İnme sonrası mobiliteyi değerlendiren abıloco anketinin türkçe versiyonu, geçerlik ve güvenilirliğinin araştırılması

Abstract

İnme Sonrası Mobiliteyi Değerlendiren ABILOCO Anketinin Türkçe Versiyonu, Geçerlik Ve Güvenilirliğinin Araştırılması, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Programı Doktora Tezi, Ankara 2023. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde yaşayan bireyler için inmeli hastalarda mobiliteyi değerlendirmek amacıyla kullanılan ABILOCO anketinin Türkçe diline çevrilmesi, geçerliği ve güvenirliğinin araştırılmasıdır. Çalışmaya en az 10 metre yürüyebilen ve bilişsel bozukluğu olmayan 18 yaş üzeri 140 birey dahil edildi. ABILOCO anketi literatürde tavsiye edilen basamaklar izlenerek Türkçe diline çevrildi. Anketin dil uyumu (1,00) ve kapsam geçerliği (0,97) Polit ve Beck Geçerlik İndeksi hesaplanarak incelendi mükemmel uyum sağladığı gösterildi. 30 kişi ile gerçekleştirilen pilot çalışma sonucunda ABILOCO anketinin Türkçe versiyonunda anlaşılabilirliğini artırmak için 4. maddeye `2 ayağı yanyana getirmeden` ifadesi, 7. maddeye de `kısmi felç` ifadesi ek bilgi olarak eklendi. Anket maddelerinin dikotom yanıtlandığı formu 100 katılımcının cevapları ile değerlendirilirken, maddelerin 3'lü likert skala ile yanıtlanan formu bu 100 kişinin de içinde bulunduğu toplam 140 katılımcının cevapları ile değerlendirildi. Anketin psikometrik özelliklerinin incelenmesi amacıyla dikotom yanıtlanan veriler için Rasch analizi, 3'lü likert skala ile yanıtlanan veriler için ise faktör analizi yöntemi kullanıldı. Rasch analizi yönteminde 3 madde analize dahil edilmedi, 10 maddenin dahil edildiği analiz sonuçları anketin değişmez, tek boyutlu, doğrusal ve yerel bağımsızlık özelliklerine sahip olduğunu gösterdi. Faktör analizi yöntemi ile anketin tek faktör çözümlemesi yapıldı ve tek faktör toplam varyansın % 66,567'sini açıkladı. ABILOCO-Türkçe'nin güvenirliğini test etmek için dikotom verilerde Kuder-Richardson-20 (KR-20) değeri 0.86, likert verilerde ise Cronbach α değeri 0,96 olarak hesaplandı. 3'lü likert yanıtlardan elde edilen veriler incelendiğinde madde-toplam puan korelasyonları 0,464 ile 0,899 arasında bulundu. Dikotom ve likert verilerde sırasıyla test-tekrar test güvenilirliği için sınıf içi korelasyon katsayısı (ICC) 0,977 ve 0,989 olarak hesaplandı. ABILOCO-Türkçe sonuçları Süreli Kalk ve Yürü Testi (dikotom veriler (r:-0,880, p<0,001); likert veriler (r:-0,830, p<0,001)) ve Berg Denge Ölçeği (dikotom veriler (r:-0,879, p<0,001); likert veriler (r: 0,919, p<0,001)) ile yüksek korelasyon gösterdi. Sonuçlar ABILOCO anketinin her iki formunun da Türk toplumunda, inme geçirmiş bireylerin mobilite düzeylerini sorgulamak amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu desteklemektedir.

Investigation Of Turkish Version, Validity And Reliability Of ABILOCO Questionnaire Evaluating Mobility After Stroke, Hacettepe University, Graduate School of Health Sciences, Physical Therapy and Rehabilitation, Doctor of Philosophy Thesis, Ankara, 2023. The aim of this study is to translate the ABILOCO questionnaire, which is used to evaluate mobility in stroke patients for individuals living in our country, into Turkish, and to investigate its validity and reliability. 140 individuals over the age of 18 who were able to walk at least 10 meters and had no cognitive impairment were included in the study. The ABILOCO questionnaire was translated into Turkish by following the steps recommended in the literature. The language compatibility (1.00) and content validity (0.97) of the questionnaire were examined by calculating the Polit and Beck Validity Index, and it was shown that the questionnaire provided an excellent fit. As a result of the pilot study carried out with 30 participants, in order to increase the intelligibility of the Turkish version of the ABILOCO questionnaire, the expression `without bringing 2 feet together` was added to item 4 and the phrase `partial paralysis` was added to item 7 as additional information. While the dichotomous form of the questionnaire items was evaluated with the answers of 100 participants, the form of the items answered with a 3-point Likert scale was evaluated with the answers of 140 participants, including these 100 participants. In order to examine the psychometric properties of the questionnaire, Rasch analysis was used for dichotomous answered data, and factor analysis method was used for 3-point Likert scale data. In the Rasch analysis method, 3 items were not included in the analysis, the results of the analysis in which 10 items were included showed that the questionnaire had invariant, unidimensional, linear and local independence characteristics. A single factor analysis of the questionnaire was made with the factor analysis method and the single factor explained 66,567% of the total variance. To test the reliability of ABILOCO-Turkish, Kuder-Richardson-20 (KR-20) value was calculated as 0.86 in dichotomous data and Cronbach α value was calculated as 0.96 in Likert data. When the data obtained from 3-point likert responses were examined, item-total score correlations were found between 0.464 and 0.899. In-class correlation coefficient (ICC) for test-retest reliability in dichotomous and likert data, respectively, was calculated as 0.977 and 0.989. ABILOCO-Turkish results Timed Up and Go test (dichotomous data (r:-0.880, p<0.001); likert data (r:-0.830, p<0.001)) and Berg Balance Scale (dichotomous data (r:-0.879, p<0.001); likert data (r:0.919, p<0.001)) showed high correlation. It supports that both forms of the ABILOCO questionnaire are a valid and reliable measurement tool that can be used to question the mobility levels of individuals who have had a stroke in Turkish society.