Öğretmenler için yapay zeka farkındalık düzeyi ölçeği: Güvenilirlik ve geçerlilik çalışması

Abstract

Çok hızlı gelişen teknoloji, öğrenme-öğretme süreçlerini sorgular hale getirmiştir. Öğretim stratejileri, eğitimin içeriği, öğretmenin ve öğrencinin rolü tartışılması gereken konular arasındadır. Bütün bu süreci gözden geçirmemize etki eden en önemli teknolojilerden biri de yapay zekadır. Bundan dolayı yapay zekanın öğrenme-öğretme sürecine dahil olması konunun önemini arttırmaktadır. Bu doğrultuda; bu çalışmanın amacı özel okullarda ve devlet okullarında çalışan öğretmenlerin yapay zeka kavramı, alt dalları ve eğitime yapay zeka entegrasyonu konusundaki farkındalık düzeylerini ortaya koyan ölçeğin geliştirilmesidir. Bu bağlamda gönüllülük esasıyla online olarak katılan 30 öğretmene pilot uygulama yapılmıştır. Ardından 561 öğretmene veri toplama aracı sunulmuş ve toplanan veriler doğrultusunda ölçme aracının geçerlik ve güvenirliğine dair analizler SPSS ve SPSS Amos programları aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli uygulanmıştır. Araştırmada uygun örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama araçları, araştırmacı tarafından geliştirilen demografik özellikler ve öğretmenler için yapay zeka farkındalık düzeyi formudur. Ölçeğin madde havuzunu zenginleştirmek adına konu alan uzmanlarına da danışılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini test etmek amacıyla açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Bu analizler doğrultusunda ölçek 51 madde ile son haline getirilmiştir. Bu ölçek maddeleri dört ana faktör altında toplanmıştır. Bu faktörler; (1) Uygulama bilgisi, (2) İnanç-Tutum, (3) İlişkilendirebilme ve (4) Teorik bilgidir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik testlerinde Cronbach Alpha katsayısı 0,986 olarak hesaplanmış ve dört faktörlü ölçeğin toplam varyansın yüzde 70,27'sini açıkladığı görülmüştür. Çalışmanın sonucunda araştırmacı tarafından geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır.

Rapidly developing technology has questioned the learning-teaching processes. Teaching strategies, the content of the education, the role of the teacher and the student are among the topics that need to be discussed. One of the most important technologies that influence our review of this whole process is artificial intelligence. Therefore, the inclusion of artificial intelligence in the learning-teaching process increases the importance of the subject. In this direction; The aim of this study is to develop a scale that reveals the level of awareness of teachers working in private and public schools about the concept of artificial intelligence, its sub-branches, and artificial intelligence integration into education. In this context, 30 teachers who participated online on a voluntary basis were piloted. Then, data collection tool was presented to 561 teachers, and analyzes on the validity and reliability of the measurement tool in line with the collected data were carried out through SPSS and SPSS Amos programs. In this study, scanning model, one of the quantitative research methods, was applied. Appropriate sampling method was preferred in the study. Data collection tools are the demographic characteristics developed by the researcher and the artificial intelligence awareness level form for the teachers. In order to enrich the item pool of the scale, subject matter experts were also consulted. Exploratory and confirmatory factor analyzes were conducted to test the validity and reliability of the scale. In line with these analyzes, the scale was finalized with 51 items. This scale items were grouped under four main factors. These factors are; (1) Practical knowledge, (2) Belief-Attitude, (3) Associative and (4) Theoretical knowledge. In the validity and reliability tests of the scale, the Cronbach Alpha coefficient was calculated as 0.986, and it was seen that the four-factor scale explained 70.27 percent of the total variance. As a result of the study, it was concluded that the scale developed by the researcher gave valid and reliable results.