Yayın (editoryal) illüstrasyonlarında gerçeküstü yaklaşımlar: Halikarnas Balıkçısı - Gülen Ada öyküsünün editoryal illüstrasyonu ve e-dergi sayfa tasarımı

Abstract

Grafik tasarım ve yayımcılık alanında bir düşünme, geliştirme aracı olarak metin ile birlikte sunulan editoryal illüstrasyon; kitlelere hitap etme gücü, sanatsal ve kültürel değeri ile hem bağımsız bir görsel yapı hem de ideolojik bir konu olarak, okuyucuların yayına devamlılığını sağlamaktadır. Okuyucunun dikkatini çekmek ve metnin içeriğiyle ilgilenmesini sağlayarak hayal gücünü aktif tutan illüstrasyonun alt türü olan editoryal illüstrasyonlar, özel süreli yayınlar ile özellikle 19 ile 20. Yüzyıllarda; Türkiye dahil tüm dünyada toplumsal ve kültürel yapıyı etkilemede ve yönlendirmede oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple günümüz Türkiye'sinde bu sanatsal ve kültürel değerleri canlandırmak önem arz etmektedir. Editoryal illüstrasyonda gerçeküstü yaklaşımların, Halikarnas Balıkçısı – Gülen Ada öyküsünün editoryal uygulaması ile üretilerek gösterildiği bu araştırmada, gerçeküstü yaklaşımlarla editoryal illüstrasyonun aktif bir şekilde kullanımına ve okuyucuya görsel kavramlarla değerler aktarımının sağlanmasına ilişkin bir önerme sunmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda ilk bölümde, yayın illüstrasyonun basılı medyada rolü, dünyada ve Türkiye'de ortaya çıkışı ve tarihi gelişimi, dönemin önemli dergi ve gazetelerinde yer alan örnekler üzerinden sunulmuştur. Yayın illüstrasyonu modeli ve göstergebilim özellikleri kuramsal çerçevede aktarılmıştır. Gelişen teknoloji ve dijital dönüşümler sebebiyle ikinci bölümde elektronik dergi yayımcılığına değinilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde, gerçeküstücülük akımı, yapısal bilgisi ve öncüleri, illüstrasyon ile ilişkisi ve gerçeküstü öğelerden yararlanılmış illüstrasyon ve editoryal illüstrasyon örnekleri sunulmuştur. Araştırmanın dördüncü bölümünde, gerçeküstü akımının editoryal illüstrasyonlara etkisi, modern grafik sanatı alanında yayın illüstrasyonunun öncülerinden biri olarak kabul edilen Brad Holland'ın örnek eserleri; hem yayın illüstrasyonu modeli doğrultusunda hem de gerçeküstücü bir dil bütünlüğünde incelenerek analiz edilmiştir.

Editorial illustration presented with text as a thinking and development tool in the field of graphic design and publishing; With its power to appeal to the masses, its artistic and cultural value, it ensures the continuity of the readers as both an independent visual structure and an ideological subject. Editorial illustrations, which are a sub-genre of illustration that keeps the imagination active by attracting the attention of the reader and making him interested in the content of the text, are especially in the 19th and 20th centuries with special periodicals; It has a very important place in influencing and directing the social and cultural structure all over the world, including Turkey. For this reason, it is important to revive these artistic values in today's Turkey. Surrealistic approaches in editorial illustration, in this research, in which the Halikarnas Balıkçısı – Gülen Ada story is produced and illustrated with an editorial application, it is aimed to present a proposal regarding the active use of editorial illustration with surreal approaches and the transfer of values to the reader with visual concepts. In this context, in the first part, the role of broadcast illustration in the printed media, its emergence and historical development in the world and in Turkey are presented through the examples in the important magazines and newspapers of the period. The publication illustration model and its semiotic features are explained in the theoretical framework. Due to the developing technology and digital transformations, electronic journal publishing is mentioned in the second part. In the third part of the research, the surrealism movement, its structural knowledge and its pioneers, relationship with illustration and illustration examples using surreal elements are presented. In the fourth part of the research, the effect of the surreal movement on editorial illustrations, the exemplary works of Brad Holland, who is considered one of the pioneers of publication illustration in the field of modern graphic art; analyzed both in line with the publication illustration model and in a surrealistic language integrity.