Bağımsız olarak faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarının etik algılarına ilişkin bir araştırma: Ankara ili örneği

Abstract

Ahlaki bir boyuta sahip ve profesyonel bir meslek olan muhasebe mesleği, sosyal ve ekonomik yaşantı içerisinde oldukça önemli bir role sahiptir. Muhasebe mesleği tüm toplumun çıkarlarını gözeterek sosyal sorumluluk bilinci içerisinde tarafsız ve dürüst bilgiler üretmek zorundadır. Muhasebe meslek mensupları, mesleki faaliyetlerini ifa ederken etik kurallar çerçevesinde muhasebe meslek etiğine bağlı kalarak hareket etmek zorundadırlar. Muhasebe mesleğine ait etik ilke ve kurallar uluslararası boyutlarda, uluslararası kuruluşlarca oluşturulmakta ve ülkemizde Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından yayınlanmaktadır. Muhasebe mesleği sosyal ve ekonomik fayda yaratan bilgiler üretebilmek için etik ilke ve kurallara sıkı sıkıya bağlı kalmak zorundadır. Bu çalışmada Ankara ilinde bağımsız olarak faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarının etik dışı davranmalarına neden olan etkenler tespit edilerek etik dışı davranmayı önleyebilecek çözüm önerileri üzerinde ankete dayalı bir çalışma yapılmış ve anket sonucu elde edilen veriler istatistiki yöntemler kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonucunda araştırmaya katılanların, etik dışı davranmaya neden olan etkenlerin tespitine yönelik ifadelere 4,19'luk bir oranda katıldıkları, daha fazla müşteri edinebilme çabaları, müşteri işletmeyi kaybetmeme arzusu ve mesleki tecrübe eksikliğinin etik dışı davranışların başlıca nedenleri olduğu, etik dışı davranışların çözüm önerilerinin tespitine yönelik ifadelere ise 4,58'lik bir oranda katıldıkları görülmüştür. Ayrıca çalışma sonucunda bazı öneriler getirilmiştir.

The accounting profession, which is a professional occupation having a moral dimension, has a quite important role in social and economic life. The accounting profession has to produce impartial and decent information with a sense of social responsibility by looking after the interests of the whole society. Accounting professionals have to act by the ethics of the accounting profession under ethical rules when fulfilling professional activity. The ethical principles and rules belonging to the accounting profession are constituted by international institutions on an international scale, and, are published by the Union of Chambers of Certified Public Accountants and Sworn-In Certified Public Accountants of Turkey (TURMOB). The accounting profession has to rigidly stick to the ethical principles and rules to be able to produce knowledge that is beneficial socially and economically. In this study, the factors which cause the members of the accounting profession, working independently in Ankara, were ascertained and a survey-oriented study about solution offers that prevent acting unethically was carried out, and the data acquired as a result of the survey were tested by using statistical methods. As a result of the research, it was stated that the participants of the research agreed with the statements about the determination of the factors causing unethical behavior with a rate of 4.19; and that efforts to acquire more customers, the desire not to lose the customer business and lack of professional experience are the main causes of unethical behaviors; and that they agreed with the statements regarding the determination of solution proposals for unethical behaviors. It was seen that they participated at a rate of 4.58. In addition, some suggestions were brought forward as a result of the study.