Sezaryen ile doğum yapmış kadınlarda postpartum fiziksel semptom şiddet yaşama durumları ile uyku kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Araştırma, sezaryen ile doğum yapmış kadınlarda postpartum fiziksel semptom şiddet yaşama durumları ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak gerçekleştirilmiştir.Araştırma, 14 Ekim 2019-30 Mayıs 2020 tarihleri arasında, Sivas il merkezinde bulunan Sivas Numune Hastanesi'nin Kadın Doğum Ameliyat Servisi'nde sezaryen doğum yapan 193 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, iki aşamada toplanmış olup, birinci aşamada sezaryen doğum yapan ve çalışmaya katılmayı kabul eden kadınlara, izinleri alındıktan sonra Bireysel Özellikler Formu uygulanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ise; kadınlara, doğum yaptığı tarihten bir ay sonra yapılan ev ziyaretinde Postpartum Fiziksel Semptom Şiddeti Ölçeği ile Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) uygulanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul onayı ile kurum izinleri alınmıştır. Verilerinin değerlendirilmesinde, SPSS 23.0 programı kullanılarak tanımlayıcı istatistik testleri ile sayı ve yüzdelik dağılımlar, t testi, ANOVA varyans analizi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi, Pearson Korelasyon analizi ve Lineer Regresyon analizi kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde p<0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmaya katılan sezaryen ile doğum yapan kadınların %43,5'inin 30-35 yaş aralığında, %49,2'sinin ilköğretim eğitim düzeyinde, %74,6'sının çekirdek aile yapısında olduğu ve %86,5'inin çalışmadığı belirlenmiştir. Ayrıca kadınların %69,9'unun 1-3 gebelik öyküsü, %82,4'ünün 1-3 doğum öyküsü olduğu, %70,5'inin gebeliğini 37-39 haftada tamamladığı, %64,8'inin gebeliğinin planlı olduğu, %76,2'sinin gebelik süresince sağlık kontrolüne gitmediği, %45,1'inin doğum öncesi eğitim aldığı sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmada, sezaryen ile doğum yapan kadınların Postpartum Fiziksel Semptom Şiddeti Ölçeği'nden 10.38±5.92 puan aldıkları ve postpartum fiziksel semptom şiddetinin düşük düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, kadınların postpartum döneminin dördüncü haftasında en çok yaşadıkları fiziksel semptomların yetersiz uyku kalitesi/uykusuzluk (%85.5) ve sezaryen bölgesi/perinede ağrı (%82.9) olduğu, bu semptomları çoğunlukla hafif şiddette yaşadıkları belirlenmiştir. Kadınların postpartum döneminin dördüncü haftasında en az yaşadıkları fiziksel semptomların ise vajinal enfeksiyon (%9.8) ve idrar kaçırma (%11.4) olduğu, bu semptomları çoğunlukla hafif şiddette yaşadıkları saptanmıştır. Araştırmada, kadınların PUKİ'den ortalama 8.57±3.53 puan aldığı ve %83,9'unun uyku kalitesinin kötü düzeyde olduğu tespit edilmiştir.Sonuç olarak, sezaryen ile doğum yapan kadınların postpartum dönemde en çok yetersiz uyku kalitesi/uykusuzluk fiziksel semptomunu yaşadıkları ve uyku kalitelerinin kötü düzeyde olduğu saptanmıştır. Araştırmada, postpartum fiziksel semptom şiddeti ile uyku kalitesi arasında pozitif yönde orta düzeyde (r=0.438; p=0.000) anlamlı ilişki olduğu (p<0.05), postpartum fiziksel semptom şiddeti arttıkça uyku kalitesinin azaldığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, sezaryen ile doğum yapan kadınların postpartum fiziksel semptom şiddeti, uyku kalitesinin %39,2'sini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

The study was carried out descriptively and cross-sectionally in order to examine the relationship between experiencing postpartum physical symptom violence living stuations with sleep quality in women who gave birth by caesarean section. The study was carried out with 193 women who gave caesarean section between 14 October 2019 and 30 May 2020 in the Obstetrics and Gynecology Service of Sivas Numune Hospital in Sivas city center. The research data were collected in two stages, and in the first stage, the individual characteristics form was applied to women who gave birth by caesarean section and agreed to participate in the study, after obtaining their permission. In the second phase of the research; Postpartum Physical Symptom Severity Scale and Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) were applied to women during their home visit one month after their birth. Institutional permissions were obtained with the approval of the ethics committee in order to conduct the study. In the evaluation of the data, descriptive statistics tests, number and percentage distributions, t test, ANOVA analysis of variance, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis H test, Pearson Correlation analysis and Linear Regression analysis were used using the SPSS 23.0 program. In the evaluation of the data, a value of p <0.05 was considered significant.It was determined that 43.5% of women who gave birth by caesarean section who participated in the study were 49% between the ages of 30 and 35, 2 of them were at the primary education level, 74.6% were in nuclear family structure and 86.5% were not working. In addition, 69.9% of the women had 1-3 pregnancy history, 82.4% had 1-3 birth history, 70.5% completed their pregnancy in 37-39 weeks, 64.8% had a planned pregnancy, It was concluded that 76.2% did not go to health check-ups during pregnancy, and 45.1% received prenatal education.In the study, it was concluded that women who gave birth by caesarean section got 10.38 ± 5.92 points from Postpartum Physical Symptom Severity Scale and postpartum physical symptom severity was low. However, it was determined that the most common physical symptoms experienced by women in the fourth week of the postpartum period were insufficient sleep quality / insomnia (85.5%) and pain in the caesarean section / perineum (82.9%), and these symptoms were mostly mild. It was determined that the least physical symptoms experienced by women in the fourth week of the postpartum period were vaginal infection (9.8%) and urinary incontinence (11.4%), and these symptoms were mostly experienced in mild severity. In the study, it was found that women got 8.57 ± 3.53 points on average in PSQI and 83.9% of them had poor sleep quality.In conclusion, it was found that women who gave birth by caesarean section experienced the most inadequate sleep quality / insomnia physical symptoms and their sleep quality was at a poor level in the postpartum period. In the study, it was determined that there was a moderate (r=0.438; p=0.000) significant positive correlation between postpartum physical symptom severity and sleep quality (p <0.05), and as the severity of postpartum physical symptoms increased, sleep quality decreased. However, it was concluded that the postpartum physical symptom severity of women who gave birth by caesarean section affected 39.2% of their sleep quality.