Şiir dili ve psikanalitik kuram bağlamında Nilgün Marmara

Abstract

Nilgün Marmara, kısa ama çarpıcı yaşamının ardında bıraktığı şiirleri, günlükleri ve denemeleriyle varlığını sürdürmeye devam etmektedir. İçinde bulunduğu sanatçı çevre, entelektüel birikim, üzerine çalıştığı isimler ve kavramlar çerçevesinde kendisine bir sanat belleği oluşturmuştur. Bu bellekten süzülen imge ve söylemlerle özgün bir şiir dili kuran Marmara, kurduğu imge, bağdaştırmalar ve sapmalarla şiir dilini incelemeye değer kılmıştır. Nilgün Marmara'nın varoluşuna ve dünyayı kavrayışına dair bir izlenim veren şiirleri; edebiyatın psikoloji ile olan yadsınamaz bağından hareketle disiplinlerarası bir çalışmaya zemin hazırlamaktadır. Marmara şiirlerinin ve şiir dilinin psikanalitik kuram bağlamında incelenmesi, şiirlerini anlamlandırma aşamasında bütünleyici olduğu kadar yeni anlam alanlarına ve çağrışımlara da yol açmaktadır. Buradan hareketle çalışmada, psikanaliz üzerine, edebiyat alanını ilgilendiren, bilgilendirmeler yapıldıktan sonra Marmara'nın Defterler, Metinler, Kâğıtlar ve Sylvia Plath'in Şairliğinin İntiharı Bağlamında Analizi adlı eserlerinden hareketle dünya algısı ortaya konmaya çalışılmış ve sanatçıdan esere yönelik bir tavırla ölümünden sonra yayımlanan tek şiir kitabı Daktiloya Çekilmiş Şiirler'deki şiirleri, belirlenen kavramlar çerçevesinde çözümlenmiştir.

Nilgün Marmara continues her existence with the poems, diaries, and essays she left behind her short but dramatic life. The artistic environment she was in, her intellectual background, and the people and concepts she worked on have created an art memory for her. Creating a unique poetry language from images and expressions flowing from this memory, Marmara, made poetry language worth examining with images, syncretism, and deviation she constructed. Nilgün Marmara's poems, giving an impression of her existence and perception of the world, provide a basis for an interdisciplinary study with reference to the uncontrovertible connection of literature with psychology. The analysis of Marmara's poems and poetry language within the context of psychoanalytic theory is complementary at the stage of interpretation of her poems as well as evoking semantic fields and associations. From this point of view, after giving information about psychoanalysis concerning the field of literature, Marmara's perception of the world was tried to be revealed with reference to Marmara's Defterler, Metinler, Kağıtlar, and Sylvia Plath'in Şairliğinin İntiharı Bağlamında Analizi and the poems in Daktiloya Çekilmiş Şiirler, the only poetry book published after her death with an attitude towards the work from the artist, were analyzed within the framework of determined concepts.