Anonim şirketlerin tasfiyesinde karşılaşılan vergi sorunları

Abstract

Kâr elde etmek gayesi ile kurularak ticari hayata değer olarak katılan anonim şirketlerin; günümüzün hızlı değişen ve gelişen ekonomik hayatında, bu değişimlerin gerisinde kalmaları, sert rekabet şartlarında uyum sağlayamamaları, bunlara bağlı olarak ekonomik ömürlerini doldurmaları gerekçeleriyle ve yahut birtakım kanuni zorunlulukların sonucu olarak ekonomik ve hukuki varlıklarını sona erdirmeleri gerekebilmektedir. Hukuki varlıkların sona erdirme kararı alan anonim şirketler bakımından sona ermenin doğal sonucu olarak tasfiye süreci başlamakta; şirketin kâr elde etme amacı tasfiye ile sınırlanarak sadece tasfiyenin gerektirdiği işlemlerin yapılması mümkün olmaktadır. Tasfiye; şirketin hukuki varlığını sona erdirmeye yönelik olarak yapılması zorunlu olan birtakım işlemler silsilesinden oluşmaktadır. Bu işlemler temel olarak alacaklıların alacaklarına, pay sahiplerinin tasfiye sonunda dağıtılacak paylarına, devletin vergi alacağına kavuşmasını amaçlayan düzenleyici kurallardan oluşmaktadır. Tasfiye kapsamında yapılması gereken işlemler silsilesi, Türk Ticaret Kanunu ile düzenlenirken; tasfiye esnasında ve tasfiye sona erdiğinde uygulanacak vergileme rejimi Kurumlar Vergisi Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu çalışmada anonim şirketlerin sona erme nedenleri ve bunun doğal sonucu olan tasfiye işlemleri irdelenerek tasfiyeye giren anonim şirketlerin vergisel yükümlülükleri ve bu alanda özellikle kavramsal farklılıklar sebebiyle karşı karşıya kalınan sorunlar incelenmiştir.

Joint stock companies that are established to make a profit and participate in the commercial life as value; In today's rapidly changing and developing economic life, they may be required to end their economic and legal existence due to falling behind these changes, not being able to adapt to fierce competition conditions, and therefore fulfilling their economic life, or as a result of some legal obligations. For joint stock companies that decided to terminate legal assets, the liquidation process begins as a natural consequence of the termination; The company's profit-making purpose is limited to liquidation, and only transactions required by liquidation are possible. Liquidation; It consists of a series of transactions that must be made to terminate the legal existence of the company. These transactions basically consist of regulatory rules aimed at obtaining the receivables of the creditors, the shares of the shareholders to be distributed at the end of the liquidation, and the tax receivable of the state. While the sequence of transactions to be carried out within the scope of liquidation is regulated by the Turkish Commercial Code; The taxation regime to be applied during and when the liquidation is terminated is regulated by the Corporate Tax Law. In this study, the reasons for the termination of joint stock companies and the liquidation procedures as a natural consequence of this are examined, and the tax liabilities of joint stock companies entering into liquidation and the problems faced especially due to conceptual differences in this area are examined.