Diş hekimliği öğrencilerinin iletişim becerileri eğitimine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Sağlık profesyonelleri için 'hasta ve hasta yakınları ile iletişim' anahtar rol oynamaktadır. Hasta-hekim arasındaki etkin iletişimin, hastanın memnuniyetini ve tedaviye uyumunu arttırdığı, endişe düzeyini ve şikâyet sıklığını azalttığı rapor edilmiştir. İletişim becerilerinin öğrenilebilir ve öğretilebilir olduğunun gösterilmesiyle birlikte 'iletişim becerileri eğitimleri' eğitim programlarında yer almaya başlamıştır. Alan yazında öğrencilerin iletişim becerileri eğitimlerine yönelik tutumlarını değerlendiren birçok çalışma mevcuttur. Bu araştırmada Diş Hekimliği İletişim Becerileri Tutum Ölçeğinin (DCSAS) Türkçe uyarlaması yapılarak diş hekimliği öğrencilerinin iletişim becerilerine yönelik tutum düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ölçek uyarlama aşamasının çalışma grubunu Hacettepe ve Başkent Üniversiteleri Diş Hekimliği Fakültelerinde okuyan 257 öğrenci oluşturmaktadır. Türkçeye uyarlanan DCSAS ölçeğine yapılan geçerlik ve güvenirlik analizlerinde Cronbach alfa değeri ölçek için 0,735; pozitif alt boyut için (14 madde) 0,917; negatif alt boyut için (7 madde) ise 0,732 olarak belirlenmiştir. Uyarlama aşamaları sonunda 21 madde ve iki alt boyuttan oluşan ölçeğin diş hekimliği öğrencilerinin iletişim becerilerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Uyarlanan Türkçe DCSAS kullanılarak diş hekimliği öğrencilerinin iletişim becerileri tutum düzeyleri belirlenmiştir. Çalışmanın bu aşamasında çalışma grubunu Hacettepe, Gazi ve Başkent Üniversiteleri Diş Hekimliği Fakültelerinde 2021-2022 eğitim-öğretim yılında öğrenim görmekte olan 386 öğrenci oluşturmuştur. Ölçeğin güvenirlik ve iç tutarlık analizleri sonucu Cronbach alfa değeri 0,792 olarak saptanmıştır. Diş hekimliği öğrencilerinin ölçek ortalama puanı 84,10±8,02 (32-105), pozitif ve negatif boyut ortalama puanları ise sırasıyla 58,40±5,77 (21-70) ve 25,69±3,55 (11-35) olarak bulunmuştur. Çalışmamızda diş hekimliği öğrencilerinin iletişim becerileri eğitimine yönelik tutumlarının olumlu olduğu görülmüştür. Katılımcıların tutum düzeylerinde cinsiyet, eğitim dönemi ve iletişim eğitimi alma durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı fark görülmemiştir. Çalışma bulguları doğrultusunda, öğrencilerin iletişim becerileri tutumlarının eğitim süresince değişimini izlemeye yönelik boylamsal çalışmaların yapılması ve diş hekimliği eğitiminde iletişim becerileri eğitim programlarını geliştirmeye ve değerlendirmeye yönelik ileri çalışmaların da yapılması önerilmektedir.

Communication with patients and their relatives plays a key role for health professionals. It has been reported that effective communication between the patient and the physician increases the patient's satisfaction and compliance with the treatment, while reducing the level of anxiety and the frequency of complaints. With the demonstration that communication skills can be learned and taught, 'communication skills training' has started to take place in training programs. There are many studies in the literature evaluating students' attitudes towards communication skills training. In this study, it is aimed to determine the attitude levels of dentistry students towards communication skills by adapting the Dental Communication Skills Attitude Scale (DCSAS) into Turkish. The study group of the scale adaptation phase consists of 257 students studying at Hacettepe and Baskent University Faculty of Dentistry. In the validity and reliability analyzes of the DCSAS scale adapted to Turkish, the Cronbach's alpha value was 0,735 for the scale; 0,917 for the positive subscale (14 items); for the negative subscale (7 items) it was determined as 0,732. At the end of the adaptation stages, it was concluded that the scale, which consists of 21 items and two subscales, can be used as a valid and reliable measurement tool in evaluating the attitudes of dentistry students towards communication skills. The study group consisted of 386 students studying at Hacettepe, Gazi and Baskent Universities Faculty of Dentistry in the 2021-2022 academic year in order to determine the communication skills and attitude levels of dentistry students by using the adapted Turkish DCSAS. As a result of the reliability and internal consistency analyzes of the scale, the Cronbach's alpha value was found to be 0,792. The mean scores of the dentistry students on the scale were 84,10±8,02 (32-105), and the mean scores of the positive and negative subscales were 58,40±5,77 (21-70) and 25,69±3,55 (11- 35) was found. In our study, it was seen that the attitudes of dentistry students towards communication skills training were positive. There was no statistically significant difference in the attitude levels of the participants according to gender, year of education and education status. In line with the findings of the study, it is recommended to carry out longitudinal studies to monitor the change of students' communication skills attitudes during the education period and to carry out further studies to develop and evaluate communication skills training programs in dentistry education.