Total kalça artroplastisi sonrası fizyoterapist kontrolünde ev temelli egzersiz programı sonuçlarının incelenmesi ve kontrol grubu ile karşılaştırılması

Abstract

Şahinoğlu D., Total Kalça Artroplastisi Sonrası Fizyoterapist Kontrolünde Ev Temelli Egzersiz Programı Sonuçlarının İncelenmesi ve Kontrol Grubu ile Karşılaştırılması, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Protez-Ortez ve Biyomekani Programı, Doktora Tezi, Ankara, 2023. Bu çalışmanın amacı total kalça artroplastisi uygulanan bireylerde, ev temelli egzersizin ağrı ile ilişkili faktörler, postüral kontrol ve erken dönem fonksiyonel parametreler üzerine etkisini incelemektir. Çalışmaya 44 kalça osteoartritli birey dahil edildi. Bireyler çalışma grubu (n=23) ve kontrol grubu (n=21) olarak kura çekme yöntemi ile randomize edildi. Çalışma grubunda bulunan bireyler altı hafta boyunca kişiye özel planlanmış ev temelli egzersiz programı ile takip edildi. Kontrol grubunda bulunan bireyler ise egzersiz eğitim broşürü verilerek takip edildi. Çalışma grubunda bulunan bireylerin egzersiz programı iki haftalık aralıklarla kontrol edilerek egzersiz programında düzenlemeler yapıldı. Tüm bireyler ameliyat öncesinde, ameliyattan 2 hafta sonra ve ameliyattan 12 hafta sonra değerlendirilerek verileri kaydedildi. Eklem hareket açıklığı inklinometre ile, kas kuvveti el dinamometresi ile, eklem pozisyon hissi hedef açıyı bulma testi ile, ağrı görsel ağrı skalası ile, bacak boyu uzunluğu mezura ile ve son olarak Q açısı gonyometre ile ölçüldü. Bunların dışında Tampa kinezyofobi ölçeği, Oxford kalça skoru ve uluslararası fiziksel aktivite ölçeği kullanıldı. Fonksiyonel performansın değerlendirilmesi için süreli kalk yürü testi uygulandı. Dengenin değerlendirilmesi için ise dört adım kare testi ve son olarak postüral kontrolün değerlendirilmesi için tetrax postürografi cihazı kullanıldı. Elde edilen verilerden yapılan analiz sonrasında çalışma grubu ile kontrol grubu arasında ağrı, denge, postüral kontrol, kinezyofobi, eklem pozisyon hissi, kas kuvveti, fiziksel aktivite, fonksiyonel seviye ve fonksiyonel endurans parametrelerinde düzelme gözlendi (p<0.05). Her iki grupta da tüm parametrelerde iyileşme gözlendi (p<0.05). Fonksiyonel parametrelerde meydana gelen bu düzelme ile çalışmamızın sonucunda total kalça artroplastisi sonrasında fizyoterapist kontrolünde kişiye özel planlanan ev temelli egzersiz programı bireylerin optimum sürede güven içerisinde ve verimli bir şekilde toplum içerisindeki rollerine geri dönebilmesini sağlamıştır.

Şahinoğlu D., Investigation Of The Effects Of A Home Based Exercise Program Under Physiotherapist Supervision Following Total Hip Arthroplasty And Comparison With The Control Group, Hacettepe University Graduate School of Health Sciences, Prosthesis-Orthotics and Biomechanics Program, PhD Thesis, Ankara, 2023. The aim of this study is to examine the effects of home-based exercise on pain-related factors, postural control and early functional parameters in individuals undergoing total hip arthroplasty. Forty-four individuals with hip osteoarthritis were included in current study. Individuals were randomized as study group (n=23) and control group (n=21) by drawing lots. Individuals in the study group were followed up with a personalized home-based exercise program for 6 weeks. Individuals in the control group were followed up with an exercise training brochure. The exercise program of the individuals in the study group was checked at two-week intervals and adjustments were made in the exercise program. All individuals were evaluated before the operation, 2 weeks after the operation, and 12 weeks after the operation, and their data were recorded. Range of motion was measured with an inclinometer, muscle strength was measured with a hand dynamometer, joint position sense was measured with a target angle test, pain was measured with a visual pain scale, leg length was measured with a tape measure, and finally, the Q angle was measured with a goniometer. In addition to these, Tampa kinesiophobia scale, Oxford hip score and international physical activity scale were used. Timed up-and-go test was used to evaluate functional performance. Four-step square test was used to evaluate balance, and finally, tetrax posturography device was used to evaluate postural control. After the analysis of the data obtained, improvements were observed in pain, balance, postural control, kinesiophobia, joint position sense, muscle strength, physical activity, functional level and functional endurance parameters between the study group and the control group (p<0.05). Improvement was observed in all parameters in both groups (p<0.05). As a result of our study with this improvement in functional parameters, a personalized home-based exercise program under the control of a physiotherapist after total hip arthroplasty enabled individuals to return to their roles in the society safely and efficiently in an optimum time.