Taraftarlıkta toplumsal cinsiyet düzeninin hangi sosyalizasyon pratikleri ile inşa edildiğinin incelenmesi

Abstract

Taraftarlık konulu araştırmalar çoğunlukla taraftarlığı homojen bir yapı olarak kabul ederek, kadın taraftarların deneyimlerini göz ardı etmektedir. Fakat kadın taraftar konulu araştırmalar kadın taraftarların erkek taraftarlardan farklı deneyimler yaşadığını ve taraftarlık alanında gerçek birer taraftar kabul edilmekte zorlandıklarını ortaya koymaktadır. Toplumsal cinsiyet düzeni kuramı taraftarlıkta erkek alanı kabul edilen ve kadınları ötekileştiren düzenin açığa çıkarılmasını sağlamaktadır. Bu toplumsal cinsiyet düzeninin nasıl oluştuğunu ortaya koyabilmek adına da sosyalleşme kuramı yol gösterici olmaktadır. Nitel araştırma paradigması ile gerçekleştirilen bu tez çalışması farklı takımların taraftarları 5'i erkek, 8'i kadın 13 taraftar ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri yarı-yapılandırılmış bireysel görüşmeler ile toplanmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler tematik veri analizi yöntemi aracılığıyla analiz edilmiştir. Analiz sonunca `Futbol Taraftarlığında Toplumsal Cinsiyet Düzeni` ve `Taraftarlık Yoluyla Sosyalleşme` olmak iki temaya ulaşılmıştır. Araştırma, futbol taraftarlığının erkek alanı olarak kabul edildiği, bununla beraber erkeklik ile özdeşleştirilen şiddetin normalleştirildiği ve kadınların taraftarlıkta ötekiler olarak kabul edildiğini ortaya koymuştur. Bu toplumsal cinsiyet düzeninin sosyalleşme eyleyenleri olan aile, eğitim, arkadaşlık ve medya aracılığıyla inşa edildiğini ve bu eyleyenler yoluyla sürekli olarak yeniden üretildiğini açığa çıkarmıştır.

Studies on fandom mostly ignores the experiences of female fandom, considering it as a homogeneous structure. However, research on female fandom reveals that female fans have different experiences than male fans and they have difficulty in accepting real supporters in the field of fandom. The gender order ensures that the order in fandom, which is accepted as the domain of men and marginalizes women, is revealed. Socialization theory is guiding in order to reveal how this gender order is formed. This thesis study, which was conducted with a qualitative research paradigm, was carried out with 13 fans, 5 male and 8 female, who were fans of different teams. The data of the study were collected through semi-structured individual interviews. The data collected as a result of the interviews were analyzed through thematic data analysis method. At the end of the analysis, two themes were reached as `Gender Order in Football Fans` and `Socialization Through Fans`. The research revealed that football fandom is accepted as a male domain, at the same time, violence identified with masculinity is normalized and women are accepted as alterity in fandom. It has revealed that this gender order is constructed through the agents of socialization, family, education, friendship and the media, and is constantly reproduced through these agents.