Paranasal bölge morfometrisinin anatomik varyasyonlarla ilişkisi

Abstract

Araştırmamız, paranasal bölge morfometrisinin bu bölgedeki çeşitli anatomik varyasyonlarla olan ilişkisini araştırmak amacıyla yapıldı.Araştırma, paranasal bilgisayarlı tomografi görüntüleri üzerinde yapılan retrospektif bir çalışma özelliğindedir. Araştırma evreni; Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Radyoloji Ana bilim Dalının PACS arşivinde bulunan Ocak 2018 – Aralık 2019 tarih aralığına ait 1200 BT görüntüsünün retrospektif olarak taranması ile elde edildi. Araştırmaya alınabilme kriterlerini taşıyan 228 kadın ve 225 erkek (18- 82 yaş) toplamda 453 birey çalışmaya dahil edildi. Bireyler cinsiyet, yaş grubu, septum deviasyonu yön ve derecesi gözetilerek gruplandırıldı. Araştırmada bakılan parametreler sinus maxillaris (SM) hacmi (sağ-sol), sinus frontalis (SF) hacmi (sağ-sol), sinus sphenoidalis (SS) hacmi (sağ-sol), axial kesitten elde edilen cavitas nasi genişlik parametreleri; anterior cavitas nasi (ACN) genişliği (sağ-sol), posterior cavitas nasi (PCN) genişliği (sağ-sol), coronal kesitte belirlenen anatomik noktalar arası mesafeler; lamina cribrosa ve lamina perpendicularis kesiştiği nokta (LCLP) ile cavitas nasi lateral duvarı (CNLD) arası mesafe (LCLP-CNLD) (sağ-sol), CNLD ile cavitas nasi lateral duvarı tabanı (CNLDT) arası mesafe (CNLD-CNLDT) (sağ-sol), CNLDT ile septum nasi'nin cavitas nasi tabanı ile kesiştiği nokta (SNCNT) arası mesafedir (CNLDT-SNCNT) (sağ-sol), septum nasi uzunluğu (SNU), septum nasi genişliği (SNG), choanae genişliği (CG) dir. Araştırmada aynı zamanda paranasal bölge varyasyonlarından; nasal septum deviasyonu (NSD), nasal septum pnömatizasyonu (NSP), nasal septal spur (NSS), concha bullosa (CB), paradoksal conchalar (PC), unsinat bulla (UB), agger nasi hücresi (ANH), Haller hücresi (HH), crista galli pnömatizasyonu (CGP), dev ethmoid bulla (DEB), Onodi hücresi (OH) görülme sıklığı ile varyasyonlar arası birliktelik araştırıldı. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, SM, SF, SS, PCN, LCLP-CNLD, CNLD-CNLDT, SNU, SNG, CG parametrelerinde cinsiyet yönünden anlamlı farklılıklar mevcuttu. NSD'ye göre SM, SF, ACN, LCLP-CNLD, CNLD-CNLDT değerlerinde anlamlı sonuçlar gözlemlendi. Yaş gruplarına göre bakılan değerlerde SNG ve CGH değerlerinde elde edilen sonuçlar önemliydi. Paranasal bölge anatomik varyasyonlarından NSD–NSS, NSP–OH, NSP–HH, NSP–NSS, DEB ile HH, DEB ile CGP, OH–UB arasında anlamlı birliktelik tespit edildi.Çalışmamızdaki ölçümlerin paranasal bölge morfometrisi ile ilgili literatüre katkı sağlayacağı aynı zamanda nasal septum deviasyonu gibi anatomik varyasyonların zemin hazırladığı hastalıkların tanı tedavisinde radyolojik ve klinik çalışmalara fayda sağlayabileceği düşüncesindeyiz.Anahtar Kelimeler: Paranasal Bölge, Sinus Hacimleri, Nasal Septum Deviasyonu, Varyasyon

The aim of our study was to investigate the relationship of paranasal region morphometry with various anatomical variations in this region.The research is a retrospective study on paranasal computed tomography images. The research universe was obtained by retrospectively scanning 1200 CT images of January 2018 - December 2019 in the PACS archive of the Department of Radiology of Sivas Cumhuriyet Faculty of Medicine Hospital. A total of 453 individuals, 228 females and 225 males (18-82 years old) meeting the criteria for inclusion in the study were included. Individuals were grouped according to gender, age group, direction and degree of septum deviation. The parameters examined in the study was sinus maxillaris (SM) volume (right-left), sinus frontalis (SF) volume (right-left), sinus sphenoidalis (SS) volume (right-left), cavitas nasi width parameters obtained from the axial section; anterior cavitas nasi (ACN) width (right-left), posterior cavitas nasi (PCN) width (right-left), distances between anatomical points determined in the coronal section; Distance between the point of intersection of the lamina cribrosa and lamina perpendicularis (LCLP) and lateral wall of the cavitas nasi (CNLD) (LCLP-CNLD) (right-left), the distance between the point where the CNLD and the base of the lateral wall of the cavitas nasi (CNLDT) (CNLD) -CNLDT) (right-left) is the distance between CNLDT and the point where the septum nasi intersects with the base of the cavitas nasi (SNCNT) (CNLDT-SNCNT) (right-left), septum nasi length (SNU), septum nasi width (SNG), choanae width (CG). In the research, paranasal region variations; nasal septum deviation (NSD), nasal septum pneumatization (NSP), nasal septal spur (NSS), concha bullosa (CB), paradoxical conchalar (PC), uncinate bulla (UB), agger nasi cell (ANH), Haller cell (HH) ), crista galli pneumatization (CGP), giant ethmoid bulla (DEB), Onodi cell (OH) incidence and association between variations were investigated.We consider that the measurements in our study will contribute to the literature related to paranasal region morphometry, and at the same time, they may benefit radiological and clinical studies in the treatment of diseases caused by anatomical variations such as nasal septum deviation.Keywords: Paranasal Region, Sinus Volumes, Nasal Septum Deviation, Variation