Dil ve konuşma güçlüğü tanısı almış okul öncesiçocuklarda fonem farkındalığı ve işitsel sözel becerilerin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri bünyesinde dil ve konuşma güçlüğü tanısı almış okul öncesi çocukların dinleme ve konuşma seslerini tanıma performanslarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Gelişimsel gecikme problemi olan bütün çocuklarda olduğu gibi konuşma gecikmesi nedeniyle ilgili merkezlere başvuran çocuklara da multidisipliner bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu değerlendirmeler sırasında konuşma gelişimi için gerekli ön koşullardan biri olan işitsel-sözel becerileri de içermelidir. İyi bir alıcı dile sahip olmayan çocukların yaşına uygun bir ifade edici dil geliştirme ihtimalleri oldukça düşüktür. Çalışmamıza 6,0 ve 6,11 ay arasında dil gelişimi dışında gelişimsel problemi olmayan 30 katılımcı dahil edilmiştir. Çocuklar Konuşma Seslerini Tanıma Testi (KSTT) ve Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi (TODİL)'nin alt testleriyle değerlendirilmiştir. Çalışmamızın sonucunda elde ettiğimiz sonuçlar hipotezlerimizi büyük ölçüde doğrular nitelikte olmuştur. Çocuklar Resim Sözcük Tanıma, Cümle Anlama, Fonemik Analiz ve Sözcük Ayırt Etme gibi dinleme becerilerinin değerlendirildiği testlerde büyük oranda ortalama altı performans göstermiştir. Bu sonuçlar dil konuşma gecikmesi olan çocukların dinleme becerilerinin değerlendirilmesi ve bu becerilere yönelik eğitim programlarının planlanması gerektiği öngörümüzü desteklemektedir. Ayrıca elde ettiğimiz veriler bu grupta dinleme becerilerinin önemini vurgulamak için farklı değerlendirme yöntemleriyle yapılacak çalışmalara ihtiyaç olduğunu ortaya koymuştur.

In this study, it was aimed to evaluate the listening and speech sound recognition performances of preschool children diagnosed with language and speech difficulties in the Guidance and Research Centers of the Ministry of National Education. As with all children with developmental delay, a multidisciplinary evaluation should be made in children who apply to related centers due to speech delay. During these assessments, auditory-verbal skills, which are one of the necessary prerequisites for speech development, should also be included. Children who do not have good receptive language are less likely to develop age-appropriate expressive language. Thirty participants without any developmental problems other than language development between 6.0 and 6.11 months were included in our study. Children were evaluated with Phoneme Recognition Test (PRT) and Test of Language Development Primary Fourth Edştion (TOLD-P4) subtests. The results we obtained as a result of our study largely confirmed our hypotheses. Children generally performed below average on tests assessing listening skills such as Picture Word Recognition, Sentence Comprehension, Phonemic Analysis and Word Identification. These results support our predictions that the listening skills of children with language-speech delay should be evaluated and training programs should be planned for these skills. In addition, the data we obtained revealed that studies with different assessment methods are needed to emphasize the importance of listening skills in this group.