Primipar gebelerde ylang ylang yağı ve limon yağı inhalasyonunun aktif fazda doğum ağrısı ve anksiyete üzerine etkisi

Abstract

ÖzetBaşlık: Primipar Gebelerde Ylang Ylang Yağı ve Limon Yağı İnhalasyonunun Aktif Fazda Doğum Ağrısı ve Anksiyete Üzerine EtkisiAmaç: ; Nonfarmakolojik ağrı yöntemlerinden aromaterapinin primipar gebelerde aktif fazda doğum ağrısı ve anksiyetesi üzerine etkilerini değerlendirmektir.Yöntem: Bu çalışma randomize kontrollü deneysel çalışma olarak Ankara Etlik Zübeyde Hanım Eğitim Araştırma Hastanesi' nde doğumhane servisine başvuran 45 primipar gebe ile yürütüldü. Gönüllüler kapalı zarf yöntemine göre limon yağı grubu (n=15), ylang ylang yağı grubu (n=15) ve kontrol grubu (n=15) olarak randomize edildi. Aktif fazda (servikal dilatasyon ≥5) müdahale gruplarına bir damla uçucu yağ kare pamuklara damlatıldı ve doğum eylemi gerçekleşene kadar her saat bir damla olarak yenilendi. Kontrol grubuna ise 1 damla salin kare pamuklara damlatıldı. Müdahale gruplarına ve kontrol gruplarına uygulama öncesi visaul ağrı skalası (VAS) ve durumluk anksiyete ölçeği uygulandı. Uygulama sonrası 5-7 cm dilatasyonda VAS ve durumluk anksiyete ölçeği, 8-10 cm dilatasyoda sadece VAS ile değerlendirme yapıldı. Doğumdan sonra gönüllülere sürekli anksiyete ölçeği uygulandı. Verilerin analizinde Shapiro-Wilk testi, Ki-kare testi, Bonferroni düzeltmeli Z testi, Bağımsız iki örnek t testi, Mann-Whitney U testi, Tek Yönlü varyans analizi, Tukey HSD testi, Kruskal Wallis testi, Wilcoxon testi, Friedman testi kullanıldı. Anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Bulgular: Müdahale gruplarında 5-7 cm dilatasyonda ağrı puan ortalamaları (limon yağı 6,90, ylang ylang yağı 7.30) kontrol grubuna (9,20) göre anlamlı şekilde daha azdır (p=0,005). Müdahale öncesi ve 5-7 cm dilatasyonda anksiyete puan ortalamaları (p=0,750; p=0,663), sürekli anksiyete puan ortalamaları (p=0,094) ve birinci ve beşinci dakika APGAR ortalamaları (p=0,051; p=0,051) arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuç: Doğumda inhalasyon yoluyla uygulanan aromaterapinin doğumda ağrı algısını azaltırken anksiyete üzerinde etkisi olmadığı saptanmıştır. Aromaterapinin neonatal sonuçlar açısından olumsuz etkisi olmamıştır.Anahtar Kelimeler: Aromaterapi, primipar, doğum ağrısı, anksiyete

SummaryTitle: The Effect of Ylang Ylang Oil and Lemon Oil Inhalation on Active Phase Labor Pain and Anxiety in Primiparous Pregnant WomenAim: To evaluate the effects of aromatherapy, one of the non-pharmacological pain methods, on labor pain and anxiety in the active phase in primiparous pregnant women.Method: This study was conducted as a randomized controlled experimental study with 45 primiparous pregnant women who applied to the delivery room of Ankara Etlik Zübeyde Hanım Hospital. Volunteers were randomized according to the closed envelope method into the lemon oil group (n=15), ylang ylang oil group (n=15) and control group (n=15). In the active phase (cervical dilatation ≥5), a drop of essential oil was instilled onto square cotton balls to the intervention groups and renewed as one drop every hour until labor occurred. In the control group, 1 drop of saline was dripped onto square cotton balls. Visual pain scale (VAS) and state anxiety ınventory were applied to the intervention groups and control groups before the application. After the application, VAS and state anxiety ınventory were evaluated at 5-7 cm dilatation, and only with VAS at 8-10 cm dilatation. The trait anxiety ınventory was administered to the volunteers after birth. Shapiro-Wilk test, Chi-squared test, Bonferroni corrected Z test, Independent two-sample t test, Mann-Whitney U test, One-way analysis of variance, Tukey HSD test, Kruskal Wallis test, Wilcoxon test, Friedman test were used for data analysis. Significance was accepted as p<0.05.Results: The mean pain scores at 5-7 cm dilatation in the intervention groups (lemon oil 6.90, ylang ylang oil 7.30) were significantly lower than in the control group (9.20) (p=0.005). There was no significant difference between pre-intervention and 5-7 cm dilatation anxiety scores (p=0.750; p=0.663), trait anxiety mean scores (p=0.094), and first and fifth minute APGAR scores (p=0.051; p=0.051) .Conclusion: While aromatherapy administered by inhalation at birth reduces the perception of pain at birth, it has been found to have no effect on anxiety. It was observed that aromatherapy did not have a negative effect on neonatal outcomes.Keywords: Aromatherapy, primiparous, labor pain, anxiety