Kültür yapılarında biçim ve mekân analizi: CSO Ada

Abstract

Kültür yapıları, kent kültürünün biçimlendiği ve sosyal yaşamda etkileşimlere olanak ve ortam sağlayan kamusal mekânlar olarak, toplumun kollektif değerlerine ve ilişkilerine hükmeden, onu sembolleştiren mekânlardır. Bu semboller, insan kavrayışında somutlaşarak dışavurumsal formlar oluştururlar. Kamusal anlamda bu dışavurumun yansıma ortamı ise genellikle dini yapılar ve kültür yapılarıdır. Resmi yapı kimliğine sahip olan bu mekânlar, aynı zamanda ait oldukları ülkeler için de temsili ve anlamsal değerlere sahip olduğundan, ülkelerinin başkentlerinde konumlanmakta ve simge haline gelmektedir. Bu tez çalışmasında, yaşamı ve mekânları şekillendiren `kültür` kavramı, kültür-mekân ile etkileşimi, kamusal mekân statüsündeki `kültür yapısı` kavramları incelenmiştir. Ardından, literatür taraması yapılarak, ait oldukları ülkelerin başkentlerinde inşa edilmiş, tez konusu yapıya eşdeğer özellikteki kültür merkezi, müze, kütüphane, tiyatro, opera, orkestra binası vb. simgesel nitelikteki kültür yapılarının, tarihsel süreçteki durumları bilim, teknoloji, kültür ve sanat alanındaki değişim ve gelişimler paralelinde değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, ülkemizde Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte, kültür ve sanatın toplum tarafından ulaşılabilir olması amacıyla hayata geçirilen düzenlemeler sayesinde varlık bulan, başkent Ankara'da inşa edilmiş ve günümüzde de simgesel değerini koruyan kültür yapılarına yer verilmiştir. Bu bağlamda, çalışmada ülkemizin başkenti Ankara'da son dönemde inşa edilen `CSO ADA` kültür yapısının, kamusal ve simgesel anlamda karşılık bulmasını sağlayan özellikleri ile yapı gurubunun ana omurgasını oluşturan ana fuaye ve konser salonlarının, simgesel niteliğini oluşturan etkenleri sınamak amacıyla, `tasarım ilkeleri` çerçevesinde biçim ve mekân analizine yer verilmiştir.Anahtar kelimeler: CSO ADA, Kültür Yapısı, Kamusal Mekân, Vitrivius, Tasarım İlkeleri, İç Mekân

Cultural buildings are the spaces which dominate and symbolize the collective values and relations of the society as public spaces where urban culture is shaped and provide an opportunity and environment for interactions in social life. These symbols become concrete in human realization and create expressive forms. In public area, the reflection of this environment is usually seen in religious buildings and cultural structures. For they have a formal construction identity and at the same time representative and lexical values, these places become symbols of their countries which are located in the capitals. In this thesis study, the concept of `culture` that shapes life and spaces, its interaction with culture-space, and the concepts of `cultural structure` which is in the status of public space are analyzed. Then, by doing a literature review, the situations of the symbolic cultural buildings such as cultural center, museum, library, theater, opera, orchestra building, etc., which were constructed in the capitals of the countries to which they belonged and which were equivalent to the structure subject to the thesis, were evaluated in parallel with the changes and developments in the fields of science, technology, culture and art. within this framework, with the announcement of the Republic in our country, cultural buildings that came into existence due to the arrangements that were carried out to make culture and art accessible by the society, were built in the capital Ankara and protect their symbolic value today. In this context, in order to test the features of `CSO ADA` which is a cultural building that has been recently built in Ankara the capital of our country, provides a public and symbolical response, and the factors which form the symbolical qualification of the main foyer and concert halls which form the main backbone of the construction group, style and space analysis are included within the frame of `design principles`.Keywords: CSO ADA, Cultural Buildings, Public Space, Vitrivius, Design Principles, İnterior Space