Konya Oturak Alemi ve Oturak Türküleri`nin müzik bileşenleri

Abstract

Kültürü meydana getiren somut ve soyut unsurların büyük bir bölümü eğlence ortamlarıdır. Kültür oluşumunun en önemli unsurları olan gelenek, görenek, inanç ve ritüellerin çoğu eğlence ortamlarında şekillenmektedir. Masallar, destanlar, fıkra ve bilmeceler, danslar, şarkı ve türküler eğlence ortamlarının vazgeçilmez unsurlarıdır ve bu unsurlar kültürün korunmasında, aktarılmasında, toplumsal düzenin devam ettirilmesinde büyük rol oynar. Anadolu'nun birçok yöresinde yaren gecesi, sıra gecesi, gezek, ferfene, oda sohbeti gibi isimlerle anılan bu etkinliklerin hepsi eğlence amaçlı olmayabilir. Bu etkinlikler felsefi sohbetleri ve ahlaki öğretileri de içerebilir. Konya'da ise bu eğlence ve sohbet ortamı Oturak Âlemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu halk kültürü Anadolu'da Ahilik geleneği ile ilişkilendirilebilir.Kültürün korunmasında ve aktarılmasında aynı zamandatoplumsal düzenin devam ettirilmesinde Ahilik geleneğininönemli katkıları bulunmaktadır. Kendine has ilke ve kuralları barındıran Ahilik; iyi ahlakın, doğruluğun, kardeşliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir gelenektir. Aynı zamanda edebiyat, müzik, gelenek ve görenekleri esas alan bir sistem olarak değerlendirilebilir. Bu bağlamda Ahilik geleneği; müzik, dans ve edebiyatın da yer aldığı; aynı zamanda sevgi, saygı, sorumluluk, yardımseverlik, güven, hoşgörü, sabır gibi değerlerimizi yaşatarak kültür aktarımı sağlamayı hedeflemiş Oturak Âlemleri ile ilişkilendirilebilir. Araştırma konusu olan Konya Oturak kültüründe sohbetin ve eğlencenin yanı sıra müzik icrası ön plânda ve daha belirgindir. İcra edilen türküler genellikle Konya türküleridir ve bu türküler belirli bir mantık akışı içinde sıralanır.

Most of the concrete and abstract elements which form the culture are the entertainment facilities oriented. Most of the traditions, customs and the beliefs which are the most important parts of the cultural formation come into being in entertainment facilities. Tales, epics, jokes and riddles, dances and the folk songs are indispensable elements of the entertainment occasions and they play an important role in preserving and transmitting the culture and enabling the social order. There are many kind of facilities called yaren gecesi, sıra gecesi, gezek, ferfene, oda sohbeti in different parts of Anatolia but they need not to be entertainment purposed. Some facilities may include philosophical talks and moral teaching. This entertainment and talk facility appears as Oturak Gatherings in Konya. This folk culture can be associated with the tradition of Ahilik. Ahilik has had important contributions in preserving and transmitting the culture and enabling the social order. Having peculiar principles and rules, Ahilik is a tradition where truthfulness and fellowship, shortly all good virtues meet. It can be seen as a system which is based on the literature, music, traditions and customs. In this context, Ahilik tradition can also be associated with Konya Oturak Gatherings where music, dance and the literature meet together exhibiting our values like love, respect, responsibility, helpfulness, trust, tolerance and patience. In Konya Oturak Gatherings culture which is the subject of this investigation, music performance is in the foreground and distinct in addition to talk and entertainment. The folks to be played generally belongs to Konya repertoire and they have a certain order of occurrence.