Çözüm odaklı yaklaşımın kadınların doğum korkularına ve öz yeterliliklerine etkisi

Abstract

Bu araştırma, çözüm odaklı yaklaşımın ve doğuma hazırlık eğitiminin kadınların doğum korkuları ve öz yeterliliklerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Randomize kontrollü ön test-son test modeline dayalı deneysel tasarım tipinde olan araştırmanın örneklemine şiddetli doğum korkusu yaşayan 119 primigravid kadın (çözüm odaklı yaklaşım (ÇOY) grubu n=39, doğuma hazırlık eğitimi (DHE) grubu n=40, kontrol grubu n=40) alındı. Araştırmanın verileri 13.02.2020-31.12.2020 tarihleri arasında, Gebe Tanıtım Formu, Doğum Tutum Ölçeği ve Öz Etkililik/Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplandı. Çözüm odaklı yaklaşım ve doğuma hazırlık eğitimi gruplarına altı oturumluk bireysel online senkronize video konferans tekniği uygulandı. Kontrol grubu yalnızca rutin bakım aldı.Veriler SPSS 23.0 programında değerlendirildi ve normalliğine Shapiro-Wilk testi ile bakıldı. Verilerin değerlendirilmesinde bağımlı gruplar t testi, ANOVA ve Tukey testleri kullanıldı, p<0.05 değeri anlamlı kabul edildi. Gruplarda (ÇOY, DHE, kontrol) yer alan kadınların ön değerlendirmede doğum korkuları birbirine benzerken (sırasıyla; 47.74±4.82, 47.80±5.81, 46.03±4.10) (p>0.05), son değerlendirmede ÇOY (33.28±7.51) ve DHE (37.68±8.23) gruplarındaki kadınların doğum korkuları azaldı, kontrol grubundaki kadınların ise arttı (49.55±5.22) (p<0.001). ÇOY grubundaki kadınların doğum korkusu ise DHE grubundakilere göre daha azdı (p<0.05). Son değerlendirmede ÇOY ve DHE gruplarındaki kadınların öz yeterlilik düzeyleri birbirine benzer şekilde artmışken (sırasıyla; 94.72±10.17, 91.48±8.98) kontrol grubundaki kadınların öz yeterlilik düzeyleri azaldı (85.15±12.86) (p<0.05). Kadınların öz yeterlilikleri arttıkça doğum korkuları azaldı (r=-0.369, p=0.000). Sonuç olarak, çözüm odaklı yaklaşım ve doğuma hazırlık eğitimi kadınların doğum korkularını azalttı ve öz yeterliliklerini arttırdı.

This research was conducted to determine the effect of solution focused approach and childbirth preparation training on women's fear of childbirth and self-efficacy. The sample of this randomized controlled pretest-posttest experimental design research consisted of 119 primigravid women with severe fear of childbirth (solution focused approach (SFA) group n=39, childbirth preparation training (CPT) group n=40, control group n=40). The data of the research were collected using the Pregnancy Information Form, the Childbirth Attitude Scale and the Self-Efficacy Scale between 13.02.2020-31.12.2020. Six-session online synchronized video conference technique was applied to the solution focused approach and childbirth training groups. The control group received only routine care. The data were evaluated the SPSS 23.0 program and its normality was checked with the Shapiro-Wilk test. Dependent groups t test, ANOVA and Tukey tests were used to evaluation of the data, p<0.05 was accepted significant. While in the pre-evaluation of the women in the groups (SFA, CPT, control) their fear of childbirth were similar (47.74±4.82, 47.80±5.81, 46.03±4.10, respectively) (p>0.05), in the post-evaluation women's fear of childbirth in the SFA (33.28±7.51) and CPT (37.68±8.23) groups decreased, those of in the control group increased (49.55±5.22) (p<0.001). The fear of childbirth in the SFA group was less than the CPT group (p<0.05). In the post evaluation, while the self-efficacy levels of women in SFA and CPT groups increased similarly (94.72 ±10.17, 91.48 ± 8.98, respectively), the self-efficacy levels of women in the control group decreased (85.15±12.86) (p<0.05). As women's self-efficacy increased, their fear of chilbirth decreased (r=-0.369, p=0.000). As a result, solution focused approach and childbirth preparation training decreased women's fears of childbirth and increased their self-efficacy.