tüm veriler istatistiksel olarak incelendi. Obez bireylerin serbest zaman aktivite performanslarının ve memnuniyetlerinin düşük olduğu saptandı (p<0,05). Obez bireylerin çevresel faktörlerden etkilendikleri tespit edildi (p<0,05). Obez bireylerde duyusal hasssasiyet alanında anlamlı farklılık bulundu(p<0,05). Obez bireylerin serbest zaman aktiviteleri ve çevresel faktörler arasında pozitif yönde düşük orta düzeyde ilişki bulundu (p<0,05). Obez bireylerin duyusal işlemleme becerileri ile çevresel faktörler arasında pozitif yönde düşük orta düzeyde ilişki bulundu (p<0,05). KAPÖ'nun nitel analiz sonuçlarında obez bireylerin serbest zaman okupasyonlarında performans göstermekte en çok zorlandıkları ilk 5 aktivitenin yürüyüş yapmak, tekstil amaçlı alışveriş yapmak, spor yapmak, gezmek ve arkadaşları ile görüşmek olduğu görüldü. Obez bireylerin rehabilitasyonunda ergoterapistler tarafından serbest zaman aktiviteleri, duyusal işlemleme ve çevresel faktörleri değerlendirmesi ve buna yönelik kişi merkezli okupasyon temelli müdahale çalışmaları düzenlenmesine ihtiyaç vardır.

This research was planned to examine the leisure activities participation of obese individuals, their exposure to environmental factors and their sensory processing skills, and the interaction of these three factors with each other. 51 obese individuals and 51 normal-weight individuals are included in our study. Participants were provided with the Canadian Occupational Performance Scale (COPM) to assess activity performance, the Craigh Hospital Environmental Factors Scale (CHIEF-SF) to assess environmental factors, the Adolescent/Adult Sensory Profile (AYDP) to assess sensory processing skills, and A semi-structured interview form was applied to evaluate the leisure time activity perceptions of obese individuals, their activity preferences, activity motivations and the effect of barriers/facilitators that may affect activity participation, and the physical and social environment in which they perform their activities. All data were analyzed statistically. A difference in obese individuals' performance and satisfaction in leisure activities was found statistically significant (p<0.05). Obese individuals were found to be affected by environmental factors (p<0.05). Differences were found in the sensory processing skills of obese individuals (p<0.05). A positive low-moderate relationship was found between obese individual's leisure time activities and environmental factors (p<0.05). A positive low-moderate relationship was found between obese individual's sensory processing skills and environmental factors (p<0.05). In the qualitative analysis results of COPM, the top 5 activities that obese individuals have the most difficulty in performing in leisure activities were found to be walking, shopping for textiles, doing sports, traveling and meeting with their friends. In the rehabilitation of obese individuals, there is a need for occupational therapists to evaluate leisure activities, sensory processing and environmental factors, and to organize person-centered reading-based intervention studies for this.